آمارهای جدید گمرک چین نشان میدهد صادرات ایران به این کشور در ماه‌گذشته میلادی به کمترین میزان در سال‌های اخیر رسیده است.
بر اساس آمارهای منتشر شده، ایران در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۹ در مجموع ۸۲۳ میلیون دلار صادرات نفتی و غیرنفتی به چین داشته است که نسبت به سپتامبر پارسال تقریبا نصف شده است.
در همین ماه چین در مجموع ۸۴۳ میلیون دلار صادرات به ایران داشته و بدین ترتیب، تراز تجاری دو کشور در ماه سپتامبر به نفع چین بوده است. چین بزرگترین شریک تجاری ایران است.
طی سال‌های گذشته، به غیر از ماه فوریه سال ۲۰۱۸، تراز تجاری دو کشور همواره با اختلاف چشمگیری به نفع ایران بود، چون چین بزرگترین مشتری نفتی جمهوری اسلامی بود.
بر اساس گزارش رسانه‌ها، صادرات روزانه نفت ایران به چین از حدود ۷۰۰ هزار بشکه در دوران قبل از تحریم‌های آمریکا به زیر ۲۰۰ هزار بشکه در ماه گذشته سقوط کرده است.
علاوه بر این، ۱۴ مهرماه امسال بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران از کناره‌گیری شرکت چینی «سی‌ان‌پی‌سی» از طرح پنج‌میلیارد دلاری توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی خبر داد.
شرکت فرانسوی «توتال» و «سی‌ان‌پی‌سی» چین، سال ۹۶ قراردادی ۴٫۸ میلیارد دلاری برای توسعه این فاز با ظرفیت تولید روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب امضا کردند، اما با خروج آمریکا از برجام، شرکت توتال از قرارداد کنار کشید و قرار بود شرکت چینی کار را ادامه دهد ولی با تشدید تحریم‌های آمریکا این شرکت نیز از ادامه پروژه خودداری کرد.
آمریکا اردیبهشت سال جاری معافیت‌های نفتی به مشتریان ایران را متوقف کرد. آمارهای گمرکی چین نشان میدهد که این کشور اگرچه واردات نفت از ایران را بسیار کاهش داده اما کماکان به خرید میزان محدودی نفت ادامه میدهد.
در همین حال، چند هفته پیش نشریه «پولیتیکو» در گزارشی مدعی شده نفتی که ایران تحویل چین میدهد، به‌خاطر بدهی به شرکت‌های «سی‌ان‌پی‌سی» و «ساینوپک» چین به‌خاطر توسعه میادین یادآوران و آزادگان است و پولی دریافت نمی‌کند.
دولت آمریکا علاوه بر تمدید نکردن معافیت خرید نفت از ایران، تیرماه امسال شرکت نفتی ژوهی ژن رانگ چین و اوایل مهرماه چند شرکت کشتیرانی این کشور، از جمله هولدینگ دولتی «کوسکو» را به خاطر دور زدن تحریم‌های نفتی علیه ایران تحریم کرد.
۲۴ مهرماه امسال خبرگزاری رویترز گزارش داد که دولت آمریکا کماکان نگران حمل مخفیانه نفت ایران توسط نفتکش‌های چینی است.
بر اساس این گزارش بعد از تحریم‌های آمریکا علیه شرکت‌های کشتیرانی، ۱۴ نفتکش شرکت کوسکو که یک سوم ناوگان دریایی این شرکت را تشکیل میدهد، سیستم سیگنال‌دهی خود را خاموش کرده‌اند تا محل و مقصد حرکت خود را پنهان نگه دارند.
با وجود چنین نگرانی‌هایی، اقدامات دولت آمریکا در مجموع سبب افت قابل توجه تجارت بین ایران و چین در ماه‌های اخیر شده است.
آمارهای گمرک چین نشان میدهد که در نه ماه سال جاری میلادی، این کشور کلا ۷.۲۳ میلیارد دلار صادرات به ایران داشته که نسبت به دور مشابه پارسال بیش از ۳۸ درصد کاهش نشان میدهد و وارداتش از ایران نیز به افتی ۳۷ درصدی به ۱۰ میلیارد و ۹۴۶ میلیون دلار سقوط کرده است.
ایران هرگز آمارهای صادرات نفت را منتشر نمی‌کند و گمرک جمهوری اسلامی تنها آمارهای صادرات غیرنفتی را منتشر می‌کرد که از ابتدای سال جاری خورشیدی، آن را هم متوقف کرده است.
