مقامات اندونزی روز یکشنبه پنجم بهمن از توقیف دو نفتکش ایرانی و پانامایی خبر دادند که به گفته آن‌ها، در حال انتقال غیرقانونی نفت در آب‌های سرزمینی این کشور بوده‌اند.
سخنگوی آژانس امنیت دریایی اندونزی با اعلام این خبر گفت که نفتکش ایرانی انواع تخلفات را مرتکب شده است.
عدم افراشتن پرچم، خاموشی سیستم‌های شناسایی، لنگراندازی غیرقانونی، انتقال غیرقانونی سوخت بین کشتی‌ها و نشت نفت در دریا، از جمله این تخلفات اعلام شده است.
گزارش‌ها حاکی است که نیروی دریایی اندونزی هر دو نفتکش را برای انجام تحقیقات بیشتر، به جزیره «باتام» اسکورت کرده است.
خبرگزاری صداوسیما نیز روز یکشنبه با استناد به اظهارات مقامات اندونزی، توقیف این نفتکش را تأیید کرد اما جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه نکرد.
ایران از زمان آغاز تحریم‌های آمریکا علیه تهران در سال ۹۷، از راه‌های گوناگون سعی در صادرات مخفی نفت داشته است که یکی از این راه‌ها، انتقال محموله‌های نفتی از یک نفتکش به نفتکشی دیگر در آب‌های شرق آسیا و فروش آن با نام نفت اندونزی یا مالزی به چین بوده است.
آمارهای شرکت اطلاعات انرژی، کپلر، نشان می‌دهد طی ژانویه تا ماه مه، ایران روزانه ۶۰ هزار بشکه نفت به مالزی صادر کرده است، در حالی که آمارهای گمرک مالزی نشان می‌دهد که این کشور نفتی از ایران نخریده است.
همچنین ژوئیه پارسال گمرک چین گزارش داد که این کشور ۱.۶ میلیون بشکه نفت از اندونزی خریداری کرده، اما هیچ نفتی از ایران وارد نکرده است.
این در حالی است که یک هفته قبل از آن یک منبع که نخواست نامش فاش شود، به رادیو فردا گفته بود نفتکش «گیسیل» محموله یاد شده را از ایران تحویل گرفته و تحت نام «نفت اندونزی» تحویل چین داده است.
نفتکش گیسل ۱۳ ژوئن به چین رسید و بار خود را خالی کرد؛ اما گمرک چین در آمارهای ماه ژوئن اعلام کرد که هیچ نفتی از ایران وارد نکرده است.
آمارهای گمرکی چین نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ حدود ۱.۵ میلیون تن (۱۱ میلیون بشکه) نفت از اندونزی وارد این کشور شده است که ارزش آن ۳۹۲ میلیون دلار است؛ در حالی که کل واردات نفت چین از اندونزی در سال ۲۰۱۹ تنها ۲۸۰ هزار تن و در سال ۲۰۱۸ حدود ۴۶۰ هزار تن بود. بدین ترتیب، پارسال صادرات نفت اندونزی به چین چندین برابر نسبت به سال‌های قبل افزایش یافته است.
شهریورماه پارسال نیز خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که ایران دو میلیون بشکه نفت خام خود را به جزیره «باتام» اندونزی فرستاده و از آن‌جا با انتقال نفت به نفتکشی دیگر، راهی چین شده است.
اخیرا مقامات ایران از افزایش «چشمگیر» صادرات نفت خبر داده و الیاس نادران، رئيس کمیسیون تلفیق مجلس ایران، به نقل از وزیر نفت گفته است که ایران «اکنون حدود ۹۰۰ هزار بشکه نفت در روز» صادر می‌کند.
این در حالی است که صادرات نفت ایران در ماه‌های گذشته بنابر ارزیابی سازمان‌های بین‌المللی و شرکت‌های ردیابی نفتکش‌ها، حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز بوده است.
