وزیر خارجه آلمان روز پنجشنبه ۳۰ بهمن هشدار داد که اقدامات اخیر ایران در برنامه هستهایش بازگشت ایالات متحده آمریکا به توافق هستهای را به خطر میاندازد و «بازی با آتش است».
هایکو ماس گفت: «هر چه فشارها افزایش یابد، دستیابی به یک راهحل سیاسی سختتر میشود».
ایران در نامهای به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده که از روز ۲۳ فوریه (۵ اسفند) «اجرای اقدامات شفاف داوطلبانه» در چارچوب برجام را متوقف میکند.
بر پایه پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هستهای معروف به «انپیتی» که ایران در توافق هستهای اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته است، بازرسان آژانس مجاز خواهند بود هر زمان که لازم میدانند سرزده از تأسیسات هستهای ایران بازرسی کنند.
اما مجلس ایران در مصوبه ۱۱ آذر امسال خود که به تایید شورای نگهبان نیز رسید، دولت را ملزم کرد که اگر تا سوم اسفند، تحریمهای مالی، بانکی و نفت حذف نشود، بازرسان آژانس از کشور اخراج شوند و ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
هایکو ماس با اشاره به این تحولات گفت که مذاکره «در شرایط کنونی به شکل قابل ملاحظهای پیچیده شده است چرا که ایران آشکارا در پی تنشزدایی نیست، بلکه میخواهد به تنشها دامن بزند و این امر در حکم بازی با آتش است».
آلمان پیش از این در مورد اخراج بازرسان آژانس به ایران هشدار داده و آن را «کاملا غیرقابل قبول» خوانده بود. یک دیپلمات آلمانی به خبرگزاری رویترز گفته است: «ما از ایران میخواهیم که از این اقدام صرفنظر کند».
همچنین آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در مکالمهای با رئیسجمهوری ایران خواستار «ارسال علائم مثبت برای ایجاد اعتماد و افزایش شانس برای حل دیپلماتیک مناقشه هستهای» شده است.
مقامات جمهوری اسلامی میگویند که اگر تحریمها برداشته شود ایران هم «بهطور کامل» تعهدات خود را در قالب برجام انجام خواهد داد.
با این حال آمریکا در واکنش به نامه ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته است که «ایران در مسیر اشتباهی قرار دارد، اگرچه هنوز راه دیپلماسی باز است».
دولت دونالد ترامپ در اردیبهشت سال ۹۷ از توافق هستهای شش قدرت جهانی با ایران خارج شد و تحریمهای شدید علیه تهران وضع کرد. ایران یکسال بعد در واکنش به این اقدام، به صورت مرحله به مرحله از تعهدات هستهایش عدول کرده است.
دولت جو بایدن که از بیستم ژانویه در آمریکا بر سر کار آمده است میگوید که ایالات متحده آماده بازگشت به برجام است مشروط به اینکه ایران به تعهداتش پایبند باشد. تهران میگوید که اول آمریکا باید به برجام برگردد.