سازمان دیدبان حقوق بشر ضمن ابراز تاسف از پخش اعترافات تلویزیونی دختران رقصنده اینستاگرام٬ از مقامهای ایران خواست تا به حق آزادی بیان این افراد احترام بگذارد و دست از آزار و اذیتشان بردارد.
سارا لی ویتسون٬ مدیر بخش خاورمیانه این سازمان روز چهارشنبه٬ ۲۰ تیرماه٬ پخش اعترافات تلویزیونی این نوجوانان را «توهینآمیز و شرمآور» خواند و گفت، این اقدام یک «حقارت» تازه برای جمهوری اسلامی است.
خانم ویتسون افزود: «حکومت ایران مدتهاست که با فرهنگ مردمش میجنگد و در این جنگ بازنده است. علیرغم اقدامات توهینآمیز مقامات٬ تولیدات غنی فرهنگی ایرانیان٬ به ویژه در عصر شبکههای اجتماعی٬ ادامه دارد.»
روز دوشنبه، شبکه یک سیما برنامهای با عنوان «بیراهه» پخش کرد که در آن چند دختر از فعالیتهای خود در اینستاگرام ابراز ندامت میکردند.
مائده هژبری ۱۷ ساله یکی از افراد بازداشت شده است که در برابر مجری اعترافگیر سیما گریه میکرد. به گفته دیدهبان حقوق بشر الناز قاسمی دیگر فرد بازداشت شده است که ساکن کانادا است و در زمان سفر به ایران بازداشت شده است.
بلافاصله پس از پخش این اعترافها از صدا و سیما٬ سیلی از واکنشهای انتقادی به این برنامه و کلیت صدا و سیما بهراه افتاد و در نهایت مسئولان و مقامات جمهوری اسلامی را نیز به واکنش واداشت.
غلامرضا کاتب٬ عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صدا و سیما از ارائه «شکایتهای متعددی» از سوی «انجمن حمایت از کودکان و گروههای اجتماعی گوناگون» به شورای نظارت خبر داده و گفته است که در جلسه هفته آینده شورا به این شکایات رسیدگی خواهد شد.
علی مطهری، نائب رئیس مجلس، نیز گفته است که صداوسیما با پخش اعترافات دخترانی که رقصیدن خود را در اینستاگرام منتشر میکردند، مرتکب جرم شده است.
در عین حال محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، میگوید پخش این اعترافات برای انحراف افکار عمومی از کسانی است که منافعشان از شفافسازی بازار ارز به خطر افتاده است.
صدا و سیما، نیروی انتظامی و قوه قضاییه هیچ کدام مسئولیت پخش برنامه «بیراهه» را به عهده نگرفتهاند٬ اما مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما٬ از پخش این برنامه دفاع کرده و اطلاعرسانی در خصوص «آسیبهای فضای مجازی» را «وظیفه ذاتی» صدا و سیما دانسته است.
این اظهارات در حالی مطرح شده است که دیدبان حقوق بشر تاکید دارد که طبق قوانین بینالمللی٬ آزادی بیان شامل آزادی افراد برای پیگیری٬ دریافت و بیان هر نوع ایدهای «در قالب هنر» نیز میشود.
این سازمان همچنین با اشاره به تصویب «میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی٬ اجتماعی و فرهنگی» از سوی ایران٬ میگوید که این میثاق٬ بر آزادی افراد برای «فعالیت خلاقانه» تاکید دارد.
انتقاد از سرکوب فعالیت زنان علیه حجاب اجباری
در عین حال دیدبان حقوق بشر روز چهارشنبه با اشاره به کارزار «دختران خیابان انقلاب» و اعتراضها به حجاب اجباری٬ از برخورد جمهوری اسلامی با معترضان انتقاد کرده است.
سازمان مزبور از جمله به احکام زندان نرگس حسینی و شاپرک شجریزاده اشاره کرده و همچنین به بازداشت نسرین ستوده٬ وکیل تعدادی از «دختران خیابان انقلاب» اعتراض کرده است.
نرگس حسینی و شاپرک شجریزاده هرکدام به دو حبس تعزیری محکوم شدهاند. در عین حال دادگاه برای خانم شجریزاده ۱۸ سال حبس تعلیقی در نظر گرفته و وکیل او خانم ستوده نیز ۲۳ خردادماه با شکایت بازپرس پرونده خانم شجریزاده بازداشت شد و در حال حاضر در زندان اوین است.
دیدبان حقوق بشر پوشش اجباری زنان ایران را ناقض زندگی خصوصی٬ استقلال شخصی٬ آزادی بیان و همچنین آزادی دین و عقیده آنان دانسته و از مقامهای ایران خواسته است تا به آزار و اذیت و پیگرد قانونی زنان به خاطر ابراز عقیده پایان دهد.
این نهاد حقوق بشری همچنین با اشاره به تاکید قوانین بینالمللی بر ممنوعیت اعمال تبعیض جنسیتی٬ پوشش اجباری زنان در ایران را نوعی تبعیض جنسیتی دانسته و گفته است که جمهوری اسلامی باید قوانین تبعیضآمیزی چون پوشش اجباری برای زنان را کنار بگذارد.