روزنامه دولتی «ایران» به همراه روزنامه همشهری از کاهش شماره صفحاتشان به‌خاطر بحران کاغذ خبر داده‌اند.
هر دو روزنامه اعلام کرده‌اند که به‌خاطر کمبود کاغذ، هشت صفحه از روزنامه را کاهش داده و تا اطلاع ثانوی در ۱۶ صفحه منتشر خواهند شد.
همشهری در صفحه توییتر خود نوشته است: «بحران كاغذ در سال جدید از مرحله گرانی وارد مرحله كمبود و در حال حاضر وارد مرحله نبود شده‌است.»
همچنین جواد دلیری، سردبیر روزنامه ایران، نیز ضمن اعلام خبر کاهش صفحات این روزنامه گوشه‌های دیگری از بحران کاغذ را عیان کرده و در توییتر نوشته که اطلاع دارد «برخی روزنامه‌ها تا یکی دو شب دیگر بیشتر کاغذ ندارند».
به گفته وی، این بحران باعث شده که تیراژ بسیاری از روزنامه‌ها در دو ماه گذشته به یک سوم کاهش پیدا کند.
گزارش‌های دیگر از ایران نیز تایید می‌کند که قیمت کاغذ به شدت افزایش یافته و نه تنها کاغذ روزنامه، بلکه دیگر انواع کاغذ نیز نایاب شده است.
کاغذ در میان کالاهایی است که با ارز دولتی وارد می‌شود، در حالی که قیمت کاغذ طی یک سال گذشته ۳۴۰ درصد افزایش داشته است.
مقامات ایران چندین بار از تخلف وارد کننده‌های کاغذ، احتکار و عدم توزیع محموله‌های وارداتی خبر داده‌اند. از جمله حسین رحیمی، رئیس پلیس تهران، ۱۱ دی ۹۷ از بازداشت فردی خبر داده بود که او را «سلطان کاغذ» نامیده بود.
وی گفته بود که ارزش این پرونده بیش از هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان است و این فرد به همراه ۱۶ نفر دیگر «۳۰ هزار تُن کاغذ با ارز دولتی وارد کردند» اما آنها را «به صورت آزاد» فروختند.
بیش از ۹۰ درصد کاغذ تحریر و روزنامه در بازار ایران از طریق واردات تامین می‌شود.
در این میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ۹ شهریورماه ۹۷ با انتشار گزارشی اعلام کرد از مجموع ۲۶۲ هزار تن واردات کاغذ که با ارز دولتی صورت گرفته فقط ۲۳ هزار تن با تایید معاونت‌های فرهنگی و مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توزیع و باقی آن به تفکیک وارد کننده به سازمان تعزیرات حکومتی ارجاع شده تا اقدامات قانونی صورت گیرد.
جزئیات آمارها نشان می‌دهد ده‌ها میلیون دلار کاغذ روزنامه در این لیست است که با انواع ارزها از یوان کره جنوبی، روپیه هند، لیره ترکیه تا دلار و یورو خریداری شده است.
مرکز اطلاعات کاغذ ایران نیز ۱۱ اردیبهشت ماه با انتشار گزارشی به افزایش ۳۴۰ درصدی قیمت کاغذ طی یک سال گذشته اشاره کرده و گفته است بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین افزایش قیمت کاغذ دقیقا بعد از تصمیم وزارت ارشاد برای ایجاد انحصار در واردات این کالا (از مرداد ۹۷) شروع شده است.
این گزارش می‌افزاید تا اوایل مرداد پارسال همه موسسات مطبوعاتی و شرکت‌های تجاری فعال در زمینه واردات می‌توانستند برای ثبت سفارش و واردات کاغذ اقدام کنند؛ اما در ۱۴ مرداد آن سال کارگروه کاغذ کشور با پیشنهاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت سفارش و تخصیص ارز واردات کاغذ را محدود به موسسات و افراد مورد تایید و معرفی‌شده از سوی وزارت ارشاد کرد.
«بر این اساس وزارت ارشاد نام ۱۰ موسسه مطبوعاتی و شرکت برای ثبت سفارش واردات کاغذ روزنامه، ۶ موسسه و فرد حقیقی برای ثبت سفارش واردات کاغذ تحریر و بالکی و یک شرکت حقوقی برای ثبت سفارش انواع زینک اُفست را برای واردات به وزارت صنعت، معادن و تجارت ارسال کرد تا از طریق بانک مرکزی، ارز مورد نیاز را دریافت کنند. بر اساس فهرست مذکور، وزارت ارشاد مجوز دریافت ۲۶۵ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی را به این ۱۷ متقاضی برای واردات کاغذ چاپ و تحریر و روزنامه ارائه کرده است».
این گزارش می‌افزاید وزارت ارشاد در حالی لیست ۱۷ شخص حقوقی و حقیقی را برای واردات اعلام کرده است که فعالان بازار چاپ و نشر می‌گویند در حال حاضر تنها دو شرکت «ارمغان‌گستر نوید» و «نگارگستر هامون» واردکننده و توزیع‌کننده اصلی و کاغذ با ارز دولتی هستند که در قالب پیمانکار وزارت ارشاد، واردات کل کاغذ کشور را برعهده دارند.
در سال ۹۶ واردات حوزه نشر و کاغذ درمجموع ۴۴۴ میلیون تن بوده که این میزان با افزایش ۳۹ درصدی در سال ۹۷ به حدود ۶۱۸ میلیون تن رسیده است.
همچنین ارزش واردات این حوزه در سال ۹۶ بیش از ۴۵۸ میلیون دلار بوده که در سال ۹۷ به ۷۰۰ میلیون دلار رسیده است. به‌عبارت دیگر، طی یک‌سال گذشته واردات حوزه کاغذ به‌لحاظ ارزش با افزایش ۵۲ درصدی مواجه بوده است.
