مدیرکل آسیای جنوبی سازمان توسعه تجارت می‌گوید به زودی هیئتی از ایران برای نهایی کردن تهاتر فرآورده‌های نفتی و دیگر محصولات با کالاهای پاکستانی اعزام این کشور می‌شود.
هادی طالبیان روز شنبه ۱۰ تیرماه به خبرگزاری ایلنا گفت مزیت صادراتی ایران برای پاکستان، فرآورده‌های نفتی، خشکبار، ماشین آلات و لوازم ساختمانی است و در ازای آن کالاهایی مانند پوشاک وارد خواهد شد.
موضوع دادوستد پایاپای میان ایران و پاکستان سالها است که در جریان است و بیشتر متمرکز به واردات برنج پاکستانی در ازای صادرات محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی ایران به این کشور بود، اما به نتیجه‌ای نرسیده است.
آقای طالبیان می‌گوید فرآیند معامله پایاپای کار «سنگین» و «انرژی‌بری» است.
تلاش برای نهایی کردن توافق تهاتر کالا با پاکستان در حالی است که بر اساس آمارهای اتاق بازرگانی، ایران در سال گذشته ۸۴۱ میلیون دلار واردات از پاکستان داشته که نسبت به سال ۱۴۰۰ تقریبا سه برابر شده، اما صادراتش به پاکستان تنها ۱۵ درصد رشد داشته و به یک میلیارد و ۴۸۸ میلیون دلار رسیده است.
بخش عمده صادرات ایران به پاکستان عبارت از قیر، انواع گازها و شیر خشک بوده و کالاهای عمده وارداتی از پاکستان نیز برنج، دانه کنجد و پارچه بوده است.
ایران به خاطر تحریم‌های آمریکا، همچنین قرار گرفتن در فهرست سیاه «اف‌ای‌تی‌اف» از سیستم مالی بین‌المللی کنار گذاشته شده و بخش عمده‌ای از صادرات کشور با ارزهایی مانند یوآن چین، درهم امارات، لیر ترکیه و روبل روسیه انجام می‌شود. بخش مهمی از صادرات کشور، از جمله نفت و محصولات نفتی نیز با کالاهای خارجی تهاتر می‌شود.
پیشتر گزارش‌های متعددی از دادوستد پایاپای فرآورده‌های نفتی ایران با پشم مغولستان، نهاده‌های دامی برزیل، کالاهای آفریقای غربی و اجناس چینی منتشر شده بود.
در آخرین مورد، یک مقام دولت سریلانکا روز جمعه دوم تیر به خبرگزاری رویترز گفت این کشور به جای پرداخت مبلغ ۲۵۰ میلیون دلار بدهی نفتی خود به ایران، از ماه آینده اقدام به مبادله چای با تهران خواهد کرد.
علیرضا پیمانپاک معاون وزیر صمت و عضو کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق ایران نیز پارسال اعلام کرده بود که ایران در سال ۱۴۰۰ حدود سه میلیارد دلار میعانات گازی، مشتقات آن، پتروشیمی و فلزات با کشورهای دیگر تهاتر کرده است.
مقامات ایران میزان تهاتر نفت خام و محصولات نفتی کشور با کالاهای خارجی را تاکنون اعلام نکرده‌اند، اما چین تنها مشتری نفتی ایران است.
مقامات ایران برای توجیه تهاتر، دست با آمارسازی و اطلاعات نادرست میزنند. برای نمونه در حالی که آمارهای بین‌المللی حاکی از سهم صفر درصدی تهاتر در کل تجارت خارجی جهان است، آقای پیمانپاک مهرماه پارسال مدعی شده بود که «هم‌اکنون ۳۰ درصد تجارت جهانی در قالب تهاتر انجام می‌شود».
اظهارات این مقام ارشد جمهوری اسلامی در حالی است که آمارهای بین‌المللی از جمله موسسه تحقیقات و فناوری صنایع غذایی، مستقر در اسپانیا، میزان دادوستد کالا به کالا در تجارت جهانی حدود ۱۲ تا ۱۶ میلیارد دلار است که تغییر چندانی نسبت به یک دهه گذشته نداشته است.
معلوم نیست پیمانپاک از کجا سهم تهاتر در بازرگانی خارجی را ۳۰ درصد عنوان کرده، اما حجم تجارت جهانی به روش معمول استفاده از ارزهای بین‌المللی به جای تهاتر یا همان معاوضه کالا با کالا در سال گذشته ۳۲ تریلیون دلار بود.
