آخرین آمارهای شرکت ملی نفت ایران از قیمتهای پیشنهادی به مشتریان، بهویژه کشورهای اروپایی نشان میدهد که جمهوری اسلامی برای نگه داشتن مشتریان، میزان تخفیف قیمت نفت را افزایش دادهاست.
بر اساس آمارهای شرکت ملی نفت، ایران بهای نفت برای تحویل در ماه نوامبر را، یعنی زمانی که تحریمهای نفتی آمریکا علیه این کشور به اجرا گذاشته میشود، به شدت افزایش دادهاست.
قیمت پیشنهادی ایران برای نفت سنگین خود جهت فروش در بازارهای اروپا به ۸ دلار و ۵ سنت زیر قیمت نفت شاخص برنت پیشنهاد شدهاست، در حالی که این رقم در ابتدای سال جاری میلادی ۳ دلار و ۶۵ سنت بود. قیمت پیشنهادی به بازارهای مدیترانه نیز ۷ دلار و ۴۰ سنت زیر قیمت نفت شاخص برنت تعیین شدهاست، در حالی که این رقم در ابتدای سال جاری ۴ دلار و ۶۰ سنت بود.
البته میزان تخفیف رسمی ایران به مشتریان آسیایی نسبت به دیگر مشتریان کمتر است. ایران قیمتگذاری نفت برای مشتریان آسیایی را بر اساس شاخص نفت دبی-عمان قیمتگذاری میکند. اختلاف قیمت نفت سنگین ایران با این شاخص در ماه ژانویه ۲۴ سنت بود، اما اکنون ایران نفت سنگین خود را ۷۵ سنت زیر شاخص دبی-عمان پیشنهاد دادهاست.
ایران به غیر از تخفیف، نفت خود را بهصورت رایگان و با تانکرهای خود به مشتریان میرساند تا آنها را تشویق به ادامه خرید کند.
خبرگزاری رویترز دوشنبه ۲۳ مهرماه گزارش داد که صادرات روزانه نفت و میعانات گازی ایران در نیمه اول ماه جاری (اکتبر) به ۱٫۳۳ میلیون بشکه افت کرده و هیچ مشتری اروپایی حاضر به خرید نفت از ایران نشدهاست. این گزارش البته میگوید که تا پایان ماه، احتمالاً ایتالیا یک محموله یک میلیون بشکه ای (۳۳ هزار بشکه در روز) از ایران دریافت کند.
این در حالی است که اروپا (منهای ترکیه) قبلاً روزانه بیش از ۴۵۰ هزار بشکه نفت از ایران میخرید و کل صادرات روزانه نفت ایران حدود ۲٫۵ میلیون بشکه بود.
رویترز مینویسد که هند و چین در ماه جاری خرید نفت از جمهوری اسلامی را ادامه دادهاند، اما مقامات هند دور جدیدی از مذاکرات با آمریکا برای گرفتن معافیت از تحریم را آغاز کردهاند. دیگر مشتریان نفتی آسیایی ایران شامل کره جنوبی و ژاپن فعلاً خرید نفت از ایران را متوقف کردهاند. ایران روزانه صد هزار بشکه نفت نیز به روسیه تحویل میدهد و در مقابل آن کالا وارد میکند.
به رغم افت چشمگیر صادرات نفت ایران، قیمتهای جهانی نفت روز سه شنبه ۲۴ مهر نه تنها کاهش نیافته، بلکه قیمت نفت شاخص برنت با نیم درصد کاهش نسبت به روز گذشته به حدود ۸۰ دلار و ۳۹ سنت رسیدهاست.
در ابتدای ماه جاری قیمت نفت برنت به بالای ۸۵ دلار نیز صعود کرد، اما با افزایش تولید نفت عربستان و همچنین اوج گرفتن ذخایر استراتژیک نفت آمریکا، دوباره فروکش کرد.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، روز سهشنبه اعلام کرد که «آمریکاییها شرایطی را به بازار نفت تحمیل میکنند، در واقع سوزنی به خودشان میزنند و بعد ناله میکنند و میگویند بیایید مشکل ما را حل کنید. باید به آنها گفت لازم نیست به خودتان سوزن بزنید. تحریمها را بردارید تا قیمتها درست و بازار از حالت بیتعادلی خارج شود».
اشاره وی به اعتراض دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا به افزایش قیمتهای نفت طی ماههای گذشتهاست.
زنگنه با تأکید بر اینکه کمبود عرضه در بازار وجود دارد، افزود: «هیچکدام از تولیدکنندگان توان تولید نفت بیشتری ندارند و عربستان نیز از ذخایر خود استفاده میکند».