لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۳:۳۵

سارینا اسماعیل‌زاده که بود؟


تصویری برگرفته از کانال یوتیوب سارینا
تصویری برگرفته از کانال یوتیوب سارینا

سارینا اسماعیل‌زاده نوجوان ۱۶ ساله و دانش‌آموز مدرسه فرزانگان در کرج بود؛ نوجوانی که براساس ویدئوهایی که در کانال خود در وب‌سایت یوتیوب منتشر کرده بود، دغدغه اجتماعی داشت، مخالف حجاب اجباری بود، دنبال آزادی بود.

او می‌گفت که «نوجوان ایرانی دیگر نوجوان ۲۰ سال پیش نیست؛ از اوضاع جهان باخبر است و از خودش می‌پرسد چه چیزی کمتر از نوجوان آمریکایی دارد تا دغدغه‌هایشان اینقدر متفاوت باشد».

سارینا اسماعیل‌زاده به گفته منابع رادیو فردا و شاهدان عینی، جمعه اول مهر در اعتراضات مردمی در مهرشهر کرج بر اثر ضربات باتوم جان باخته و در یک قبر دو طبقه در کنار پدرش در بهشت سکینه کرج به خاک سپرده شده است.

به گفته این منابع، مأموران امنیتی، پیکر سارینا اسماعیل‌زاده در بهشت سکینه به صورت شسته و کفن‌پیچ تحویل خانواده او داده‌اند و تنها هنگام خاکسپاری، مادر او صورتش را دیده است.

سارینا اسماعیل‌زاده که بود؟
please wait

No media source currently available

0:00 0:10:55 0:00
لینک مستقیم

شامگاه سه‌شنبه، ۱۹ مهر، برنامه ۲۰:۳۰ صداوسیمای جمهوری اسلامی که به پخش گزارش‌های نهادهای امنیتی شهرت دارد، در یک گزارش تصویری، معصومه حمیدی‌پور، مادر سارینا را نشان داد که ادعای رسانه‌های حکومتی و دستگاه قضایی مبنی ‌بر مرگ او بر اثر «خودکشی» را تکرار می‌کرد.

روز جمعه ۱۵ مهر هم خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، ویدئویی منتشر کرده بود که مادر سارینا در پاسخ به پرسش یک «خبرنگار» حضور دخترش در اعتراضات را رد کرده و گفته بود که او دختر «تیزهوشی» بوده، روی درسش تمرکز داشته و «اهل این حرف‌ها نبوده است».

او همچنین گفته بود که سارینا سابقه اقدام به خودکشی با خوردن چند قرص اشتباهی را داشته است.

اما قضیه چیست؟ منابع رادیو فردا می‌گویند قبل از تحویل جنازه و خاکسپاری، ماموران لباس شخصی و ماموران زن به طور محسوس در خانه مادربزرگ سارینا در عظیمیه کرج حضور داشته‌اند به طوری‌که هر کسی وارد این خانه می‌شد به طور مشهود متوجه حضور مأموران می‌شد و در همین روز مادر سارینا، تحت فشار و تهدیدهای امنیتی، هرکسی را می‌دید بدون اینکه مورد سؤال قرار گیرد تکرار می‌کرد که سارینا از بلندی افتاده است.

به گفته این منابع، تحویل جنازه و خاکسپاری توسط خانواده، مشروط به این بود که خانواده بگویند سارینا از بلندی پرت شده است.

بعد از خاکسپاری اما روایت پرت شدن به خودکشی تغییر می‌کند.

خبرگزاری میزان، روز جمعه ۱۵ مهر به نقل از حسین فاضلی هریکندی، رئیس دادگستری البرز ، مدعی شد که سارینا اسماعیل‌زاده، بامداد دوم مهر از پشت‌بام همسایه خانه مادربزرگ خود در عظیمیه کرج پریده و خودکشی کرده است.

پس از آن خانواده سارینا تحت فشار قرار گرفته‌اند که روایت خبرگزاری رسمی قوه قضائیه را در مقابل دوربین تکرار کنند. به گفته منابع رادیو فردا، ماموران امنیتی به شدت مادر سارینا را ترسانده و تهدید کرده‌اند که اگر مطابق خواست آنها صحبت نکند دیگر فرزندش (برادر سارینا) را هرگز نخواهد دید.

