آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید ایران اولین زنجیره از سانتریفیوژهای پیشرفته را در مرکز غنی‌سازی اورانیوم نصب کرده است.
انتشار گزارش نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز در روز چهارشنبه ۲۱ آبان در حالی است که بر اساس برجام، ایران تنها می‌تواند در این مرکز سانتریفیوژهای ابتدایی از نوع «آی‌آر ۱» را نصب کند.
خبرگزاری رویترز می‌نویسد بعد از انفجار نطنز که آشکارا یک عملیات خرابکاری بود، ایران به آژانس اطلاع داد که در نظر دارد سه زنجیره از سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز راه‌اندازی کند.
رویترز عنوان کرده به گزارش جدید آژانس دسترسی پیدا کرده که می‌گوید یک آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر «آی‌آر ۲» در این سایت نصب و راه‌اندازی شده، اما هنوز گاز اورانیوم (هگزافلوراید اورانیوم) برای غنی‌سازی به این سانتریفیوژها تزریق نشده است.
روز ۱۲ تیر ماه امسال در تاسیسات نطنز وقوع یک حادثه منجر به تخریب گسترده «مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران» شد.
این انفجار موجب کند شدن روند تولید این نوع سانتریفوژ شده است. روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نیز همان زمان نوشت که این رخداد برنامه هسته‌ای ایران را تا دو سال با تاخیر مواجه می‌کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس همچنین هفتم آبان امسال با استناد به تصاویر ماهواره‌ای، از آغاز عملیات احداث تاسیسات اتمی زیرزمینی در نطنز خبر داد، اما ایران می‌گوید سالن زیرزمینی برای ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته است، نه محل غنی‌سازی اورانیوم.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز احداث این تاسیسات برای تولید دستگاه‌های پیشرفته سانتریفوژ را تایید کرده است.
ایران ۱۶ آبان ۹۸ گازدهی به آبشارهای سانتریفوژ پیشرفته‌تر جهت تشدید غنی‌سازی اورانیوم را در سایت فردو را افزایش داد؛ امری که با نکوهش آمریکا و غرب روبرو شد.
آمریکا اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و تحریم‌های سختی علیه ایران اعمال کرد. جمهوری اسلامی نیز اردیبهشت ۹۸ اعلام کرد که از تعهدات برجامی خود عدول خواهد کرد.
دی‌ماه پارسال جمهوری اسلامی ایران گفت دیگر «با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست».
همچنین آژانس اخیرا اعلام کرد که جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم کم‌غلظت خود را به دو برابر محدودیتی که برجام تعیین کرده، رسانده است.
در این میان ۱۲ آبان امسال نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تصویب یک فوریتِ «طرح اقدام فوری و راهبردی برای لغو تحریم‌ها»، سازمان انرژی اتمی را موظف به تولید سالانه حداقل ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و بازگرداندن قلب رآکتور مگاواتی آب سنگین اراک به حالت قبل از برجام کردند. هر دو این موارد عدول از تعهدات برجامی ایران تلقی می‌شود.
