سی و دومین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی صبح روز شنبه، سوم آذرماه، با حضور حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، و جمعی متشکل از رهبران و مقامات فعلی و سابق مسلمان کشورهای دیگر در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی در تهران کارش را آغاز کرد.
آقای روحانی در سخنرانی افتتاحیه خود بیش از همه حاکمان عربستان سعودی را مخاطب قرار داد و پیامی دوپهلو به آنها داد.
او با انتقاد شدید از عربستان سعودی و اشاره به قتل جمال خاشقجی گفت: «اتکا به بیگانه بزرگ‌ترین خطای تاریخی است؛ ۴۵۰ میلیارد هدیه دادید تا امنیت شما تضمین شود؟»
اشاره رئیس جمهور ایران به ارزش خرید تسلیحاتی عربستان از آمریکاست که بارها مورد اشاره دونالد ترامپ قرار گرفته است، مبلغی که خود مورد مناقشه است و در چندین گزارش آمده است که این ارزش قراردادهایی است که بخشی از آن در دوران اوباما امضا شده، بخشی از آن هنوز نهایی نشده، و تنها ۱۵ میلیارد دلار آن در دوره ترامپ امضا شده است.
آقای روحانی همچنین بدون نام آوردن از حاکمان سعودی گفت: «گفتند گاو شیرده‌اید، لااقل توهین‌های علنی را از آمریکا نپذیرید.»
او ادامه داد: «لااقل احترام ظاهری را از ارباب بخواهید و توهین‌های مستمر را نپذیرید. شما چه نیازی به آمریکا دارید که منابع خود را به آنها هدیه می‌کنید.»
رئیس جمهور ایران در عین حال خطاب به عربستان سعودی گفت که «ما برادر شما و در کنار شما هستیم».
حسن روحانی گفت: «از شما هم ۴۵۰ میلیارد دلار نمی‌خواهیم و اهانت هم نمی‌کنیم. شما را برادر می‌دانیم. ما ملت‌های منطقه، مردم مکه و مدینه را برادر خود می‌دانیم.»
او در عین حال با اشاره به پرونده جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی که نزدیک به دو ماه پیش در کنسول‌گری عربستان در استانبول به قتل رسید، این رخداد و همین طور جنگ یمن را مایه شرم و تاسف دانست.
او گفت: «ای کاش حادثه استانبول رخ نمی‌داد. ای کاش انسانی قطعه قطعه نمی‌شد. ما هیچ وقت نمی‌خواستیم مسلمانی دست به جنایت بزند. این موجب شرم ما مسلمانان است که شما مردم فقیر یمن را بمباران می‌کنید.»
در پرونده قتل خاشقجی، تمام نگاه‌ها متوجه محمد بن سلمان، ولیعهد و رهبر بالفعل سعودی، است که گفته می‌شود حکم قتل روزنامه‌نگار منتقد را صادر کرده است. این در حالی است که هنوز هیچ مدرک محکمی در این زمینه رو نشده و ترکیه نیز تنها به «بالاترین سطوح» حاکمیت سعودی اشاره کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، رئیس جمهور ایران در بخشی دیگر از سخنرانی خود با اشاره به اسرائیل گفت: «از مهم‌ترین آثار جنگ جهانی دوم، تشکیل غده سرطانی در منطقه بود.... قدرتی را در منطقه مستقر کردند تا صد در صد گوش‌به‌فرمان غرب در منطقه باشد.... رژیم جعلی اسرائیل را تشکیل [دادند] و ملت تاریخی فلسطین را کشتند و آواره کردند.»
او همچنین گفت: «با انتقال سفارت [آمریکا] به بیت‌المقدس، آمریکا بیش از همیشه دشمنی با جهان اسلام را نشان داد.»
انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم، بیت‌المقدس، بعد از هفتاد سال کار این سفارت در تل‌آویو، بر اساس دونالد ترامپ در آذرماه سال ۹۶ انجام شد.
این رخداد که برای اسرائیل «یک روز بزرگ تاریخی» محسوب می‌شد، در سایه تشدید بحران با فلسطینی‌ها قرار گرفت.
به نوشته خبرگزاری رسمی ایرنا، این اجلاس با شعار «قدس، محور وحدت امت» به مدت سه روز از سوم تا پنجم آذرماه با حضور «بیش از ۳۵۰ مهمان از صد کشور» در تهران برگزار می‌شود.
حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، نوری المالکی، نخست وزیر پیشین عراق، شیخ نعیم قاسم، نایب رئیس دبیرکل حزب‌الله لبنان، و ابوسعید المیناوی، عضو دفتر جنبش سیاسی فلسطین، از جمله مدعوین این کنفرانس هستند.
ریاست کنفرانس بر عهده حسن روحانی است.
