دیوان بین المللی دادگستری، لاهه، روز چهارشنبه، ۲۴ بهمنماه، با رد اعتراض واشینگتن اعلام کرد که به شکایت ایران در خصوص توقیف اموالش توسط آمریکا رسیدگی میکند.
رویترز میگوید، این رای دیوان در مورد شکایت آمریکا، احتمالا بر تنشها بین این نهاد قضایی و واشینگتن بیافزاید، تنشهایی که در پی رای دیوان به سود ایران آغاز شد.
ایران در شکایت خود تصریح کرده است، تحریم های اعمال شده توسط دولت دونالد ترامپ علیه جمهوری اسلامی نقض پیمان مودت ۱۹۵۵ بین دو کشور است.
در همین حال گزارش ها حاکی است در این رای دیوان به اکثریت آرا اعلام کرد که ایراد آمریکا درباره قابل استماع نبودن ادعای ایران و عدم صلاحیت دیوان وارد نیست.
برپایه این رای پرونده شکایت ایران از آمریکا از مرحله شکلی وارد مرحله رسیدگی ماهوی میشود.
شکایت ایران از آمریکا مربوط به حکم دادگاه منطقه کلمبیا درسال ۲۰۱۲ در پرونده «پترسون و دیگران» است که تهران را به پرداخت ۲ میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلار غرامت به بازماندگان کشتهشدگان نیروهای آمریکایی در انفجار ۱۹۸۳بیروت محکوم کرده است.
تهران خردادماه گذشته پروندهای را علیه واشینگتن به دادگاه لاهه برد. جمهوری اسلامی میگوید ایالات متحده با بازگرداندن تحریمهای خود علیه ایران «پیمان دوستی [مودت]» بین دو کشور از سال ۱۹۵۵ -پیش از انقلاب ۵۷- را «نقض کردهاست».
این شکایت با واکنش مقامهای آمریکایی روبهرو شد. مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، اقدام تهران را «سوءاستفاده» از دادگاه لاهه توصیف کرده و گفته بود «شکایت ایران به دیوان، تلاشی در راستای زیر سوال بردن حق حاکمیت آمریکا برای اتخاذ اقدامات مبتنی بر قانون است، از جمله تحمیل دوباره تحریمها، که برای حفاظت از امنیت ملی ضروری است».
دونالد ترامپ در بهار گذشته از توافق اتمی با ایران، موسوم به «برجام» خارج شد و تحریمهای ایران را در دو نوبت بازگرداند. ترامپ میگوید «برجام» یکی از بدترین توافقهایی است که دیده، در درازمدت جلوی برنامه اتمی ایران را نمیگیرد، توسعه موشکهای بالیستیک در ایران ادامه دارد، ایران به فعالیتها و اقدامات «مخرب» خود در منطقه شدت بخشیده است.
جمهوری اسلامی ضمن رد اتهامها در مورد ساخت حنگافزار هستهای و دخالت در دیگر کشورها، میگوید برنامه موشکیاش دفاعی است و در مورد آن با کسی مذاکره نمیکند.
در هر صورت روند بررسی پرونده شکایت ایران در لاهه آغاز شد و در نهایت این دادگاه در ۱۱ مهرماه با صدور قراری موقت حکم داد که ایالات متحده باید اطمینان حاصل کند تحریمهای یکجانبهاش علیه جمهوری اسلامی، بر کالاهای اساسی یا ایمنی پروازهای مسافری اثر منفی نخواهد داشت.
برگزاریهای بینالمللی، رای دیوان را «پیروزی» تهران در پرونده توصیف کردند.
چند روز بعد گزارش شد که ایالات متحده از دیوان بینالمللی دادگستری خواسته است پرونده قضایی ایران در مورد داراییهای مسدودشده در ارتباط با بمبگذاری در مقر تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳ و انفجار سال ۱۹۹۶ در پایگاه نیروهای آمریکایی در شهر خُبَر عربستان را، رد کند.
با استفاده از رویترز و گزارش رادیو فردا؛ خ