در حالی که طی چند روز اخیر با ترکیدن حباب قیمت خودرو، قیمت برخی خودروها در حال کاهش بود، دولت واردات خودرو را ممنوع کرد. با این کار پیش‌بینی می‌شود دوباره بخشی از بازار با نابه‌سامانی جدیدی روبرو شود. سال گذشته هم در حالی که واردات ممنوع بود، هزاران خودرو از طریق گمرک به صورت غیر قانونی وارد ایران شده بود.
ایسنا گزارش داده است که براساس ابلاغیه وزیر صنعت، معدن و تجارت به سازمان توسعه تجارت، ثبت سفارش و واردات ۱۳۳۹ ردیف تعرفه‌ای کالا که شامل بیش از ۱۴۰۰ قلم کالا است ممنوع شد. خودرو نیز جزو کالاهای ممنوعه واردات قرار دارد.
با این کار شوک جدیدی به بازار خودرو ایران وارد می‌شود . در هفته گذشته و پس از افزایش شدید قیمت خودرو در بازار، قیمت برخی محصولات دوباره چندین میلیون تومان کاهش یافت. در این میان تحریم خرید خودرو صفر هم تا حدودی سبب ترس خودروسازان شده است. اما با اقدام جدید دولت دوباره قیمت‌ها به سود خودروسازان و دلالان در بازار افزایش می‌یابد. هم اکنون خودرو به کالایی سرمایه‌ای در ایران تبدیل شده است و مردم سعی دارند ریال خود را به دلار، طلا، مسکن و خودروتبدیل کنند. در این شرایط برخی از خودروسازان هم در حال انبار کردن خودرو هستند تا با افزایش قیمت خودرو، سودهای سرشاری را بدست بیاورند.
فرهاد احتشام‌زاده، رئیس انجمن وارد کنندگان خودرو، با گلایه از این که دولت بر اساس کدام کار کارشناسی واردات انواع خودرو را ممنوع کرده، گفته است: «این تصمیم اثرات منفی خود را بر بازار خودروهای داخلی و خارجی خواهد گذاشت.»
وی افزود: «متاسفانه این تصمیم مانند تصمیمات گذشته دولت برای واردات خودرو پشت درهای بسته صورت گرفته شده است و امروز در جلسه فدراسیون واردات اتاق بازرگانی کسی در جریان این تصمیم دولت نبود. قرار بود در شرایط فعلی ما خودمان را برای مقابله با تحریم‌ها آماده کرده و برای توسعه بیش از پیش بخش‌های تولیدی کشور فعالیت کنیم، اما این تصمیم قابل تامل ابهامات زیادی را برای فعالین اقتصادی کشور به وجود آورده است. در این شرایط هر کسی بنا به سلیقه خود قیمت خودروها را تعیین کرده و شاهد رشد قابل توجه قیمت‌ها در بازار خواهیم بود.»
یکی از نگرانی‌های فعالان بازار خودرو از ممنوعیت واردات، افزایش شدید قیمت خودرو در بازار است. در این بین کسانی که از این خبر اطلاع داشتند و به انبار کردن خودرو دست زده‌اند، می توانند سودهای سرشاری را بدست بیاورند.
فرهاد احتشام‌زاده در این باره می‌گوید: «ممنوعیت ثبت سفارش خودرو بطور حتم قیمت‌ها را افزایش داده و تقاضا را به سمت بازار خودروهای داخلی هدایت می‌کند. بازار خودروهای داخلی و خارجی با این تصمیم با بحران جدی روبرو می‌شود. این تصمیم حتی می‌تواند سبب عدم اجرای استانداردهای ۸۵ گانه و توقف اسقاط خودرو شود.»
در چند ماه اخیر سازمان استاندارد اعلام کرده بود جلوی تولید خودروهایی را که فاقد استانداردهای ۸۵ گانه هستند خواهد گرفت. با اجرای این استاندارد بسیاری از خودروهای ساخت داخل مانند پراید، دیگر اجازه تولید ندارند. به همین دلیل مافیای صنعت خودرو چند ماه گذشته فشار زیادی را بر دولت ایران وارد کرده است تا جلوی اجرای این استانداردها را بگیرد.
در ممنوعیت جدید، دولت همچنین اجازه واردات خودروهای هیبریدی را هم گرفته است. در سال گذشته هم دولت سعی کرده بود با افزایش تعرفه خودروهای هیبریدی حاشیه امنی برای خودروسازان ایرانی ایجاد کند.
آقای احتشام‌زاده در این باره گفته است: « ممنوعیت واردات خودروهای هیبریدی برای ما علامت سوال دارد. دولت براساس کدام کار کارشناسی این تصمیم را گرفته است.»
در همین حال خبر می‌رسد برخی خودروسازان در حال انبار کردن محصولات خود هستند تا در کنار خبر ممنوعیت واردات خودرو سبب تثبیت افزایش قیمت‌ها در بازار و کسب سود بیشتر شوند. این کار کمک می‌کند جو ایجاده شده برای خرید نکردن کالاهای غیر ضروری مانند خودرو که می‌توانست به کاهش قیمت‌ها کمک کند شکسته شود.
قاضی سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور، گفته است: «موضوع احتکار برای ایران خودرو نبوده و برای سایر تولیدکنندگان نیز بررسی‌هایی انجام شده که به زودی نتایج آن را اعلام می‌کنیم. حمایت از تولید برعهده همه است و اگر مشکلاتی هم وجود داشته باشد آمادگی داریم که به خودروسازان کمک کنیم تا شرایط هر روز بهتر شود.»
سال گذشته در زمان ممنوعیت موقت واردات خودرو، بین ۵ تا ۱۵ هزار خودرو از طریق نامشخصی از گمرک، وارد ایران شده است. وزارت صنعت معدن و تجارت این اتفاق را به دلیل هک سیستم گمرک اعلام کرده است. البته بنظر می‌رسد این دلیل نمی‌تواند چندان منطقی باشد چرا که برای واردات خودرو چندین مرحله وجود دارد و تنها با هک سیستم گمرک نمی‌توان خودرو به ایران وارد کرد. درباره میزان این واردات هم اعداد مختلفی اعلام شده است. در حالی که سازمان توسعه تجارت حجم واردات غیرقانونی خودرو به ایران را ۶۴۰۰ دستگاه اعلام کرده است، انجمن وارد کنندگان خودرو این عدد را ۱۵ هزار دستگاه می‌داند.
وزارت صنعت معدن و تجارت ایران البته دلیل می‌آورد که علت ممنوعیت‌های وارداتی جلوگیری از خروج ارز از ایران است.
حسن یونس سینکی، معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزارت صنعت، در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه مردم از شما انتظار تنظیم بازار را دارند و چه کارهایی را در دستور کار دارید، گفت: «من از رسانه‌ها انتظار دارم که این قدر چرت و پرت به مردم نگویند تا ما حرف‌هایمان را بزنیم.»
