عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، با اشاره به این که جمهوری اسلامی «خروج مرحله به مرحله از برجام را در دستور کار دارد» اروپا را بهروشنی تهدید کرد که این احتمال هست ایران در صورت ادامه فشارها از سکونت افغانها در خاک خود جلوگیری کند.
در صورت اخراج افغانها و مهاجرت آنها به کشورهای دیگر، بحران مهاجرت غیرقانونی به اتحادیه اروپا بار دیگر میتواند تشدید شود.
به گفته آقای عراقچی، اگر تحریمها اثر کند و فروش نفت ایران به صفر برسد، ممکن است «از برادران و خواهران افغانستانیمان بخواهیم ایران را ترک کنند».
عباس عراقچی شامگاه چهارشنبه، ۱۸ اردیبهشت، در برنامهای تلویزیونی گفت: در حال حاضر «بیش از سه میلیون افغانستانی در ایران هستند که دو میلیون فرصت شغلی را اشغال کردهاند و سالانه سه تا پنج میلیارد یورو از ایران خارج میکنند».
به گزارش ایرنا، عراقچی با اشاره به این که «آوارگان در مجموع هشت میلیارد یورو برای کشورمان هزینه دارند» گفت: اگر فروش نفت به صفر برسد، جمهوری اسلامی «مجبور است سیاست ویژهای را برای اقتصاد خود در نظر بگیرد» و از اتباع افغانستان بخواهد که «به کشور خودشان یا به کشورهای دیگر بروند».
اظهارات جدید عباس عراقچی درباره اخراج احتمالی اتباع افغانستان از ایران و به طور غیرمستقیم استفاده ابزاری از آنها برای فشار بر اروپا با واکنش گستردهای در شبکههای اجتماعی روبهرو شد.
اما گفتههای عباس عراقچی درباره قصد «خروج مرحله به مرحله از برجام» در ادامه واکنشهای اخیر سایر مقامهای جمهوری اسلامی به سیاست «فشار حداکثری» آمریکا علیه ایران بیان شده است.
شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی روز چهارشنبه رسما خروج ایران از «برخی» تعهدات خود ذیل برجام را اعلام کرد و به نوشته رسانههای ایران، حسن روحانی در نامهای به سران پنج کشور عضو برجام اعلام کرده است که به دلیل «عمل نکردن طرف مقابل به تعهداتش» در برجام، برای ایران «راهی جز کاهش تعهداتش نیست».
تصمیم جدید جمهوری اسلامی با واکنش سه کشور اروپایی باقیمانده در برجام روبهرو شد و برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، نیز آن را برخلاف «قواعد بینالمللی» دانست.
برایان هوک همچنین تصمیم جمهوری اسلامی را «تلاشی برای گروگان گرفتن دنیا» خواند و تأکید کرد: «تا زمانی که ایران رفتار خود را تغییر ندهد، آمریکا به سیاست فشار حداکثری خود ادامه میدهد.»
از سوی دیگر مجید تخت روانچی، نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل، گفته است ایران در یک سال گذشته «شکیبایی زیادی به خرج داد»، اما «ما به منافع اقتصادی وعده دادهشده در برجام دست نیافتیم».
به نوشته ایسنا، تخت روانچی در مصاحبه با شبکه آمریکایی پیبیاس و در پاسخ به این پرسش که «آیا در ایران علاقهای برای ملاقات با ترامپ وجود دارد» گفت: «چطور میتوان به فردی که این چنین بیملاحظه و بیمبالات عمل میکند، اعتماد کرد؟»
همزمان بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، هم گفته است توقف بخشی از تعهدات برجام «حق ایران است» و«بند ۲۶ برجام به ایران این حق را داده است».
کمالوندی شامگاه چهارشنبه در گفتوگو با تلویزیون دولتی ایران گفت این که جمهوری اسلامی با یک فرصت دوماهه به طرفهای دیگر برجام اعلام کرده «خود را ملزم به فروش مازاد ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنیشده نمیداند و در عرضه آب سنگین نیز تعهدی برای خود قائل نمیشود» قانونی است و «به ایران حق داده شده که میتواند بخشی از تعهدات برجام را به صورت کلی و جزئی متوقف نماید».
در خبری دیگر به گفته کمال دهقانی، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، قرار است محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، یکشنبه آینده با حضور در این کمیسیون به سوالات نمایندگان پاسخ دهد و همچنین درباره سفر اخیرش به مسکو نیز گزارشی ارائه کند.