گزارش‌ها حاکی است تولید نفت ایران در ماه مارس دوباره کاهش یافته، اما صادرات کشور به شدت اوج گرفته است.
بر اساس تازه‌ترین آمار ماهانه اوپک که چهارشنبه ۲۱ فروردین در سایت رسمی آن منتشر شد، تولید نفت ایران در ماه گذشته، مارس، روزانه ۲۸ هزار بشکه نسبت به فوریه افت داشته و به ۲ میلیون و ۶۹۸ هزار بشکه سقوط کرده است.
این رقم نسبت به تولید نفت ایران در ماه مارس پارسال نیز تقریبا ۱ میلیون و ۱۱۰ هزار بشکه کاهش نشان می‌دهد.
آمریکا نوامبر (آبان) سال گذشته تحریم‌های نفتی علیه ایران را به اجرا گذاشت و تنها به هشت کشور اجازه داد که برای شش ماه خرید نفت از ایران را به صورت محدود ادامه دهند. از میان این هشت کشور تنها چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه از معافیت خود استفاده کردند.
البته ترکیه، ژاپن و کره جنوبی در ابتدای تحریم‌ها خرید نفت از ایران را متوقف کرده اما بعد، دوباره شروع به واردات نفت از ایران کردند. آمریکا متوسط خرید نفت ایران توسط این کشورها طی شش ماه را در نظر می‌گیرد و افزایش چشمگیر صادرات نفت جمهوری اسلامی در ماه مارس نقض تحریم‌های آمریکا توسط مشتریان ایران نیست.
بر اساس بررسی نشریه تخصصی پلاتس، صادرات نفت ایران در ماه مارس به پنج کشور معافیت گرفته ۱.۷ میلیون بشکه بوده است که تقریبا برابر صادرات نفت ایران به این کشورها در ماه مارس پارسال است.
اما نکته اینجاست که بر اساس آمارهای رسمی این کشورها و گزارش‌های خبرگزاری رویترز، متوسط صادرات نفت ایران به پنج کشور یاد شده در سه ماهه اول معافیت‌ها (نوامبر، دسامبر، ژانویه) تنها ۷۶۶ هزار بشکه بوده، در حالی که این رقم در دور مشابه سال قبل بیشتر از ۱ میلیون و ۶۵۰ هزار بشکه بوده است.
آمریکا از مشتریان نفتی ایران خواسته بود واردات نفت از ایران را حداقل ۲۰ درصد کاهش دهند، اما این کشورها در سه ماهه ابتدایی معافیت‌ها، خرید نفت از ایران را بیش از پنجاه درصد کاهش داده‌اند.
به همین خاطر، پنج مشتری یاد شده طی ماه فوریه و خصوصا مارس خرید نفت از ایران را افزایش دادند تا از فرصت معافیت‌ها استفاده کنند و افت چشمگیر خرید در ماه‌های ابتدایی معافیت را جبران کنند.
نشریه پلاتس نیز مانند اوپک، بر این باور است که اوج‌گیری صادرات نفت ایران به افزایش تولید کشور منجر نشده و ایران برای افزایش صادرات، از ذخایر نفت خود استفاده کرده. این گزارش می‌نویسد ذخایر نفت بی‌مشتری ایران در نفتکش‌های لنگر انداخته در خلیج فارس حدود ۲۵ درصد نسبت به ماه ژانویه کاهش یافته است.
همچنین خبرگزاری رویترز گزارش داده است که پالایشگاه‌های هند و ژاپن در ماه جاری سفارش خرید نفت از ایران را متوقف کرده‌اند تا مطمئن شوند آمریکا ماه آینده به آنها دوباره معافیت می‌دهد.
قرار است آمریکا دوم ماه مه، حدود سه هفته دیگر، اعلام کند که آیا معافیت این کشورها را تمدید می‌کند یا نه. پلاتس نیز پیش‌بینی کرده است صادرات نفت ایران در ماه‌های آتی کاهش یابد و تنها چین، هند، ژاپن و ترکیه از آمریکا معافیت بگیرند.
اوپک همچنین گزارش داده که تولید این سازمان در ماه مارس نسبت به فوریه ۵۳۴ هزار بشکه کاهش یافته است. نیمی از این کاهش مربوط به افت تولید ونزوئلا است که از ژانویه سال جاری با تحریم‌های آمریکا مواجه شده است.
عربستان و عراق نیز به خاطر توافق کاهش تولید نفت اوپک و کشورهای هم‌پیمان به رهبری روسیه، تولید خود را به شدت کاهش داده‌اند، اما تولید لیبی ۱۹۵ هزار بشکه افزایش نشان می‌دهد.
