نتایج پژوهش جدیدی که روز چهارشنبه هشتم شهریور منتشر شد نشان میدهد که احتمالاً حدود یک سوم از زنان ژاپنی که اکنون ۱۸ ساله هستند صاحب فرزند نشوند.
نتایج این پژوهش چالش بزرگ برای معکوس کردن روند کاهش جمعیت در ژاپن را به خوبی نشان میدهد.
موسسه ملی پژوهش جمعیت و خدمات اجتماعی ژاپن در گزارش جدید خود تخمین میزند که ۳۳.۴ درصد از زنانی که در سال ۲۰۰۵ متولد شدهاند مادر نخواهند شد. خوشبینانهترین پیشبینی، این رقم را حدود ۲۴ و بدبینانهترین پیشبینی این رقم را ۴۲ درصد تخمین میزند.
فومیو کیشیدا، نخستوزیر ژاپن، در ماه ژوئن امسال وعده داد که با اجرای سیاستهای «بیسابقه» از جمله افزایش کمک دولتی به خانوادههایی که سه فرزند یا بیشتر دارند با مشکل کاهش جمعیت در کشور مقابله خواهد کرد.
اما نتایج نظرسنجی که چند روز پس از سخنان نخستوزیر ژاپن توسط خبرگزاری کیودو انجام شد نشان داد که حدود دو سوم از جمعیت کشور به ثمربخش بودن سیاستهای جدید دولت امیدوار نیستند.
بسیاری از جوانان و زوجهای جوان در ژاپن میگویند افزایش هزینه زندگی یکی از عوامل مهم در عدم تمایل به بچهدار شدن است.
نتایج اکثر نظرسنجیها و پژوهشها نیز نشان میدهد که در چند دهه اخیر همزمان با افزایش نگرانی مالی مردم، نرخ تولد و همچنین تمایل به ازدواج و بچهدار شدن در این کشور کاهش پیدا کرده است.
موسسه ملی پژوهش جمعیت و خدمات اجتماعی ژاپن در پیشبینی خود از درصد زنانی که بچهدار نخواهند شد عوامل گوناگون از جمله سن ازدواج و ضریب باروری زنان را نیز درنظر گرفته است.
مدیر بخش تغییرات جمعیت در این موسسه خاطر نشان کرد که دیر ازدواج کردن یکی از دلایل مهم کاهش نرخ تولد است.
آمارهای دولت ژاپن نشان میدهد که سن متوسط ازدواج زنان در سال ۲۰۲۰ به بالای ۲۹ سال رسید که در مقایسه با سال ۱۹۸۵ حدود چهار سال دیرتر است.
به گفته کارشناسان جمعیت در ژاپن، زوجهایی که در اواخر دهه چهارم زندگی خود ازدواج میکنند یا بچهدار نمیشوند و یا حداکثر صاحب یک فرزند میشوند.
تکرار این الگو باعث میشود که از هر نسل تعداد کمتری صاحب فرزند شوند و فرزندان آنها نیز به نوبه خود دیرتر ازدواج کرده و در نتیجه درصد کمتری از آنها صاحب فرزند شوند.
با توجه به کاهش چشمگیر تعداد فرزندان هر خانواده، والدین امروزی در مقایسه با نسلهای قبلی میتوانند هزینه بیشتری به تک فرزند خود اختصاص دهند. این الگو باعث میشود که هزینه بزرگ کردن فرزندان در مقایسه با گذشته در حد چشمگیری افزایش یابد و در نتیجه درصد قابل توجهی از زوجهای امروزی به طور کلی از بچهدار شدن صرفنظر کنند.
دادههای رسمی نشان میدهند که در فاصله سالهای ۱۹۷۵ تا ۲۰۲۱ هزینه تحصیل در دانشگاههای دولتی ۱۹ برابر و در دانشگاههای خصوصی پنج برابر شده است.
کارشناسان موسسه ملی پژوهش جمعیت و خدمات اجتماعی ژاپن میگویند بزرگترین چالش این است که نمیتوان فقط یک عامل را دلیل اصلی کاهش نرخ تولد دانست.
براساس پیشبینی این موسسه، جمعیت ژاپن که در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۲۶ میلیون نفر بود در سال ۲۰۷۰ به حدود ۸۷ میلیون نفر کاهش خواهد یافت.