خبرگزاری رویترز روز سه‌شنبه در گزارشی اختصاصی با استناد به منابع مختلف گزارش داد که حداقل یک چهارم سکوهای حفاری ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا غیرفعال شده‌اند.
تعطیلی سکوهای حفاری نفت می‌تواند تبعات سنگینی برای ایران داشته باشد.
بر اساس گزارش‌های رسمی وزارت نفت ایران، همچنین برآورد اداره اطلاعات انرژی آمریکا، هم اکنون ۸۰ درصد میادین نفتی کشور در نیمه دوم عمر خود هستند و سالانه با ۸ الی ۱۲ درصد کاهش تولید مواجه‌اند.
ایران برای حفظ سطح تولید باید هم چاه‌های جدیدی برای میادین کهنه حفاری کند و هم تولید از میادین جدید را با حفاری چاه افزایش دهد.
در دور قبلی تحریم‌ها، به رغم بسته شدن در بسیاری از چاه‌های نفتی و افت تولید نفت ایران، جمهوری اسلامی به حفاری‌ها ادامه داد و بعد از لغو تحریم‌ها، به سرعت تولید نفت خود را افزایش داد و حتی به سطحی بالاتر از دوران قبل از تحریم‌ها رساند.
بعد از برجام و لغو تحریم‌ها، تولید نفت ایران به حدود سه میلیون و ۸۳۰ هزار بشکه در روز اوج گرفت، اما آخرین گزارش اوپک نشان می‌دهد که این رقم در ژانویه سال جاری به کمی بالاتر از دو میلیون بشکه سقوط کرده و رویترز نیز می‌نویسد هم اکنون به کمتر از دو میلیون بشکه کاهش یافته است.
ایران روزانه ۱.۸ میلیون بشکه از نفت تولیدی خود را در داخل مصرف می‌کند و بدین ترتیب مقدار اندکی نفت برای صادرات باقی می‌ماند.
آخرین آمار شرکت ردیابی نفتکش‌ها، کپلر، که تحویل رادیوفردا داده است، نشان می‌دهد طی دو ماه گذشته متوسط صادرات نفت ایران ۲۵۰ هزار بشکه در روز بوده که ۱۰ برابر کمتر از دوران قبل از تحریم‌ها است.
رویترز طی گزارشی که روز سه‌شنبه، ۲۰ اسفند، منتشر کرد می‌نویسد برخلاف گزارش‌های اوپک که نشان می‌دهد همه ۱۶۰ سکوی حفاری ایران فعال است، اسنادی که به دست این خبرگزاری رسیده و همچنین اظهارات برخی منابع آگاه نشان می‌دهد حداقل ۴۰ سکوی حفاری ایران غیرفعال است.
این گزارش می‌افزاید بخشی از سکوهای حفاری به این خاطر که قابل تعمیر نیستند از رده خارج شده‌اند. «تحریم‌ها نیز باعث شده خرید قطعات یدکی هم برای ایران بسیار مشکل و هم بسیار گران باشد».
محسن میهن‌دوست مدیر انجمن مهندسان نفت به این خبرگزاری گفته است ایران به‌طور کامل وابسته به واردات قطعات یدکی سکوهای حفاری است. «من طی یک دهه‌ای که در حوزه حفاری بودم، قطعه‌ای ندیدم که وارد نشده باشد. قطعات سکوهای حفاری معمولا از آمریکا یا اروپا وارد می‌شود».
وی گفته است تحریم‌ها قیمت قطعات یدکی این سکوها برای ایران را تا ۵ برابر افزایش داده و عملا تعمیر این دستگاه‌ها امکان‌پذیر نیست.
دو منبع به رویترز گفته‌اند، ایران طی یک دهه گذشته سکوهای حفاری نو و دست دوم از چین وارد کرده، اما قطعات اصلی این سکوها نیز ساخت آمریکا است.
رضا بنی‌مهد، تاجری که در زمینه پروژه‌های انرژی فعال است به این خبرگزاری گفته است سکوهای چینی برای چندین سال و در شرایط تحریم می‌تواند برای ایران مفید باشد، اما آنها کیفیت و دوام سکوهای آمریکایی و اروپایی را ندارند.
این گزارش می‌افزاید نیمی از سکوهای حفاری ایران در کنترل شرکت ملی حفاری، از زیرمجموعه‌های شرکت ملی نفت ایران، هست.
این شرکت ۷۳ سکوی حفاری خشکی و دریایی دارد، اما ۱۷ سکو کلا غیرفعال است و شش سکو نیز به شکل نیمهوقت فعال است.
این در حالی است که در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ که تحریم‌ها علیه ایران لغو شده بود، تنها ۴ تا ۵ سکوی حفاری این شرکت غیرفعال بود.
گزارش رسمی این شرکت نیز نشان می‌دهد که شمار نیروی کار آن هم اکنون ۲۸۰۰ نفر است، در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۷ حدود ۹۳۰۰ نفر بود.
دومین شرکت دارنده سکوهای حفاری در ایران، شرکت حفاری شمال است و ۱۲ سکو دارد، اما رویترز می‌نویسد سه دستگاه از آنها غیرفعال است.
بقیه ۷۵ سکوی حفاری ایران در دست شرکت‌های دیگر است و دو منبع به رویترز گفته‌اند که از این تعداد ۲۰ سکو غیرفعال است.
خبرگزاری ایرنا پارسال گزارش داده بود که ۸۵ درصد سکوهای حفاری ایران نیازمند تعمیر و نگهداری هستند و احتمالا شمار سکوهای غیرفعال افزایش یابد.
رضا مصطفوی طباطبایی، کارشناس انرژی به رویترز گفته است با شرایط کنونی، احتمالا تا پنج ساله آینده تمامی سکوهای حفاری ایران کهنه و ناکارآمد خواهد شد.
شرکت‌های دخیل در حوزه حفاری ایران، همچنین دولت، از پاسخ دادن به سوالات رویترز اجتناب کرده‌اند.
