با تأیید کارشناسان اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت، جنگل‌های هیرکانی روز جمعه، ۱۴ تیرماه، به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
به گزارش خبرگزاری رسمی ایرنا به نقل از حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، جنگل‌های هیرکانی در اجلاس کمیته میراث جهانی در باکو با اکثریت آرا در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.
نخستین اثر طبیعی مربوط به ایران که در فهرست میراث طبیعی جهان ثبت شد، کویر لوت است و جنگل‌های هیرکانی با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان، دومین اثر طبیعی ایران است که در این فهرست ثبت می‌شود.
با این حال بخشی از جنگل‌های هیرکانی در کشور آذربایجان قرار دارد و نماینده این کشور در این اجلاس نیز با اشاره به تلاش دولت آذربایجان در این زمینه، ابراز تأسف کرد از این که نتوانستند این پرونده را به صورت مشترک با ایران ارائه دهند.
جنگل‌های هیرکانی که اسم آن از نام قدیم گرگان (هیرکان) گرفته شده و پراکندگی آن شامل پنج استان در ایران می‌شود، زیست‌بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است، ضمن این که دست‌کم ۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوته‌ای نیز در گستره آن یافت می‌شود.
تا پیش از این، ایران ۲۳ اثر تاریخی و طبیعی ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو داشت که شامل ۲۲ اثر تاریخی و یک اثر طبیعی (بیابان لوت) می‌شد و اکنون، با ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی، شمار این آثار به عدد ۲۴ رسیده است.
حجت‌الله ایوبی در حاشیه اجلاس کمیته میراث جهانی با اشاره به تلاش هنرمندان ایرانی در برگزاری نمایشگاه عکس و فیلم هیرکانی برای نخستین بار و جلب توجه افکار عمومی و کارشناسان یونسکو گفت: «به‌زودی کمیسیون ملی یونسکو در ایران و سازمان میراث فرهنگی، جشن ثبت هیرکانی را برگزار و از دست‌اندرکاران و از جمله هنرمندان تقدیر خواهد کرد.»
ثبت جهانی آثار در یونسکو در سه رده انجام می‌شود: آثار تاریخی و فرهنگی؛ آثار طبیعی؛ آثار ناملموس.
از جمله آثار تاریخی و فرهنگی ایران که به ثبت یونسکو رسیده می‌توان تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان، معبد سه هزار ساله شوش، تخت سلیمان، آتشکده آذرگشسب، پاسارگاد مقبره کورش، ارگ بم، سلطانیه زنجان، بیستون، کلیساهای جلفا، سازه‌های آبی شوشتر، مجموعه شیخ صفی اردبیل، بازار تبریز، باغ‌های ایرانی، مسجد جامع اصفهان، گنبد کاووس، کاخ گلستان و شهر سوخته سیستان را نام برد.
به گفته محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، همه اعضای کنوانسیون ۱۹۷۲ که ۱۹۱ کشور عضو آن هستند متعهدند که با مشارکت جهانی از آثار ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو مراقبت کنند.
در مجموع تاکنون بیش از ۱۰۹۰ اثر طبیعی، فرهنگی، ترکیبی و منظر فرهنگی از ۱۶۷ کشور در فهرست جهانی یونسکو جای گرفته است.
ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی سبب می‌شود علاوه بر محافظت و نگهداری و معرفی در سطح جهانی به عنوان هدف اصلی، در صنعت گردشگری نیز به عنوان نوعی تبلیغات جهانی مؤثر مورد استفاده قرار گیرد.
ایران بالغ بر ۱۴ میلیون هکتار اراضی جنگلی دارد که نزدیک به دو میلیون هکتار آن، موسوم به جنگل‌های هیرکانی، در شمال ایران در حاشیه دریای خزر قرار دارد و در سال‌های اخیر برخی کارشناسان در مورد بحرانی بودن زیست آنها هشدار داده‌اند.
سال گذشته رئیس انجمن جنگلبانی ایران هشدار داده بود که در حال حاضر ۴۲ درصد از جنگل‌های شمال در معرض نابودی است و در صورت ادامه روند فعلی، تا ۳۰ سال آینده دیگر جنگلی در این مناطق وجود نخواهد داشت.
کارشناسان امیدوارند که ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی به توقف روند نابودی این جنگل‌ها کمک کند.
چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) از روز ۱۰ تیر با حضور ۱۸۰ کشور، از جمله ایران، در پایتخت جمهوری آذربایجان آغاز به کار کرده و تا ۱۹ تیرماه ادامه خواهد داشت.
