در حالی که بهای هر دلار روز گذشته به مرز پنج هزار تومان رسید، محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت، قیمت ارز در ایران را «حبابی»، توصیف کرد و وعده داد قیمت دلار به زودی به زیر چهار هزار تومان باز خواهد گشت. برای بررسی وضعیت بازار ارز، رادیو فردا با فریدون خاوند،استاد دانشگاه و اقتصاددان ساکن پاریس گفتوگو کرده است.
در حالی که بهای هر دلار آمریکا روز گذشته به مرز پنج هزار تومان رسید، محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت قیمت ارز را در ایران حبابی توصیف کرد و وعده داد دلار به زودی به زیر چهار هزار تومان باز خواهد گشت. اصولا آیا می توان قیمت واقعی دلار را در بازار ارز ایران محاسبه کرد؟
فریدون خاوند: ارز و نوسانات تند آن همچنان در صدر رویداد های مهم اقتصادی ایران جای دارد و به نظر نمی رسد که دولت سیاست منسجمی برای مدیریت آن داشته باشد.
آقای نو بخت، رییس سازمان برنامه و بودجه و سخنگوی دولت دوشنبه گفت بر پایه محاسبات او و همکارانش قیمت دلار زیر چهار هزار تومان است و در حال حاضر، باز هم به گفته او، قیمت دلار حباب است و باید بترکد. صحبت کردن از محاسباتی که بتواند ارزش واقعی دلار را در بازار ارز تهران تعیین کند، از احتیاط به دور است. در زمینه این محاسبه، صدا های دیگری هم به گوش میرسد، یکی میگوید قیمت واقعی دلار هشت هزار تومان است و دیگری از هزار تومان صحبت میکند و دلایل این محاسبات هم روشن نیست.
واقعیت این است که در شرایط کشوری مانند ایران، متغیر های زیادی بر بازار ارز تاثیر میگذارند، از نرخ تورم و نرخ سود بانکی گرفته تا قیمت نفت در بازار جهانی و بازرگانی خارجی کشور، همراه با یک سلسله عوامل ژئوپولیتیک مثل آینده برجام و یا تنش در فضای منطقه ای کشور از جمله آنچه در حال حاضر در مرز های اسراییل و سوریه میگذرد و ایران هم در آن درگیر است.
با توجه به همه این عوامل هست که بازیگران بازار ارز تصمیم گیری میکنند و مجموعه این تصمیم ها است که بر بازار ارز تاثیر میگذارد.
ولی آقای نوبخت، سخنگوی دولت، با اطمینان میگوید که «خبر دارد قیمت ارز به جایگاه حقیقی خود، که به گفته او زیر چهار هزار تومان است، بر میگردد»...
وعده هایی با این همه قاطعیت، وضعیت را از آنچه هست بد تر خواهد کرد. پیش از این ولی الله سیف و حسن روحانی وعده داده بودند که قیمت ارز پایین خواهد آمد که دیدیم چنین نشد. حالا رییس سازمان برنامه و بودجه همان وعده را تکرار میکند.
مسئولانی با این اهمیت، قاعدتا نباید این طور دست و پای خودشان را ببندند.
آیا این وعده ها به معنای آن نیست که بانک مرکزی قصد دارد با تزریق انبوه دلار به بازار ارز، دلار را وادار به عقب نشینی بکند؟
آیا واقعا بانک مرکزی واقعا حاضر هست آنقدر دلار به بازار سرازیر کند که قیمت این ارز بر گردد به زیر چهار هزار تومان؟
تجربه خیلی از کشور ها نشان داده که صرف هزینه های سنگین ارزی برای دفاع از پول ملی، در بعضی موارد بسیار گران تمام میشود. باید منتظر ماند و دید.