رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه ۱۲ مهر گفت جمهوری اسلامی در حالی که فعالیت ۱۲۷ بازرس آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تأیید کرده، «سه یا چهار بازرس اروپایی مغرض» را از ادامه فعالیت در سایتهای ایران منع کرده است.
محمد اسلامی در توجیه تصمیم اخیر تهران در این زمینه، گفت این تعداد «در مقابل شمار بازرسان رسمی، عددی نیست».
او بازرسانی را که از ادامه رصد تحرکات هستهای جمهوری اسلامی و ورود به ایران منع شدهاند، دارای پیشینه «رفتارهای تند سیاسی» توصیف کرد.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، محمد اسلامی اضافه کرد که بازرسان اخراج شده کسانی هستند که «چند سال است به ایران نیامدهاند».
اظهارات رئیس سازمان انرژی اتمی ایران چند هفته پس از آن مطرح میشود که دولت ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر سر مخالفت تهران با تعیین برخی بازرسان فرانسوی و آلمانی با یکدیگر وارد جدال لفظی شدند.
تصمیم تهران در رد بازرسان یادشده زمان کوتاهی پس از آن اتخاذ شد که شورای حکام آژانس بیانیهای را تأیید کرد که پیشنویس آن از سوی بریتانیا، فرانسه و آلمان تهیه شده بود. آن بیانیه تأکید داشت که ایران به تعهدات پادمانی خود پایبند نبوده است.
تهران آن بیانیه شورای حکام را «خصمانه» و «غیرسازنده» نامید و گفته بود با آژانس «تعامل سازنده و مستمر» داشته و به آن واکنش نشان خواهد داد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز ۲۷ شهریور در بیانیهای که آمریکا نیز در کنار بریتانیا، فرانسه و آلمان حامی آن بود، تصمیم تهران به لغو مجوز بازرسان را «بیسابقه» و یکجانبه» نامید و از تهران خواست به فوریت آن را مورد بازنگری قرار دهد.
ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران روز دوم مهر در مصاحبه با شبکه سیانان گفت لغو مجوز بازرسان به معنی توقف بازرسیها نیست و تصمیم یادشده به دلیل «ملاحظات خاص در قبال این افراد از سه کشور اروپایی بوده که برای اعتماد به آنها تردید داریم».
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تازگی گفت ایران در حوزه مسائل هستهای و پادمانی همکاری نکرده و آژانس نمیتواند مسالمتجویانه بودن برنامه هستهای ایران را تأیید کند.
محمد اسلامی در اظهارات روز ۱۲ مهر خود متحدین اروپایی آمریکا را متهم کرد که با «رفتار سیاسی و عملیات روانی» در خصوص فعالیت چند بازرس آژانس، «فشار هم میآورند که ایران یکجانبه همه مفاد برجام را اجرا کند در حالی که آنها هیچکدام از تعهدات خود را عملی نکردهاند».
در این میان، تهران که پیاپی داشتن نیات نظامی از برنامه اتمی خود را رد میکند، روز ۱۲ مهر از زبان وزیر خارجه دولت ابراهیم رئیسی از «اتفاقات جدید» در ارتباط با مذاکرات برجام خبر داد.
حسین امیرعبداللهیان مدعی شد که «در مسیر دیپلماسی و مذاکره هستیم و به محض اینکه به توافق نزدیک شدیم، اطلاعرسانی میکنیم».
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز ۱۰ مهر گفته بود تهران خواهان عضویت دوباره همه طرفها در برجام است.
اما متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در واکنش به سخنان ناصر کنعانی گفت هنوز شاهد گامهای ایران برای کاهش تنشها نیستیم، واشینگتن در فکر بازگشت به برجام نیست و نظر به رفتار ایران با بازرسان آژانس «حتی با فکر ورود مجدد به برجام هم فاصله زیادی داریم».