۵۰ سال پس از مسابقه تاریخی فوتبال بین تیمهای ملی وقت اسرائیل و ایران در تهران، اسحاق شوم بازیکن اسرائیلی که با زدن گل به دروازه خودی باعث «پیروزی» ایران شد، هنوز اصرار دارد که آن گل کاملا اتفاقی بود.
او این هفته گفت توپی که نتیجه سانتر بود، بسیار اتفاقی به او خورد و ناخواسته وارد دروازه اسرائیل شد.
اسحاق شوم تأکید میکند که گل به خودی در آن رقابت مانند هر مسابقه دیگری بود که چنین امکانی در آن وجود دارد، چه بسا که در همین رقابتهای اخیر جام جهانی فوتبال نیز گل به خودی از سوی مشهورترین بازیگران تیمهای پرآوازه بارها رخ داد.
آن رقابت تاریخی در چارچوب فینال مسابقات قهرمانی آسیا در سال ۱۹۷۴ میلادی (۲۴ شهریور ۱۳۵۳ خورشیدی) به میزبانی ایران، با نتیجه یک بر صفر به سود تیم ملی فوتبال ایران پایان یافت که دلیل آن همان گل به خودی اسرائیلیها بود و حرف و حدیث زیادی را در مورد عمدی یا اتفاقی بودن آن به راه انداخت.
در پنجاهمین سال آن مسابقه، بازیکنان اسرائیلی تیم که اکثر آنها در قید حیات هستند و به نظر میرسد که در شرایط جسمانی خوبی نیز قرار دارند، روز یکشنبه ۲۵ شهریور در کافهای در تلآویو که معمولا پاتوق فوتبالیستهای اسرائیلی است گردهم آمدند و خاطرات خود از آن مسابقه را زنده کردند و با یکدیگر عکس گرفتند.
این کافه متعلق به یکی از بازیکنان سابق تیم ملی مکابی اسرائیل است که در منطقه یافا قرار دارد. موشه اونانا، صاحب کافه، در رقابت حساس تهران نیز لباس تیم ملی اسرائیل را به تن داشت.
رون بن شیمعون، سرمربی تیم ملی فوتبال اسرائیل، نیز به این جمع پیوست تا خاطرات قدیمیهای فوتبال در مسابقه با تیم ایران را در شرایطی بشنود که خصومتها بین جمهوری اسلامی ایران با اسرائیل به اوج خود رسیده است.
شایاع فایگنبویم، یکی از بازیکنان تیم به یاد آورد که پس از مسابقه، برخی از یهودیان ایران به هتل محل اقامت فوتبالیستهای اسرائیلی رفتند و به آنها گفتند «ما شما را دوست داریم اما با باخت خود ما را نجات دادید و پیروزی شما ممکن بود زندگی را بر ما سخت کند».
فایگنبویم به یاد داشت که برخی از آن یهودیان هدایایی هم مانند قواره پارچه آورده و به آنها داده بودند.
اسحاق شوم زننده گل به خودی در خاطرش مانده بود که داوید شوایتسگر، از مربیان وقت تیم ملی فوتبال اسرائیل، پس از گل به خودی، با عصبانیت زیاد وارد رختکن شد و بر سر یشعیاهو شووگر، یکی دیگر از بازیکنان و او داد زد که «مگر چشمتان کور است که ندیدید توپ دارد به طرف شما میآید و نباید باعث ورود آن به دروازه خودی میشدید؟»
گیدی (گیدئون) داماتی، یکی از بازیکنان گفت: «اگر مجالی برای گل زدن داشتم، حتما این کار را میکردم اما مصدوم شدم و از مسابقه بیرون رفتم و نمیتوانستم نقشی در ادامه آن داشته باشم».
یکی دیگر از فوتبالیستها میگوید بیایید همه موافقت کنیم و بگوییم که این مسابقه در تهران از آن نوعی بود که به محض اینکه شروع شد، همه ما میخواستیم زود تمام شود.
از فوتبالیستهای آن مسابقه، چهار تن: یشعیاهو شووگر، شالوم شوارتس، مئیر نیمنی و یوژی ویسکور فوت شدهاند اما اسحاق ویسکور، آوراهام لو، موشه شوایتزر، الی لونتال، یوئل مساواری، حییم بار، گیدئون داماتی، اودد مکانس، اسحاق شوم و یهوشواع فایگنبویم در قید حیات هستند.
به گزارش رسانههای ورزشی اسرائیل، در این گردهمایی «هیجانانگیز» به فرزندان چند تن از بازیکنان تیم وقت اسرائیل که دیگر در میان ما نیستند، پیراهنی به یاد پدران آنها داده شد.
یاکیر شوارتس، فرزند شالوم شوارتس که پدرش در مسابقه با ایران توپ زده بود، پیراهن شماره شش را که پدرش میپوشید از دست آریه ملایف، از چهرههای صاحبنام در میان مالکان باشگاههای اسرائیلی دریافت کرد. یاکیر شوارتس خود از دارندگان سهام باشگاه فوتبال «خدرا» در اسرائیل است.
برخی رسانههای ورزشی و غیرورزشی در ایران نیز به مناسبت سپری شدن نیم قرن از آن مسابقه، یاد کردند که ناصر حجازی، علی پروین و پرویز قلیچخانی از بازیکنان تیم وقت ایران در آن مسابقه پرشور در استادیوم تازه ساختهشده آریامهر بودند.
رسانههای ایران نیز بخشهایی از مطالب روزنامههای وقت را بازنشر کردند؛ روزنامه اطلاعات در آن سال به نقل از بازیکنان تیم ملی ایران نوشته بود: «قدرت اسرائیل را با سلاح همت و غیرت در هم میشکنیم».
ایران تا پیش از آن دیدار، دو پیروزی، یک باخت و یک مساوی در برابر اسرائیل کسب کرده بود.
حکومت وقت ایران در آن سالها اسرائیل را به صورت دوفاکتو پذیرفته بود و دفتر بازرگانی اسرائیل در تهران فعالیت داشت که برخی آن را اشتباهاً در ردیف سفارت میدیدند. حکومت وقت ایران نیز دفتر نمایندگی در تلآویو داشت و همکاریهای فرهنگی، بازرگانی و برخی مراودات نظامی و امنیتی بین طرفین در جریان بود.
مناسبات اسرائیل و ایران پس از روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی قطع شد و تا به امروز سیر صعودی دشمنی طرفین ادامه یافته و بارها منطقه را نسبت به بروز یک جنگ گسترده نگران کرده است.
در این میان، در عرصه ورزش، اسرائیل دهههاست بهدلیل دشمنی کشورهای مسلمان در آسیا، عطای رقابت در این قاره را به لقای آن بخشیده و در رقابتهای اروپایی شرکت میکند.