رئیس اتاق بازرگانی ایران اعلام کرد تولید ناخالص داخلی کشور که در سال ۹۶ به قیمت جاری ۴۴۵ میلیارد دلار بود، با ۵۷ درصد کاهش به ۱۹۱ میلیارد دلار در سال ۹۹ تنزل یافت.
غلامحسین شافعی روز دوشنبه ۲۹ شهریور اعلام کرد این موضوع هشدار جدی برای آینده اقتصاد ایران و تاکیدی بر ضرورت بازنگری در سیاستگذاریهای موجود است.
بهگفته وی، سقوط تولید ناخالص داخلی رتبه ایران را در میان کشورهای جهان از لحاظ بزرگی اقتصاد از پله ۲۶ در ۲۰۱۷ به پله ۵۱ تقلیل داده است.
بر اساس آمارهای بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی ایران «بر اساس قیمتهای جاری» از حدود ۴۴۵ میلیارد در سال ۲۰۱۷ به زیر ۱۹۲ میلیارد دلار در سال گذشته میلادی رسیده است.
بدین ترتیب، تولید ناخالص داخلی ایران طی سه سال ۵۷ درصد افت داشته است. تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۲ تقریبا معادل ۶۰۰ میلیارد دلار بود؛ به عبارتی حجم اقتصاد ایران در سال گذشته به یک سوم سال ۲۰۱۲ سقوط کرده است.
اقتصاد ایران در سال گذشته معادل نیمی از اقتصاد امارات و یک سوم اقتصاد ترکیه یا عربستان بوده است.
تولید ناخالص داخلی به زبان ساده یعنی ارزش محصولات تولیدی و خدمات انجام شده طی یک سال.
آمارهای بانک جهانی بر اساس «نرخ جاری قیمتها و نرخ آزاد دلار» تولید ناخالص داخلی ایران را محاسبه کرده است.
این نحوه محاسبه تولید ناخالص داخلی، حجم واقعی اقتصاد یک کشور را نشان میدهد.
اما راههای دیگری برای اندازهگیری اقتصاد کشور نیز وجود دارد که معمولا برای نشان دادن تغییرات و رشد اقتصادی استفاده میشود و فاکتورهایی مانند تورم و نوسانات ارزی در آن دخالتی ندارد.
برای نمونه محاسبه تولید ناخالص داخلی یک کشور بر اساس «قیمتهای ثابت سال پایه» یکی از این روشهاست. در این روش، ارزش محصولات تولیدی و خدمات انجام شده در سال گذشته، بر اساس ارزش این محصولات و خدمات در سال ۲۰۱۰ و با نرخ ارز در همان سال ۲۰۱۰ اندازهگیری میشود، نه قیمتهای جاری و نرخ ارز کنونی در بازار آزاد.
بر اساس آمارهای خود بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس قیمتهای ثابت سال ۲۰۱۰، در سال گذشته حدود ۵۰۰ میلیارد دلار بوده که نسبت به سال ۲۰۱۷ حدود ۱۰.۷ درصد کاهش یافته است. صندوق بینالمللی پول نیز بر همین اساس نرخ رشد اقتصادی کشورها را محاسبه میکند.
این روش بیشتر برای مشخص کردن رشد اقتصادی سالانه، بدون توجه به نوسانات ارزی و تورم کاربرد دارد، نه محاسبه تولید ناخالص داخلی واقعی کشورها.
روشهای دیگری نیز برای محاسبه تولید ناخالص داخلی، از جمله بر اساس پول ملی خود کشورها یا بر پایه «برابری قدرت خرید» وجود دارد.