سازمان «دیده‌بان حقوق بشر» روز شنبه ۲۸ مرداد با اشاره به بازداشت‌های تازه در آستانه سالگرد اعتراضات در ایران گفته است، حکومت جمهوری اسلامی «فشار بر مجموعه بزرگی از مخالفان مسالمت‌آمیز را افزایش» داده است.
رسانه‌های حقوق بشری طی روزهای اخیر از بازداشت شماری از فعالان مدنی در استان گیلان و سایر استان‌ها در آستانه سالگرد اعتراضات به جان‌باختن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد خبر داده‌اند.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر در بیانیه‌ای با اشاره به این بازداشت‌ها در آستانه سالگرد اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی» نوشته است که حکومت ایران «حداقل دوازده فعال را دستگیر کرده و فشار بر مجموعه بزرگی از مخالفان مسالمت‌آمیز را افزایش داده‌اند.»
این نهاد حقوق بشر تاکید کرده است که مقامات حکومت جمهوری اسلامی، اعتراضات ضد حکومتی « را با بی‌رحمی سرکوب کردند، صدها نفر را کشته، و هزاران معترض را دستگیر کردند.»
پیش از بازداشت مهسا بصیر توانا و همسرش در شامگاه پنجشنبه ۲۶ مرداد، دستکم ۱۲ تن از کنشگران حقوق زنان و فعالان مدنی شامل متین یزدانی، فروغ سمیع‌نیا، یاسمین حشدری، جلوه جواهری، زهرا دادرس، زهره دادرس، نگین رضایی، شیوا شاه‌سیاه و واحده خوش سیرت، آزاده چاوشیان، سارا جهانی و هومن طاهری به شکل جداگانه روز ۲۵ مرداد توسط نیروهای انتظامی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی در شهرهای رشت، فومن، انزلی و لاهیجان بازداشت شده بودند.
تارا سپهری‌فر، پژوهشگر ارشد ایران در دیده‌بان حقوق بشر، در این باره گفت: «مقامات ایران در آستانه سالگرد مرگ مهسا امینی به دستور کار مورد علاقه خود برای وارد کردن فشار حداکثری به مخالفان مسالمت‌آمیز بازگشته‌اند».
او اضافه کرد: «دستگیری خودسرانه دوازده فعال با هدف سرکوب نارضایتی عمومی از نقض حقوق و مصونیت مداوم است».
فشار، احضار و تهدید و بازداشت خانواده‌های دادخواه معترضان کشته شده که به ویژه از فروردین ماه سال جاری اوج گرفته است در آستانه سالگرد مهسا امینی و آغاز اعتراضات زن، زندگی، آزادی به شدت افزایش یافته است.
یک روز از پس این بازداشت ها، فرمانده انتظامی استان گیلان اتهام این کنشگران حقوق زنان را «اقدام علیه امنیت ملی» از طریق «فعالیت در راستای سالگرد اعتراضات» عنوان کرد.
همزمان اداره کل اطلاعات گیلان نیز در اطلاعیه‌ای مشابه این کنشگران را به «ارتباط با خانواده‌های معترضان کشته شده و تحریک آنها» و «فعالیت تبلیغی به جهت اهداف براندازی» متهم کرد.
خانم سپهری‌فر همچنین گفته است: «اعتراضات خیابانی شاید کاهش یافته باشند، اما مقامات به سرکوب خود ادامه می‌دهند و مدافعان باسابقه حقوق بشر و جامعه مدنی را هدف گرفته‌اند».
در تهران و دیگر شهرهای ایران نیز شماری از فعالان مدنی و معترضانی که سابقه بازداشت در اعتراضات زن، زندگی، آزادی را داشته‌اند طی روزهای اخیر بازداشت یا احضار شده‌اند.
همزمانی سالگرد اعتراضات و بازگشایی دانشگاه‌ها برخی مقامات از جمله در شهرداری تهران از طرح هایی برای «مجازی شدن دانشگاه‌ها تا دهم مهر ماه» خبر داده‌اند و همزمان موج گسترده احضار تلفنی دانشجویان نیز به شهرهای مختلف گسترش یافته است.
