مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران میگوید، «دوره صادرات گاز ایران به ترکیه که بدون دریافت وجه انجام میشد، پایان یافته است و اکنون صادرات گاز ایران به ترکیه با دریافت پول همراه است».
به گزارش خبرگزاری شانا، وابسته به وزارت نفت، حمیدرضا عراقی در کنفرانس مطبوعاتی روز دوشنبه ۱۶ بهمن ماه اعلام کرد که تاکنون حدود هشت میلیارد متر مکعب گاز رایگان به ترکیه دادهایم و از این به بعد صادرات گاز به روال عادی بازخواهد گشت.
دیوان داوری بینالمللی به خاطر شکایت گازی ترکیه از ایران در سال ۲۰۱۲ با اتهام گران فروشی گاز، در نهایت اواخر سال ۲۰۱۶ رای به کاهش ۱۳.۳ درصدی قیمت گاز ایران داد و همچنین جمهوری اسلامی میبایست ۱.۹ میلیارد دلار پول اضافی را که از ترکیه به خاطر گرانفروشی گاز در سالهای قبل آن دریافت کرده بود باز میگرداند.
نهایتا ایران طی نزدیک به یک سال، به ازای صادرات گاز به ترکیه پولی دریافت نکرد تا بدهی خود را صاف کند.
با توجه به ارقام اعلام شده توسط آقای عراقی، در واقع قیمت هر متر مکعب گاز صادراتی ایران به ترکیه با وجود تخفیف ۱۳.۳ درصدی حدود ۲۴ سنت شده است که باز هم رقم خوبی است. برای نمونه، متوسط قیمت گاز صادراتی شرکت گازپروم روسیه طی سال گذشته زیر ۲۰ سنت بود. گازپروم بزرگترین تامین کننده گاز ترکیه است.
بر اساس آخرین گزارش اداره نظارت برآمار انرژی ترکیه، ایران در ۱۱ ماه سال گذشته میلادی نزدیک ۸.۵ میلیارد متر مکعب صادرات گاز به ترکیه انجام داده که نسبت به دور مشابه سال قبل آن حدود ۲۳.۵ درصد افزایش نشان میدهد.
در این مدت، ایران سهمی بالای ۱۷ درصدی در کل واردات گاز ترکیه (شامل گاز مایع) داشته است.
عراقی همچنین گفت که بر اساس اهداف برنامه ششم توسعه، ایران بایستی صادرات روزانه گاز خود را به ۲۰۰ میلیون متر مکعب برساند.
ایران از تابستان سال گذشته صادرات گاز به عراق را نیز آغاز کرد. آقای عراقی میگوید که هم اکنون روزانه ۸ تا۱۰ میلیون متر مکعب گاز راهی بغداد میشود. بر اساس دو قرارداد جداگانه، ایران بایستی روزانه ۲۵ میلیون متر مکعب گاز به بغداد و به همین میزان نیز به بصره تحویل دهد. انتظار میرود طی دو سال آینده صادرات گاز ایران به عراق به میزان ذکر شده در قراردادها برسد.
ایران بر اساس قرارداد سال ۱۹۹۶ صادرات روزانه ۲۷ میلیون متر مکعب گاز به ترکیه را برای ۲۵ سال آغاز کرد.
به هم خوردن مذاکرات صادرات گاز به کویت
وی در بخش دیگری از سخنان خود به مذاکره با کویت برای صادرات گاز اشاره کرد و گفت که حمله به سفارت عربستان در تهران (۱۲ دی ۱۳۹۴ ) این مذاکرات را متوقف کرد.
«ما در چند سال گذشته مذاکرات خوبی با کویت داشتهایم و آنها نیز به گاز ما احتیاج دارند. با توجه به روابط سیاسی دو کشور در آینده این اتفاق رخ خواهد داد، اما متاسفانه در زمانی که این مذاکرات انجام میشد اتفاقاتی افتاد که رابطه میان ایران و عربستان تیره شد و پل ارتباطی ما را قطع کردند. هر زمان که این رابطه برقرار شود مذاکرات ادامه مییابد، زیرا کشورهای عربی گرچه دریافت گاز از ایران را مطلوب میدانند، اما ممکن است جرات یا توان امضای قرارداد با ایران را نداشته باشند».
ایران همچنین طی سالهای گذشته قرارداد صادرات روزانه ۲۷ میلیون متر مکعب گاز به عمان را نیز امضا کرد، اما هنوز توافقی برای ساخت خط لوله و قیمت نهایی گاز حاصل نشده است.
پاکستان نیز در زمان ریاست جمهوری محمود احمدینژاد قرارداد خرید روزانه ۲۲ میلیون متر مکعب گاز با ایران امضا کرد، اما تا کنون اقدام به ساخت خط لوله برای دریافت گاز نکرده است. بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران نیز روز یکشنبه ۱۵ بهمن ماه اعلام کرد که وزارت نفت قصد اقامه دعوا علیه پاکستان را دارد.