هیات دولت ایران ضمن تصویب پیشنهادهای بانک مرکزی به منظور «ساماندهی بازار ارز»، خرید و فروش ارز توسط صرافی‌ها را که پس از تک نرخی شدن ارز متوقف شده بود، بار دیگر مجاز اعلام کرد.
صرافی‌های ایران پس از تک‌نرخی شدن نرخ ارز در فروردین‌‌ماه امسال، اجازه خرید و فروش ارز را نداشتند. اسحاق جهانگیری روز بیستم فروردین نرخ رسمی دلار را ۴۲۰۰ تومان اعلام کرده و گفته بود که «نرخ‌های غیر رسمی دیگر قاچاق محسوب می‌شود».
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، در جلسه روز یکشنبه ۱۴ مرداد هیات دولت ایران، تصویب شد که فعالیت صرافی‌های مجاز «صرفا بابت مصارف خدماتی و مسافرتی مطابق مقررات ارزی بانک مرکزی با ثبت مدارک و مستندات لازم امکان پذیر خواهد بود».
بر اساس این گزارش، صرافی‌های مجاز در ایران می‌توانند در چارچوب انجام معاملات خرد نسبت به خرید ارز به صورت اسکناس با «رعایت مقررات ارزی، به ویژه مقررات مبارزه با پولشویی» اقدام کنند.
همچنین قرار شده که ارز کلیه کالاهای اساسی و دارو به نرخ رسمی، و ارز مورد نیاز برای واردات بقیه کالاها در بازار ثانویه و از محل ارز حاصل از صادرات کلیه کالاهای غیرنفتی و خدمات تامین شود.
این گزارش می‌افزاید، تأمین ارز برای واردات سایر کالاها در بازار ثانویه ارز، از محل ارز حاصل از صادرات کلیه کالاهای غیرنفتی (به ویژه فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، پتروشیمی، محصولات فولادی و فلزات رنگی) و خدمات تأمین می‌شود.
معاملات در این بازار بین صادرکنندگان و وارد کنندگان از طریق بانک‌ها و صرافی‌های مجاز صورت می‌گیرد و نرخ ارز در این بازار بر اساس عرضه و تقاضا به دست می‌آید.
دولت ایران اعلام کرده که این نرخ، به نحو مناسب، به عنوان نرخ آزاد ارز اطلاع‌رسانی می‌شود و در همین حال، صادرکنندگان باید «تعهد لازم را برای برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور بسپارند».
هنوز مشخص نیست که ارز آزاد با چه نرخی خریدوفروش خواهد شد ولی در روزهای گذشته برخی گزارش‌ها حاکی از آن بود که احتمالا هر دلار آمریکا بین هشت تا ۹ هزار تومان معامله می‌شود.
آن‌طور که هیات دولت تصویب کرده، ورود ارز به صورت اسکناس و طلا به داخل کشور هم «بدون محدودیت مطابق با ضوابط و مقررات بانک مرکزی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی» مجاز اعلام شده است.
به گزارش رسانه‌های ایران، با این تصمیم، واردات طلا نیز به صورت خام طبق ضوابط بانک مرکزی از کلیه «حقوق، عوارض قانونی و مالیات بر ارزش افزوده» معاف می‌شود.
«اجرای بسته جدید ارزی از روز سه‌شنبه»
در همین حال، عبدالناصر همتی، رئیس جدید بانک مرکزی ایران یکشنبه‌شب در شبکه دوم تلویزیون ایران حاضر شد و بسته جدید ارزی را اعلام کرد که به گفته وی از روز سه‌شنبه ۱۶ مرداد عملیاتی می‌شود.
وی با اعلام اینکه «قاچاق اعلام کردن ارز درست نبود»، از خریدوفروش آن توسط صرافی‌ها خبر داد و در عین حال گفت که بانک مرکزی در تعیین نرخ ارز در بازار ثانویه یا آزاد دخالت نخواهد کرد.
آقای همتی تصریح کرد: «زمانی که ارز را قاچاق اعلام کردیم فشار خرید و تقاضا رفت روی سکه. حال این بسته باعث می‌شود قیمت سکه کاهش یابد».
رئیس بانک مرکزی ایران می‌گوید: «بازار ثانویه فعلی از نظر نوع کالاها عمق بسیاری دارد و برعکس بازار قبلی که در دوره قبل تنها ۲۰ درصد صادرکنندگان کوچک بازار امکان استفاده از آن را پیدا کردند در این بازار همه فعالان اقتصادی اجازه فعالیت خواهند داشت».
وی افزود: «البته قیمت ارز در این بازار رهاسازی هم نمی شود و بانک مرکزی به دقت آن را رصد می کند و هر کجا که احساس شود نیاز به ورود بانک مرکزی است این بانک با استفاده از ذخیره ارزی خود قیمت ارز در این بازار را کنترل خواهد کرد».
کاهش قیمت دلار در بازار آزاد
صبح امروز و در آستانه اعلام سیاست‌های جدید ارزی دولت، خبرگزاری‌های ایران از «توقف عرضه» ارز مسافرتی توسط بانک‌ها به مسافران خارج و همچنین کاهش قیمت دلار خبر دادند.
بر اساس گزارش خبرگزاری فارس، پرداخت ارز مسافرتی توسط بانک‌ها متوقف می‌شود و ارز مسافرتی با نرخ ارز «بازار ثانویه» پرداخت خواهد شد.
در همین حال، قیمت دلار آمریکا در روز یکشنبه از ۱۰ هزار و ۲۰۰ تومان به ۹۷۵۰ کاهش یافت و نرخ سکه نیز ۲۵۰ هزار تومان کاهش یافت و به سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید.
از اواخر پارسال و پیش از اعلام خروج آمریکا از برجام، بازار ارز ایران دچار نوسانات جدی شد و قیمت دلار طی چند ماه به رقم بی‌سابقه ۱۲ هزار تومان رسید.
وعده‌های مقام‌های دولتی، تک‌نرخی شدن ارز و ایجاد بازار ثانویه و بازداشت ده‌ها نفر از افرادی که مقام‌های قضایی آنها را «اخلالگر» معرفی می‌کنند نیز تاکنون تاثیری در کاهش نرخ ارز نداشته است.
دیگر مقام‌های بلندپایه جمهوری اسلامی تلاطمات ارزی و تاثیر آن بر اقتصاد ایران را به «دشمن» و «دست‌های ناپاک پشت‌پرده» نسبت می‌دهند.
