بانک مرکزی ایران مجوز اخیر دولت سیزدهم برای واردات خودروهای کارکرده توسط مردم را معلق کرده و خواستار توقف واردات این خودروها توسط بخش حقیقی و حقوقی تا زمان روشن شدن منابع تخصیص ارز شده است.
دولت سیزدهم ۲۷ تیرماه در هفته‌های پایانی کار خود و پس از سال‌ها ممنوعیت واردات خودروهای خارجی، اعلام کرد که واردات خودرو برای همه ایرانی‌ها بر اساس شرایطی آزاد شده است.
اکنون بانک مرکزی ایران با انتشار بیانیه‌ای می‌گوید پیش از واردات خودرو باید کارگروهی برای تنظیم فرآیند احراز و تأیید منشأ ارز از سوی این بانک تشکیل شود و ضوابط مربوط به افتتاح و معدل حساب ارزی توسط بانک مرکزی مشخص شود.
این بیانیه می‌افزاید به کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی توصیه می‌شود تا قبل از تنظیم آیین‌نامه، دستورالعمل و ضوابط اجرایی آن و تأیید برنامه واردات، از هرگونه اقدام برای واردات خودرو کارکرده اجتناب نمایند.
جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۷ با استدلال «لزوم حمایت از تولید داخلی و استفاده بهینه از منابع ارزی» واردات خودروهای خارجی را ممنوع کرد؛ اما با این کار عملاً انحصار کل بازار به‌دست خودروسازان داخلی افتاد که بخش عمده آن زیرمجموعه خود دولت بوده و محصولات آن‌ها «بی‌کیفیت» توصیف می‌شوند.
ایران از سال گذشته واردات محدود خودرو خارجی را که عمدتاً ساخت چین است، آغاز کرد و طبق آمارهای گمرکی، پارسال حدود ۱۱ هزار خودرو خارجی نو ترخیص شد که بخش اعظم آن نیز توسط خودروسازان ایرانی وارد کشور شده بود.
محمد رضوانی‌فر، رئیس‌کل گمرک جمهوری اسلامی ایران، نیز هفته گذشته اعلام کرد طی چهار ماه ابتدایی امسال تعداد ۹ هزار و ۵۹۲ دستگاه خودرو سواری نو به ارزش ۱۹۲ میلیون و ۲۸ هزار دلار وارد و از گمرکات کشور ترخیص قطعی شده است.
واردات خودروهای نو توسط شرکت‌های خودروسازی کماکان ادامه دارد و بیانیه بانک مرکزی تنها مجوز اخیر دولت برای واردات خودروهای کارکرده را معلق کرده است.
پیشتر دولت سیزدهم گفته بود واردات خودروهای کارکرده توسط مردم و شرکت‌ها منوط به این است که خودرو مدل ۲۰۱۹ به بالا باشد.
دولت مشخص نکرده بود تعرفه گمرکی برای واردات خودرو توسط شهروندان ایرانی چگونه خواهد بود، اما به غیر از تعرفه‌های ۲۰ تا ۱۷۵ درصدی فعلی گمرک برای واردات خودرو بر اساس حجم موتور، حدود ۵۰ درصد نیز دیگر هزینه‌ها، از جمله مالیات بر ارزش افزوده و غیره بر واردات خودرو اعمال می‌شود.
ممنوعیت واردات خودروهای خارجی نه تنها کمکی به پیشرفت حوزه خودروسازی ایران نکرده، بلکه در همین مدت بدهی انباشته خودروسازان به شدت رشد کرده است و هشدارها نسبت به راندمان پایین و کیفیت نازل خودروهای داخلی روند فزاینده‌ای دارد.
زیان انباشته سه شرکت ایرانخودرو، سایپا و پارس‌خودرو تا پاییز پارسال به ۱۷۴ هزار میلیارد تومان اوج گرفته بود که ۲۱ درصد بیشتر از ابتدای پارسال بود. هنوز گزارش جدیدی از زیان این شرکت‌ها منتشر نشده است.
ادامه تولید خودرو بی‌کیفیت و افزایش زیان انباشته خودروهای ایرانی در حالی است که برای نمونه خودروسازان ترکیه در نیمه ابتدایی امسال ۵.۶ میلیارد دلار صادرات خودرو به ۸۰ کشور خارجی داشتند و بزرگ‌ترین مشتریان آن ها کشورهای فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، اسپانیا و آلمان بودند
این پنج کشور پیشرفته اروپایی، مجموعاً سهمی ۶۳ درصدی در کل صادرات خودروسازان ترکیه داشتند.