عارف اسماعیل‌زاده، پدر سارینا در سال ۱۳۹۲ فوت کرده و او با مادرش که به شدت بیمار است و مدت‌ها با تومور مغزی درگیر بوده و همچنین برادرش در کرج زندگی می‌کرد.

به گفته منابع رادیو فردا، عموی سارینا که قیم اوست و دایی سارینا چندین بار به شعبه ۱۳ بازپرسی دادسرای ناحیه یک کرج احضار شده‌اند و از آنها خواسته شده که علیه کسانی که ادعای خودکشی سارینا را رد کرده و روایت دیگری عنوان می‌کنند شکایت کنند.

اما به همین‌جا خاتمه نمی‌یابد. در فرزانگان، مدرسه سارینا، به همکلاسی‌های او که برایش شمع روشن می‌کنند هم همین روایت عنوان می‌شود.

منابع رادیو فردا می‌گویند که موبایل سارینا بعد از کشته شدن او به خانواده‌اش تحویل داده نشده است. به گفته آنها صفحه سارینا در اینستاگرام بعد از کشته شدنش، توسط ماموران امنیتی حذف شده است. بررسی‌ها اما نشان می‌دهد که ۱۴ مهر، صفحه اینستاگرامی با آی‌دی اینستاگرام سارینا درست شده است که عکس‌هایی برگرفته از ویدئوهای او در کانال یوتیوبش را منتشر می‌کند و هیچ محتوایی از پست‌های خود سارینا در دسترس نیست.

همزمان برخی پست‌های کانال تلگرام سارینا بعد از کشته‌شدن او ادیت شده و جملاتی در ارتباط با میل به خودکشی به طرزی پررنگ به نوشته‌های سارینا اضافه شده است.

هرچند که تلگرام تاریخ ادیت پست‌ها را نشان نمی‌دهد اما طی روزهای گذشته برخی از مطالبی که سارینا در تلگرام خود پین کرده بود هم پاک شده‌اند و محتوایی که در تلگرام به چشم می‌خورد دختری افسرده را تصویر می‌کند که تمایل به خودکشی دارد.

اما کانال یوتیوب سارینا که دستکاری نشده تصویر دختری شاد، عاشق موسیقی، رقص، پیتزا و زندگی را ارائه می‌دهد با دغدغه آزادی.

روایت حکومت در خبرگزاری میزان، خبرگزاری تسنیم و بخش خبری ۲۰:۳۰ صدا و سیما تناقض‌های مشهود بسیاری دارد. اما مهم‌ترین آنها؛ خبرگزاری میزان، به نقل از حسین فاضلی هریکندی، رئیس دادگستری البرز نوشته است که در گزارش پزشکی قانونی؛ علت فوت، شوک ناشی از ضربه به دنبال صدمات و شکستگی‌های متعدد و خونریزی به واسطه سقوط از ارتفاع بوده است.

در برنامه ۲۰:۳۰ صدا و سیما اما برگه‌ای نشان داده می‌شود و گفته می‌شود که علت مرگ، سقوط از ارتفاع و متلاشی شدن جمجمه بوده است.

خبرگزاری میزان و رئیس دادگستری البرز، محل را عظییه و خانه مادربزرگ سارینا عنوان کرده و مدعی شده‌اند که او از پشت‌بام همسایه مادربزرگش خود را پایین انداخته است.

در برنامه ۲۰:۳۰ اما این خانه، خانه مادر سارینا عنوان می‌شود و به نقل از زن همسایه و همچنین کسی که امدادگر اورژانس معرفی می‌شود عنوان می‌شود که سارینا از طبقه پنجم افتاده است.

در همین برنامه عکسی از دختری که روی زمین افتاده نشان داده می‌شود که در روز گرفته شده اما گفته می‌شود که سارینا شب خود را پرت کرده، همسایه ها به اورژانس زنگ زده‌اند و اورژانس در محل حاضر شده است.

