در آغاز تحقیقات مشترک ایران و افغانستان در مورد گزارش‌ها از کشته‌شدن کارجویان افغان در مرز ایران، یک مقام ارشد مرزبانی ایران گفته «دشمنان با انتشار اخبار ساختگی و سناریوسازیها، هدفی جز تفرقه‌افکنی ندارند».
وزارت خارجه افغانستان ۲۴ اردیبهشت گفت کابل و تهران تحقیقات مشترک از ماجرای هریرود و گزارش‌های مربوط به کشته‌شدن کارجویان و مهاجران افغان را آغاز می‌کنند.
گران هیواد، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان، روز چهارشنبه در نشست خبری خود در کابل گفت، در پی مذاکرات دو طرف توافق شده بازرسان مرزی افغانستان و ایران بررسی‌های خود را از روز چهارشنبه آغاز کنند.
بنا بر گزارش‌های رسانه‌ها و شماری از مقام‌های افغانستان، دو هفته پیش گروهی دست‌کم ۵۰ نفره از شهروندان عمدتا ساکن هرات که قصد گذر از «دهانه ذوالفقار» و ورود به وارد ایران را داشتند با ارعاب مرزبانان به داخل هریرود پریدند و شماری از آنها جان باخته‌اند.
وزارت خارجه افغانستان در بیانیه‌ای در روز ۲۱ اردیبهشت ماه اعلام کرده بود که محمد حنیف اتمر و همتای او محمد جواد ظریف، در مورد لزوم «تحقیقات مشترک» توافق کرده‌اند.
در عنوان بیانیه وزارت خارجه افغانستان گفته شده بود تحقیقات در مورد «گزارش‌های آزار و اذیت و به شهادت رسیدن مسافرین افغان» انجام می‌شود.
در حالی‌که هنوز نتیجه تحقیقات اعلام نشده، اما برخی رسانه‌های داخل ایران اظهارات و گزارش‌هایی را منتشر کرده‌اند که به‌نظر می‌رسد تنها با هدف رد این گزارش‌هاست.
برای نمونه خبرگزاری دولتی ایرنا از سرهنگ کاظم صمدی، فرمانده هنگ مرزی تایباد، نقل کرده است: گزارش‌ها کار «دشمنان» است که «با انتشار اخبار ساختگی و غیرواقعی درصدد ایجاد تشنج در منطقه هستند و از این سناریوسازیها، هدفی جز تفرقه‌افکنی ندارند».
سرهنگ کاظمی بدون ارائه زمان دقیقی گفته «شخصاً نقطه به نقطه رودخانه هریرود و حاشیه آن را بررسی کردم، اما هیچ آثار و علایمی مبنی بر وقوع چنین اتفاقی را مشاهده نکردم».
این در حالی‌ست که یک مقام افغان در ۱۸ اردیبهشت ماه گفته بود «جسد ۱۷ تن پیدا شده است». برخی دیگر نیز گفته‌اند «مرزبانان ایرانی بیش از ۵۰ مسافر افغان را شکنجه کردند و ۲۳ تن آنها را به هریرود انداختند».
از سوی دیگر خبرگزاری تسنیم نیز در گزارشی گفته «تاکنون هیچ رده نظامی در جمهوری اسلامی ایران که در مرز ایران و افغانستان مستقر هستند، اعم از ارتش، سپاه پاسداران، نیروی انتظامی و مرزبانی این واقعه را ثبت نکرده‌اند در حالی که اگر چنین اتفاقی رخ داده بود، حداقل یکی از این رده‌ها این موضوع را ثبت می‌کرد».
اما این‌که مقام‌های رسمی، نظامی یا دولتی ایران واقعه‌ای را کتمان کنند یا به‌کلی وقوع حادثه‌ای را تکذیب کنند، تازگی ندارد و این اظهارات گاه با تردیدهای گروهی از ناظران روبه‌رو می‌شود.
در هر صورت انتشار گزارش‌ها در مورد کشته‌شدن شهروندان افغان در مرز بازتاب گسترده‌ای در افغانستان داشته است.
از سوی دیگر گزارش‌هایی نیز منتشر شده که حاکی از افزایش بازگشت مهاجران افغان به کشورشان طی ماه‌های اخیر است.
این احتمال مطرح شده که بازگشت مهاجران افغان از ایران، ممکن است از جمله با نگرانی‌ها از اخراج اجباری آنها در ارتباط باشد.
