خانواده برخی از مصدومان حادثه مرگبار ریزش معدن معدنجوی طبس پس از گذشت سه ماه میگویند با مشکلات مالی شدیدی مواجه شدهاند و «صدایشان به گوش کسی نمیرسد»
پس از حادثه مرگبار ریزش معدن زغالسنگ معدنجوی طبس در ۳۱ شهریورماه که جان ۵۲ تن را گرفت و ۲۲ کارگر را به شدت مجروح کرد، فعالیتهای معدن به حالت عادی برگشته اما کارگران مصدوم این حادثه روزهای سختی را سپری میکنند.
خانواده برخی مجروحان به خبرگزاری ایلنا میگویند که سه ماه گذشته را با یک «مستمری ۱۰ میلیون تومانی» گذراندهاند و نسبت به قطع شدن پرداخت همین مبلغ هم نگرانند. پزشکان عذر برخی از کارگران را به دلیل «آسیب مغزی» خواستهاند و تشخیصِ «ازکارافتادگی» دادهاند.
همسر یک کارگر ۴۱ ساله که در اثر انتشار گاز متان مصدوم شده، گفته است که این کارگر پس از حادثه به کما رفت و بعد از به هوش آمدن، حافظهٔ خود را از دست داد. او حالا خانهنشین شده و پولی برای پیگیری درمان ندارد. به گفته همسر این کارگر، دکتر تأیید کرده که او آسیب مغزی دیده اما به دلیل نداشتن کارت پایان خدمت، موفق به دریافت «ازکارافتادگی» نشده است.
یک کارگر ۳۸ سالهٔ دیگر نیز دچار وضعیت مشابهی شده است. همسر او گفته است که تأمین اجتماعی بعد از چند ماه پیگیری، ۷ میلیون تومان غرامت دوران بیماری پرداخت کرده و پولی که از معدنجو دریافت میکند فقط کرایه خانه و اقساط ماهانه را پوشش میدهد.»
یک کارگر ۴۰ساله که فرزند چهارمش چند روز بعد از حادثه به دنیا آمده نیز به دلیل آسیبدیدگی نمیتواند کار کند و همسر او میگوید: «۱۰ میلیون تومان از سوی معدنجو واریز میشود، که چهار میلیون تومان برای اجاره خانه میرود و بخشی از آن خرجِ هزینههای درمان میشود؛ برای هر ویزیت ۲۵۰ تا ۳۰۰ تومان میدهیم و تصویربرداری هم ۶۰۰ – ۷۰۰ هزار تومان هزینه دارد. هزینهٔ بچهها و پول شیر خشک و پوشاک نوزاد ۳ ماههمان به سختی و با کمکِ خواهر برادرهایمان تأمین میشود.»
به گفته همسر این کارگر سازمان تأمین اجتماعی غرامت حادثه را بسیار دیر و پس از چندبار پیگیری واریز کرده است. این سازمان پیش از پرداخت غرامت در پاسخ به پیگیریهای این خانواده گفته بود: «واریزی زیاد داریم و برای شما را ماههای بعد واریز میکنیم.»
بر اساس گزارش خبرگزاری ایلنا، یک کارگر ۴۰ سالهٔ دیگر که از نظر اعصاب و روان آسیب دیده، درگیرِ «فراموشی، درد بیماری و پرخاشگری ناشی از استشمام گاز متان» شده است. همسر این کارگر گفته است که پرداختیِ ۱۰ میلیون تومانیِ معدنجو آنقدر «ناچیز» است که حتی بخش کمی از هزینههای زندگی را هم تأمین نمیکند.
خانواده کارگران آسیبدیده در حادثه معدنچی در حالی از نگرانی در مورد پرداخت هزینههای زندگی خبر دادهاند که فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پس از حادثه مدعی شده بود «یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به عنوان غرامت به خانواده قربانیان پرداخت میشود.» او همچنین وعده داده بود که مسکن خانواده قربانیان که بدون مسکن هستند تأمین میشود و بخشودگی وام آنها در دست پیگیری است.
یک ماه و نیم پس از حادثه مجلس شورای اسلامی «قصور جدی» مسئولان معدن در تأمین شرایط ایمن و دستگاههای نظارتی و عدم توجه آنها به هشدار کارگران را به عنوان عوامل اصلی حادثه معدن «معدنجو» اعلام کرد.
علی نسائی زهان، بازپرس پرونده نیز ۱۳ مهرماه در یک برنامه رادیویی گفته بود که بر اساس تحقیقات میدانی و کارشناسی «قصور در زمینه نبود ایمنی در معدن» متوجه مسئولان معدن است. بر این اساس خانوادههای قربانیان میتوانند خسارات مادی و معنوی خود را در قالب عنوان اتهامی «قتل غیرعمد» پیگیری کنند. با این وجود وضعیت مالی کارگران این معدن برای تأمین هزینههای وکیل و پیگیری قضایی کافی نیست.
به گفته احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سالانه دستکم یک هزار و ۲۰۰ نفر در ایران جان خود را در اثر حوادث ناشی از کار از دست میدهند اما به دلیل غیراستاندارد بودن معادن، خطر از دست دادن جان و پیشآمدن حادثه در معادن زغالسنگ از همه کارگاههای اقتصادی بیشتر است.
کارگران معادن ایران علاوه بر تحمل خطرات جانی ناشی از عدم رعایت دستورالعملهای ایمنی توسط سوی بهرهبرداران، با مشکلات مالی و دیرکرد در پرداخت دستمزد و مستمری نیز رنج میبرند. آبانماه امسال رسانههای ایران اعلام کردند که فعالیت معدن زمستانیورت غربی در استان گلستان به دلیل «مشکلات مالی در پرداخت مطالبات کارگران» متوقف و باعث بیکاری حدود ۴۰۰ کارگر شده است.