مسئول تجسس کلانتری ۱۴ عظیمیه رسالت در همین برنامه می‌گوید که همسایه ببغلی با شنیدن صدای افتادن چیزی، نگاه می‌کند می‌بیند کی پایین افتاده. بعد صدایی با عنوان تماس همسایه با اورژانس پخش می‌شود که می‌گوید یک نفر خود را از طبقه پنجم به پایین انداخته است.

البته گفته نمی‌شود که این فرد چطور متوجه شده فرد سقوط کرده خود را انداخته و انداخته نشده است.

سارینا اسماعیل‌زاده متولد تیر ۱۳۸۵ بود. او سه روز قبل از اینکه کشته شود در آخرین پست تلگرامی‌اش نوشته بود «وطنم بوی غربت میده». به گفته نزدیکانش، خانواده اش را سرزنش می‌کرد که چرا بیرون نمی‌روند چرا می ترسند که به اعتراضات بروند.

و این نه فقط صدا که تصویری از زندگی ساریناست. نوجوانی که یکی از جانباختگان اعتراضات به جان‌باختن مهسا امینی در گشت ارشاد است.

انتشار ویدئوهای اعتراف اجباری از خانواده‌های جان‌باختگان اعتراضات، در رسانه‌های جمهوری اسلامی که تحت فشارهای امنیتی روایت حکومت از جان باختن عزیزان‌شان را تکرار می‌کنند، در گذشته نیز اتفاق افتاده است.

شامگاه سه‌شنبه، ۱۹ مهر، برنامه ۲۰:۳۰ صداوسیمای جمهوری اسلامی، در یک گزارش تصویری، خاله و دایی نیکا شاکرمی از دیگر جان‌باختگان اعتراض‌های جاری را نشان داد که ادعای رسانه‌های حکومتی مبنی ‌بر مرگ او بر اثر «پرت شدن از بلندی» را تکرار می‌کردند.

نسرین شاکرمی، مادر نیکا شاکرمی، در یک پیام ویدئویی که به صورت اختصاصی در اختیار رادیوفردا قرار گرفت از تهدیدها و فشارهای امنیتی علیه خود گفت و این‌که تحت فشار است تا روایت و سناریوی حکومت را درباره جان باختن دخترش تکرار کند.

مادر نیکا همچنین گفت که برادر و خواهرش محسن و آتش شاکرمی بازداشت و تحت فشار شدید مجبور به اعتراف دروغ شده‌اند.

پیش از آن هم چنین تصاویری از خانواده‌های حدیث نجفی و مهسا موگویی، دو تن دیگر از جانباختگان اعتراضات اخیر از سوی برنامه ۲۰:۳۰ صدا و سیما پخش شده بود.

افسون نجفی، خواهر حدیث نجفی اما به رادیو فردا گفته بود که خواهرش بر اثر اصابت گلوله در اعتراضات کشته شده و به خاطر مهسا امینی که در بازداشت گشت ارشاد جان باخت به خیابان رفت.

در آبان ۹۸ و همچنین اعتراضات سال ۸۸ هم چنین تصاویری از سوی صداوسیما و خبرگزاری‌های وابسته به نهادهای امنیتی درباره جان‌باختگان اعتراضات آن سالها منتشر شده بود. خانواده‌های آنها هم بعدها اعلام کردند که تحت فشار ناچار به حضور در مقابل دوربین و تکرار روایت حکومت شده بودند.

  • 16x9 Image

    فرشته قاضی

    فرشته قاضی از پاییز ۹۹ به تحریریه رادیوفردا پیوست. او که بیش از دو دهه سابقه روزنامه‌نگاری دارد، در ایران به ویژه در حوزه سیاست داخلی، دولت و مجلس، فعالیت می‌کرد. در یک دهه گذشته نیز پس از خروج از ایران او با روزآنلاین، یورونیوز، و بی‌بی‌سی فارسی همکاری می‌کرد که محصول این دوره صدها گفت‌وگو و گزارش اختصاصی مرتبط با سیاست داخلی و حقوق بشر در ایران است.

XS
SM
MD
LG