با ادامه روند عادیسازی کشورهای منطقه با اسرائیل و چشمانداز بهبود روابط ریاض با تلآویو، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز سهشنبه یازدهم مهر طی یک سخنرانی برای سفیران کشورهای اسلامی در این مورد ابراز نارضایتی کرد و باری دیگر خواستار «ریشهکن شدن» اسرائیل و «مرگ» آن کشور «از خشم» شد.
او گفت که «نظر قطعی جمهوری اسلامی این است که دولتهایی که قمار عادیسازی با رژیم صهیونیستی را برای خودشان سرمشق کار قرار میدهند ضرر خواهند کرد، باخت منتظر اینهاست؛ دارند اشتباه میکنند. به قول اروپاییها روی اسب بازنده شرطبندی میکنند.»
مقامهای جمهوری اسلامی از کشور اسرائیل با عنوان «رژیم صهیونیستی» یاد میکنند. این موضعگیری علی خامنهای پس از آن بیان میشود که عربستان سعودی نیز در روند عادیسازی مناسبات خود با اسرائیل قرار گرفته و جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، روز ۷ مهر گفت یک «چارچوب اساسی» برای یک توافق بین اسرائیل و عربستان حاصل شده است.
وزیر امور خارجه اسرائیل نیز ماه گذشته گفت که چارچوب توافقی با میانجیگری ایالات متحده برای ایجاد روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی ممکن است تا اوایل سال آینده برقرار شود.
عادیسازی مناسبات اسرائیل و عربستان میتواند با در کنار هم آوردن دو متحد بزرگ آمریکا در منطقه خاورمیانه، کار را برای جمهوری اسلامی بهطور چشمگیری دشوار کند.
رهبر جمهوری اسلامی روز سهشنبه باری دیگر از اسرائیل با القابی تند یاد کرد و به کشورهای منطقه هشدار داد که به باور او، اسرائیل «از همه کشورهای اطراف خود همچون مصر و سوریه و عراق نیز لبریز از کینه و غیظ است.»
این سخنان درحالی بیان میشود که اسرائیل و مصر از سال ۱۹۷۹ روابط خود را عادی کردهاند و پس از آن اردن در سال ۱۹۹۴ با عادیسازی روابط خود با اسرائیل موافقت کرد و روند مشابهی با دیگر کشورهای منطقه جریان دارد.
در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رهبران امارات و بحرین در کاخ سفید، قرارداد عادیسازی با اسرائیل را امضا کردند و این عادیسازی روابط با اسرائیل بعداً در مورد برخی دیگر کشورها نیز محقق شد.
این اولین بار نیست که علی خامنهای علیه عادیسازی روابط میان برخی کشورهای عربی و دارای جمعیت مسلمان با اسرائیل موضع میگیرد. او در اردیبهشت ۱۴۰۰ به مناسبت «روز قدس» در ایران، این عادیسازی روابط را «تلاش مذبوحانه» خوانده و مدعی شده بود: «این تلاشها به جایی نخواهد رسید.»
سفر دومین وزیر اسرائیلی طی یک هفته به عربستان
شلومو کرحی، وزیر ارتباطات اسرائیل شامگاه دوشنبه ۱۰ مهر در صدر یک هیئت از مقامات ارشد این کشور وارد ریاض، پایتخت عربستان سعودی شد.
این دومین حضور رسمی یک وزیر اسرائیلی در عربستان در یک هفته است. هفته گذشته حییم کاتز، وزیر گردشگری اسرائیل در سفر به ریاض در همایش جهانی با مدیریت سازمان ملل شرکت و ضمن آن به گفته خود، با مقامات سعودی نیز دیدار کرد.
وزیر ارتباطات اسرائیل که برای شرکت در کنفرانس اتحادیه جهانی پست، یک نهاد وابسته به سازمان ملل متحد، به عربستان رفته، با رسیدن به ریاض اعلام کرد بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل او و هیئت همراهش را مأمور پیشبرد کوششهای صلح کرده است.
این سفرها دو هفته پس از آن است که محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان در گفتوگو با شبکه فاکسنیوز تصریح کرد که کشورش و اسرائیل «هر روز به عادیسازی رابطه نزدیکتر میشوند».
حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله دوشنبهشب در سخنرانی به مناسبت زادروز پیامبر اسلام، کشورهایی را که با اسرائیل به سوی صلح گام برمیدارند، محکوم کرد.