مجلس نمایندگان آمریکا به متممهایی رای دادهاست که اگر در سنا نهایی و با امضای رئیسجمهوری اجرایی شود، مانع از فروش هواپیماهای تجاری به ایران میشود. نمایندگان دمکرات هشدار دادهاند تصویب نهایی مصوبه میتواند به تلاشهای بینالمللی در پیوند با توافق اتمی ضربه بزند.
متممها را پیتر روسکام، نماینده جمهوریخواه، ارائه کرده و ۲۲ شهریور ماه در روند بررسی لایحه دفاعی سال آینده آمریکا، مطرح شدهاست.
به گزارش وبسایت هیل، متممها مانع از استفاده از منابع مالی برای صدور مجوزهای مربوط به نقلوانتقلات پولی و نیز مانع از صدور مجوز فروش هواپیماها توسط اداره کنترل داراییهای خارجه وزارت خارجه آمریکا میشود.
پیتر روسکام با اشاره به آنچه سابقه جمهوری اسلامی در استفاده از هواپیماهای تجاری، برای انتقال سلاح و نفرات در حمایت از بشار اسد، عنوان شده، خواستار جلوگیری از از فروش هواپیما شده بود.
روسکام گفته است «تا زمانی که ایران به استفاده از هواپیماهای تجاری برای حمایت از تروریستها و جنایتکاران جنگی خاتمه ندهد، شرکتهای غربی نباید مجاز به فروش آنها به شرکتهای هوایی ایران باشند؛ هواپیماهایی که به جنگ خشونتبار راهافتاده توسط [بشار] اسد کمک میکنند».
ایران حمایت از تروریسم را رد کردهاست. تهران و مسکو، مهمترین حامیان بشار اسد، میگویند به درخواست دولت مرکزی آن کشور و برای مقابله با آنچه «گروههای تروریستی» مینامند در سوریه حضور دارند. ایران و روسیه در عین حال مخالفان اسد را عامل جنگ داخلی سوریه میدانند.
جنگ سوریه هفت سال پیش و با سرکوب شدید اعتراضات عمدتا مسالمتآمیز به دولت سوریه آغاز شد و تا کنون بین ۳۷۰ هزار تا نیم میلیون قربانی و بیش از ده میلیون آواره برجای گذاشتهاست.
دمکراتها در مجلس نمایندگان در مورد متممهای ارائه شده هشدار دادند. وبسایت هیل از ارل بلومناور، یکی از نمایندگان دمکرات، نقل کرده است که این مصوبه «بدون هیچ دلیل مناسبی، شرکتهای آمریکایی را هدف جریمهشدن قرار میدهد» و به توافق اتمی میان ایران، آمریکا و پنج قدرت جهانی، ضربه میزند.
بلومناور گفته است «به نظر من پایبندی به تعهدات ما در ارتباط با توافق اتمی مهم است. توافق اتمی با ایران، یکی از اندک نقاط روشن در (رخدادهای) منطقه است».
رایگیری به متممهای آقای روسکام بهصورت شفاهی (یکصدایی) انجام شدهاست. این نماینده جمهوریخواه سال گذشته نیز متممهایی را به لایحه بودجه خدمات مالی ارائه کرده بود که هدف از آنها نیز جلوگیری از فروش هواپیما به ایران است.
در پی توافق هستهای و اجرای برنامه جامع اقدام مشترک، باراک اوباما رییسجمهوری وقت به وزیر خارجهاش اختیار داد تا مجوز صدور هواپیمای مسافربری به ایران را صادر کند. در تیر ماه ۱۳۹۵ وزارت خارجه آمریکا، با استقبال از بیانیه شرکت هواپیماسازی بوئینگ درباره توافق با ایرانایر، گفته بود، این توافق در چارچوبی که «برجام» مشخص کرده، انجام میشود.
مصوبه فعلی باید به رای سنا و سپس امضای رئیسجمهوری آمریکا برسد تا نهایتا اجرایی شود. وبسایت هیل به این موضوع نیز اشاره کرده که تصویب مصوبه مشابهی در سال گذشته، به بررسی در سنا نرسید.