بنا بر گزارش رسانههای بریتانیایی، جرمی هانت، وزیر خارجه آن کشور، قصد دارد اقدامات و تلاشهای تازهای را در خصوص توافق اتمی و نیز برای کاستن از تنشهای فزاینده پیرامون آن، و تنشها بین ایران و آمریکا در خاورمیانه، آغاز کند.
روزنامه «ایوینینگ استاندارد»، چاپ لندن، و شبکه خبری بیبیسی میگویند آقای هانت روز دوشنبه، ۲۴ تیر ماه، برای دیدار با همتایان اروپایی راهی بروکسل میشود و هدف او نیز ابراز نگرانی در مورد کاهش تعهدات تهران در توافق اتمی موسوم به «برجام» و نیز کاستن از تنشها در منطقه است.
روزنامه «تایمز» چاپ لندن، نیز گزاش دادهاست که آقای هانت نخست قصد فرستادن یک مقام وزارت خارجه را به نشست بروکسل داشت، اما «مخاطرات موجود بر سر ادامه توافق اتمی» سبب شده تا خود شخصا راهی نشست پیشرو شود.
دولت دونالد ترامپ بهار سال گذشته از توافق اتمی خارج شد. دونالد ترامپ توافق صورتگرفته در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما را توافقی «ناکارآمد» میدانست و خواستار رسیدن به توافقی «جامعتر» و «بهتر» با تهران است.
در این دوره که بیشتر از یک سال از آن میگذرد، تحریمهای شدیدی علیه تهران اعمال شده و صادرات نفت ایران نیز افت چشمگیری داشتهاست. جمهوری اسلامی که اقدامات اروپاییها برای حفظ «برجام» رضایتش را جلب نکرده، دست به کاهش گامبهگام تعهداتش در توافق اتمی زدهاست. تنشها بین ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا نیز بهطور قابل ملاحظهای افزایش یافتهاست.
روز یکشنبه سه کشور اروپایی طرف توافق اتمی با تهران؛ بریتانیا، آلمان و فرانسه، در بیانیهای از پیامدهای تحریمهای آمریکا علیه ایران که «خطر نابودی برجام» را افزایش میدهد، ابراز نگرانی کرده، از اقدامات تهران در توقف برخی تعهداتش نیز «به شدت ابراز نگرانی» کردند.
این سه کشور خواستار گفتوگو و پایان دادن به تنش بر سر برنامه هستهای ایران شدند.
به نظر میرسد اقدامات تازه جرمی هانت نیز در راستای همین بیانیه و رویکرد سه کشور اروپایی انجام میگیرد.
آقای هانت گفته «خاورمیانه در حال حاضر هم یکی از بیثباتترین مناطق در جهان است، اما اگر طرفهای مختلف به سلاح اتمی دست یابند، این موضوع به یک خطر بالقوه برای حیات نوع بشر تبدیل خواهد شد. من هر کاری خواهم کرد تا چنین نشود».
وزیر خارجه بریتانیا در ادامه افزوده «من بر تلاشها به رهبری بریتانیا در کنار فرانسه و آلمان، برای حفظ توافق اتمی، و تشویق ایران به اجرای آن، خواهم افزود».
اخیرا روابط پر فراز و نشیب تهران و لندن نیز بر سر توقیف نفتکش ایرانی در جبلالطارق توسط بریتانیا، دستخوش تحولات تازهای شدهاست.
با این حال به نظر میرسد مقامهای دو کشور در این مورد به توافقهایی دست یافتهاند یا دستکم در حال انجام اقداماتی در ارتباط با آن هستند.
جرمی هانت روز شنبه ۲۳ تیر ماه گفته بود اگر جمهوری اسلامی تضمین دهد که نفتکش توقیفشده در جبلالطارق به سوریه نخواهد رفت، لندن به آزاد شدن آن کمک خواهد کرد.
روز یکشنبه ۲۴ تیر ماه نیز محمد جواد ظریف، پس از ورود به نیویورک برای شرکت در نشست ملل متحد، به رسانههای دولتی ایران گفت «وزیر خارجه انگلیس به من قول داد که آزادی نفتکش ایران را تسیهل کند».
هنوز البته خبر یا گزارشی دال بر رفع توقیف نفتکش ایرانی منتشر نشدهاست، ولی خدمه ایرانی این شناور در جبلالطارق آزاد شدهاند.
ایالات متحده، جمهوری اسلامی را متهم کرده است که، با حمایت از گروههای نیابتی، توسعه موشکهای بالیستیک، برنامه اتمی، دخالت در امور کشورهای دیگر و اقدامات دیگر، «عامل اصلی» بحران و بیثباتی در خاورمیانه است.
تهران اما این اتهامها را رد کرده و اتهام مشابهی را به ایالات متحده و متحدان منطقهای آن وارد کرده است.
کشورهای اروپایی با وجود تاکید بر حفظ برجام، بارها با آمریکا در انتقاد از اقدامات منطقهای ایران همصدا شدهاند.