سفر غیرمنتظره بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به مسقط و دیدارش با سلطان قابوس بن سعید، حاکم عمان، واکنش‌های زیادی در منطقه و جهان در پی داشته است.
در حالی که مقامات اسرائیل اولین سفر نخست وزیر خود به این کشور حوزه خلیج فارس را موفقیت دیپلماتیک در آشکار شدن مناسبات با دولت‌های عربی دانسته‌اند، عمان از این سفر دفاع کرد و بحرین و عربستان نیز برای عمان آرزوی موفقیت کردند. اما ایران و همپیمانان تهران به این تحول واکنش منفی نشان داده و از «تغییر رویه» عمان ابراز شگفتی کرده‌اند.
بنیامین نتانیاهو، جمعه چهارم آبان، بعد از بازگشت از دیدار حدودا یک روزه به مسقط، در شبکه‌های اجتماعی خود نوشت، برای گفت‌وگو در باره صلح و ارائه «مهارت‌های اسرائیل در امور امنیتی، فن‌آوری و تجاری» با سلطان قابوس دیدار کرد.
اسرائیل و عمان ظاهرا هیچ مناسباتی ندارند و این نخستین سفر نتانیاهو به عمان بود؛ تا پیش از این، دو نخست وزیر اسرائیل، اسحاق رابین و شیمون پرز در سال‌های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۶، در حالی که در آن زمان امید به تحقق صلح واقعی میان اسرائیل و فلسطینیان بعد از توافق صلح اسلو مطرح بود، به عمان رفته بودند.
اما رسانه‌های اسرائیل گزارش داده‌اند که یوسی کهن، رییس سازمان موساد، در دوره اخیر «بارها» به عمان رفته و او زمینه‌ساز موافقت سلطان قابوس برای دیدار با بنیامین نتانیاهو بود؛ رییس موساد خود نتانیاهو را در سفر پنجشنبه شب به مسقط همراهی می‌کرد.
به گزارش این رسانه‌ها، آمریکا، در آستانه طرح صلح خود برای فلسطینیان و اسرائیل، موسوم به «معاهده قرن»، عمان را تشویق کرده تا مناسبات با اسرائیل را بهبود بخشد.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، چند روز پیش از سفر نتانیاهو، با سلطان قابوس در کشور او دیدار کرده بود.
یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان، شنبه پنجم آبان در خصوص سفر نتانیاهو گفت، کشورش میان اسرائیل و فلسطینیان میانجی گری نمی‌کند اما کمک و طرح‌های خود را برای یاری طرفین در رسیدن به تفاهم، ارائه می‌کند.
یوسف بن علوی در همایش سالیانه منامه در بحرین، افزود می‌دانیم که «مسیر (مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطینیان) پر از گل نیست اما اولویت نخست ما، خاتمه دادن به نزاع و ایجاد جهانی نوین است».
به گفته وزیر خارجه عمان، کشورش به طرح صلحی که دونالد ترامپ در آینده ارائه می‌کند، و به تلاش‌های آمریکا «اعتماد دارد».
یوسف بن علوی افزود «صلح برای هر دو طرف به یک اندازه مثبت خواهد بود» و «همه باید درک کنند که اسرائیل یک کشور در منطقه است همانگونه که در سایر نقاط جهان (واقعیت وجودی اسرائیل) را درک کرده‌اند».
شیخ خالد بن حمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین، نیز شنبه گفت دولت منامه «همواره به تیزهوشی و خرد سلطان قابوس و توانایی او در کمک به حل نزاع اسرائیلی فلسطینی اعتماد داشته است».
وزیر خارجه بحرین، که کشورش از جمعه میزبان همایش سه روزه «گفت‌وگوی منامه» با حضور وزیران خارجه و دفاع برخی کشورها مانند آمریکا است، افزود، بحرین «برای موفقیت تلاش سلطان قابوس موفقیت آرزو می‌کند».
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، نیز در نشست منامه گفت «روند صلح برای عادی سازی مناسبات (بین عربستان با اسرائیل)، الزامی است»، و افزود، دولت سعودی از سال ۲۰۰۲ حامی «ابتکار صلح عربی» بوده است.
در دیگر سو ایران و همپیمانان منطقه‌ای‌اش، حماس، جهاد اسلامی فلسطین، حزب الله، و انصارالله یمن، در بیانیه‌هایی از تغییر رویه عمان انتقاد کردند.
به گزارش ایسنا، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، جمعه شب گفت، از نظر ایران «کشورهای اسلامی منطقه نباید تحت فشار کاخ سفید» به اسرائیل «فضای تحرک برای ایجاد مصائب و مشکلات جدید در منطقه بدهند». او افزوده «بی شک این رژیم در پی ایجاد اختلاف میان کشورهای مسلمان و سرپوش نهادن بر ۷۰ سال غصب و تجاوز و کشتار مردم مظلوم فلسطین است».
حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رییس مجلس ایران، نیز جمعه شب این دیدار را «به دور از حکمت شناخته شده در سلطان قابوس» نامید.
عمان سال‌ها میزبان مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا بوده و در دستیابی به برجام، توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی نقش مهمی ایفا کرد. عمان بر خلاف عربستان و سایر امیرنشین‌ها، در ۴۰ سال گذشته نزدیک‌ترین روابط را با ایران داشته و همزمان مناسبات حسنه خود را با غرب و جامعه جهانی و سایر همسایگانش حفظ کرده است.
روزنامه نیویورک تایمز، نظر به نقش میانجیگری عمان در معضلات مرتبط با ایران، شنبه در مقاله‌ای بعید ندانسته که دیدار نتانیاهو با هدف ایجاد کانالی جدید برای اسرائیل در ارتباط با ایران انجام شده باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز جمعه شب نوشته بود، دیدار نتانیاهو بیش از آنکه با میانجیگری احتمالی عمان میان اسرائیل و فلسطینی‌ها مرتبط باشد، بیشتر به نظر می‌رسد برای رساندن پیام اسرائیل از طریق عمان برای ایران بوده است.
اهود یائاری، یک گزارشگر کارکشته دنیای عرب در شبکه دو تلویزیون اسرائیل گفته است «سران کشورها وقتی می‌خواهند پیامی به ایران بدهند، به عمان می‌روند».
