حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، روز جمعه، ۲۶ شهریورماه، از پذیرفته شدن «سند عضویت دائم» ایران در سازمان همکاری شانگهای خبر داد.
اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای روز جمعه در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری رسمی ایرنا، در این نشست، روسای جمهوری چین و روسیه از عضویت ایران در این سازمان حمایت کردند و ابراهیم رئيسی، رئیس جمهور ایران، خواستار توسعه روابط تجاری بین کشورهای عضو شد و همکاری روسیه و ایران در جنگ داخلی سوریه را «الگوی موفق» دانست و گفت این تجربه می‌تواند با «سایر شرکای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای» تکرار شود.
ولادیمیر پوتین، رئيس‌جمهور روسیه، نیز در سخنرانی خود در این نشست، همکاری‌های ایران را «مثبت و مهم» خواند و گفت روسیه حامی «مشارکت تمام‌عیار» ایران در این سازمان است.
«سازمان همکاری شانگهای» در سال ۲۰۰۱، توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان پایه‌گذاری شد و کشورهای هند و پاکستان نیز در سال ۱۳۹۵ به عنوان عضو اصلی آن انتخاب شدند.
ایران از سال ۱۳۸۴ به عنوان عضو ناظر در سازمان همکاری شانگهای حضور داشت و این سازمان سال ۱۳۹۵ درخواست عضویت دائم ایران را رد کرده بود.
دولت روسیه که حامی اصلی پیوستن ایران به این سازمان بود، تاکید کرده بود که پس از رفع تحریم‌های سازمان ملل، ایران می‌تواند به عنوان عضو اصلی این سازمان انتخاب شود.
حکومت ایران در سال‌های اخیر با تبلیغ درباره سیاست «نگاه به شرق» برای گسترش روابط خود با چین و روسیه تلاش کرده است که سند همکاری‌های ۲۵ ساله با چین را به امضا برساند که برخی منتقدان آن را «فروش ایران به چین» توصیف کردند و سند همکاری راهبردی با روسیه از جمله پروژ‌ه‌های مرتبط با این دیدگاه را که توسط علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ترویج شده است تمدید کند.
افغانستان، مغولستان و بلاروس نیز از اعضای ناظر این سازمان هستند. از سال ۲۰۱۵ کشورهای ارمنستان، آذربایجان، نپال، کامبوج، ترکیه و سریلانکا نیز به صف متقاضیان عضویت در این سازمان پیوسته‌اند.
