چند روز پس از انتقاد رهبر جمهوری اسلامی از «عدم اهتمام به تکمیل شبکه ملی اطلاعات و تشکیل جلسات شورای عالی فضای مجازی»، وزیر ارتباطات ایران از مردود شدن در پروژه موتور جستوجوی بومی خبر داد.
همزمان یک عضو شورای عالی فضای مجازی نیز از طرح دوفوریتی الزام دولت به تکمیل شبکه ملی به عنوان یکی از چند طرح مجلس برای پیگیری این موضوع یاد کرد.
رضا تقیپور انوری، نماینده مجلس و عضو شورای عالی فضای مجازی، روز پنجشنبه، ششم شهریور، در گفتوگو با خبرگزاری مهر با انتقاد از تشکیل نشدن جلسات این شورا به دلیل غیبت رئیس جمهور که ریاست شورا را بر عهده دارد، گفت: «اجرای شبکه ملی اطلاعات با تعویق همراه است.»
به گفته آقای تقیپور انوری، الزامات این شبکه در سال ۹۳ تصویب شد و در سال ۹۵ سند دوم تبیین الزامات این شبکه به تصویب رسید، اما تصویب طرح کلان این شبکه تا امروز نهایی نشده است.
این عضو شورای عالی فضای مجازی همچنین با بیان اینکه جلسات این شورا باید هر دو هفته یک بار تشکیل شود، گفت درخواست تشکیل جلسات «بارها از سوی اعضا مطرح شده اما تاکنون به آن ترتیب اثر داده نشده است.»
این انتقادات چند روز پس از آن بیان میشود که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در دیدار با اعضای هیئت دولت از پیادهسازی شبکه ملی اطلاعات «خارج از برنامه زمانبندی و نیز عدم اهتمام دولت به برگزاری جلسات شورا عالی فضای مجازی» انتقاد کرد.
آیتالله خامنهای در این جلسه همچنین گفت فضای مجازی «از خارج مدیریت و هدایت میشود و ما نمیتوانیم مردم را بیپناه رها کنیم».
در همین راستا، ۴۰ نماینده مجلس شورای اسلامی طرحی دوفوریتی را با عنوان «ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی» ارائه کردهاند که ۲۶ مردادماه ۱۳۹۹ اعلام وصول شده و در نوبت بررسی در صحن علنی است.
بر اساس این طرح ۲۰ مادهای «تمام پیامرسانهای داخلی و خارجی» باید فعالیت خود را با قوانین ایران هماهنگ کنند، ضمن آن که استفاده از فیلترشکن جرم تلقی شده و برای آن مجازات حبس و جزای نقدی نیز در نظر گرفته شده است.
این در حالی است که شبکههای اجتماعی پرطرفداری مثل توئیتر و فیسبوک در ایران فیلتر هستند و در عین حال، بسیاری از مقامات حکومتی و دولتی در این شبکهها حساب کاربری دارند و حسابهای منسوب به رهبر جمهوری اسلامی نیز به زبانهای گوناگون در این شبکهها فعالیت میکنند.
در همین زمینه، محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، نیز شامگاه چهارشنبه در یک برنامه تلویزیونی با شرح برخی جزئیات پروژه شبکه ملی اطلاعات، درخصوص موتور جستوجوی بومی مطابق سند شبکه ملی اطلاعات گفت: «حوادث آبانماه نشان داد که در زمینه موتور جستوجوی بومی توان اداره درخواستهای مردم وجود ندارد و در این زمینه مردود شدیم.»
در اعتراضات آبان ۹۸ که در پی افزایش سهبرابری قیمت بنزین در بسیاری شهرهای ایران شکل گرفت، اینترنت بینالمللی تا چندین روز در ایران قطع شد تا اطلاعرسانی معترضان از خشونتهای جاری در ایران به خارج از کشور اطلاعرسانی نشود.
آقای آذری جهرمی در مصاحبه دیشب خود گفت در حال تلاشاند تا شهریور ۱۴۰۰ موضوع خدمات پیامرسانها و موتور جستوجوی بومی را تکمیل کنند.
به گفته وزیر ارتباطات و مطابق با سند معماری شبکه ملی اطلاعات، «این شبکه دارای ۲۹ جزء خدماتی است که ۴۰ درصد این اجزا استقرار یافته، ۴۷ درصد اجزا نیازمند تکمیل و ۱۷ درصد اجزا نیازمند استقرار هستند».
جمهوری اسلامی سالهاست که به دلایل اغلب امنیتی درصدد عملی کردن طرحی برای جدا کردن اینترنت داخلی (اینترانت) از اینترنت جهانی است.