سازمان گزارشگران بدون مرز، ۳۹ سال حکومت جمهوری اسلامی را سراسر «سرکوب» رسانهها، روزنامهنگاران و شهروند خبرنگاران دانست و تهران را متهم کرد که در این مدت دامنه سرکوب را از مرزهای کشور نیز فراتر برده است.
گزارش این نهاد حامی آزادی مطبوعات روز سهشنبه ۲۴ بهمن، دو روز پس از سالگرد انقلاب بهمن ۵۷ ایران، منتشر شده که با آمارهایی در رابطه با سانسور و توقیف و رسانهها و اعمال فشار بر روزنامهنگاران همراه است.
این گزارش میگوید تنها از دوران ریاستجمهوری محمد خاتمی به این سو، یعنی در طول ۲۰ سال گذشته «دستکم ۳۵۰ رسانه توقیف شده است و بیش از ۸۰۰ روزنامهنگار و شهروند خبرنگار احضار، بازداشت و بازجویی و بیش از ۵۰۰ تن از آنها محاکمه و به حبسهایی از ۳ ماه تا ۱۹ سال زندان محکوم شدهاند».
سازمان گزارشگران بدون مرز تاکید داشته است که «همه این روزنامهنگاران از حقوق قانونی خود در برابر بازداشت و محاکمه محروم بودهاند» و این در حالی است که علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی، ایران را «آزادترین کشور جهان معرفی میکند».
آقای خامنهای به تازگی گفته که «مبارزه با ظلم و فساد بسیار سخت است». وی چندی پیش نیز با دیکتاتوری خواندن حکومت پیشین ایران گفته بود که «جوانهای ما» دیکتاتوری را «ندیدهاند».
اما سازمان گزارشگران بدون مرز تنها در یک نمونه یادآوری میکند که آقای خامنهای اردیبهشت سال ۱۳۷۹ با نام بردن از مطبوعات به عنوان «پایگاه دشمن خارجی»، «جنگی همهجانبه را علیه رسانههای اصلاحطلب آغاز کرد که همچنان قربانی میگیرد».
این نهاد میگوید که اساسا «۳۹ سال است جمهوری اسلامی با سرکوب نظاممند آزادی اطلاعرسانی، سختگیری تام و تمامی برای مهار اطلاعرسانی در ایران به کار میگیرد» و «در این مدت سرکوب آزادی اطلاعرسانی در مرزهای کشور محدود نمانده است»، بلکه جمهوری اسلامی با «تامین مالی» برخی رسانههای جعلی (Fake News) در خارج از کشور، «شبکهای جهانی» از این رسانهها پدید آورده تا «پروپاگاندای رسمی» خود را پیش ببرد.
سازمان گزارشگران بدون مرز در مثال از رسانههای جعلی به «اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی» اشاره میکند که «جمهوری اسلامی موسس و تامینکننده منبع مالی آن است» و ۲۱۰ رسانه از ۳۵ کشور جهان در آن عضویت دارند.
گزارشگران بدون مرز در ادامه به اعمال فشار بر رسانههای خارجی حاضر در ایران میپردازد و اظهارات یکی از همکاران سابق خبرگزاری فرانسه را در این باره بازتاب میدهد که گفته است «این کنترل گاه با گماردن خبرنگاری از سوی مقامات امنیتی در رسانه برای خبرچینی انجام میشود یا با تهدید مستقیم خبرنگاران خارجی».
به گفته وی، «موارد زیادی هم بوده است که خبرنگاران خارجی که تحمیل سانسور را نپذیرفتنند، به اعمال منافی اخلاق متهم و به زندان تهدید شدهاند».
جیسون رضاییان، خبرنگار «واشینگتنپست» و رکسانا صابری خبرنگار ایرانی- آمریکایی از جمله این روزنامهنگاران هستند که در بیانیه سازمان گزارشگران بدون مرز به نام آنها اشاره شده است. هر دو این روزنامهنگاران به اتهام جاسوسی در ایران بازداشت شده بودند.
گزارشگران بدون مرز در ادامه به نمونههای دیگری از اعمال سانسور و فشار بر خبرنگاران خارجی در ایران اشاره میکند و میگوید که اطلاع یافته است «شماری از روزنامهنگارانی که برای پوشش خبرهای سالگرد انقلاب به ایران رفتند، از رفتوآمد آزاد در تهران منع شده بودند. همچنین برای این خبرنگاران انتشار خبر اعتراضها و برقراری ارتباط با مخالفان و خانوادههای زندانیان سیاسی ممنوع شده بود».
این سازمان در نهایت یادآوری میکند که جمهوری اسلامی ایران در ردهبندی جهانی آزادی مطبوعات ۲۰۱۷ گزارشگران بدون مرز از میان ١٨٠ کشور جهان، در رده ١٦۵ قرار دارد.