۱۵ روز پس از سرنگون شدن حکومت بشار اسد در سوریه و روی کار آمدن گروه‌هایی از مخالفان او، جمهوری اسلامی ایران تأیید کرد که همچنان با حاکمان تازه سوریه ارتباط مستقیمی برقرار نکرده است.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه سوم دی در نشست خبری در تهران مدعی شد که جمهوری اسلامی «از قبل با برخی از جریان‌های مختلف معارض در سوریه در ارتباط بوده و این ارتباط کماکان ادامه دارد».
اسماعیل بقایی اما افزود: «با این حال، در حال حاضر ارتباط مستقیمی با جریان حاکم بر سوریه وجود ندارد».
جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ داخلی ۱۳ ساله سوریه با ایستادن در کنار بشار اسد و اعزام نیروهای موسوم به «مستشاری»، سایر گروه‌های نیابتی خود در منطقه را نیز به جنگیدن برای حفظ حکومت اسد ترغیب کرد.
گروه افراطی حماس با خودداری از حمایت از بشار اسد، از گروه‌های اسلام‌گرایی که از بستر جنبش «اخوان المسلمین» برخاسته بودند حمایت کرد و این امر به بحران رابطه این گروه فلسطینی با تهران در طول چند سال منجر شد اما حزب‌الله در لبنان به ایفای نقش وسیع در جبهه‌های جنگ در راستای اهداف مشترک تهران- دمشق اقدام کرد.
احمد الشرع، فرمانده «هئیت تحریر شام» که در دوران فعالیت نظامی خود علیه حکومت بشار اسد با نام رزمی «ابومحمد الجولانی» شناخته می‌شد، در چند مصاحبه با رسانه‌های منطقه و غرب در دو هفته اخیر که به قدرت رسیده، تأکید کرده که او و سایر مخالفان بشار اسد «طرح ایرانی» برای سوریه را که یک «توطئه» بود، شکست دادند.
او در مصاحبه روز ۳۰ آذر با الشرق‌الاوسط گفت سرنگونی حکومت اسد «پروژه» حکومت ایران در منطقه را «۴۰ سال به عقب برگرداند».
در دو هفته اخیر هیئت‌هایی از کشورهای منطقه و دولت‌های غربی، شامل دیپلمات‌های آمریکایی، با سفر به دمشق و گفت‌وگو با احمد الشرع، برای فعالیت سیاسی خود در دوران تازه سوریه چراغ سبز نشان دادند.
ترکیه و قطر نیز سفارت خود را پس از سال‌ها در دمشق افتتاح کرده‌اند. سفارت ایران در سوریه تنها مرکز دیپلماتیکی بود که روز ۱۸ آذر با رسیدن نیروهای زیر فرماندهی جولانی به دمشق مورد حمله قرار گرفت.
اظهارات حسین اکبری، آخرین سفیر ایران در حکومت بشار اسد در سیمای جمهوری اسلامی در هفته گذشته حاکی از تمایل تهران برای برقراری نوعی رابطه با دمشق بود.
با این حال، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز یکشنبه دوم دی، در سومین سخنرانی خود پس از فروپاشی حکومت بشار اسد و فرار او به روسیه، با رد اظهاراتی در مورد شکست ایران در پیشبرد «محور مقاومت» علیه اسرائیل، در مورد سوریه گفت: «جوانان غیور سوری» «بدون شک» اقدام خواهند کرد و «یک مجموعه شرافتمند قوی در سوریه سر برخواهد آورد».
معلوم نیست اظهارات علی خامنه‌ای در مورد سربرآوردن «مجموعه شرافتمند قوی» در سوریه به منزله تحرکات جدید عملی ایران علیه سوریه در دوران نوین این کشور خواهد بود یا نه. از مواضع حاکمان تازه سوریه در خصوص گفته‌های خامنه‌ای هنوز گزارشی منتشر نشده است.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، که کشورش حامی گروه «هئیت تحریر شام» است و روز دوم دی نیز با جولانی در دمشق دیدار کرد، هفته گذشته به شبکه الجزیره گفت ترکیه «هزار بار» در مورد واقعیات سوریه با مقامات ایرانی گفت‌وگو کرده و از تهران خواسته بود به واقعیات در سوریه توجه کند اما تهران مسیر دیگری در پیش گرفت.
آقای فیدان در واکنش به اظهارات هفته قبل علی خامنه‌ای نیز گفت حضور نیروهای ایرانی در سوریه نتوانست اهداف خود را در مورد اسرائیل عملی کند.
در این میان، سخنگوی وزارت خارجه تهران در نشست خبری روز دوشنبه در خصوص گزارش سایت اسرائیلی والانیوز در مورد بسته شدن آسمان سوریه به روی ایران سکوت کرد.
سایت والانیوز روز یکشنبه به نقل از یک منبع امنیتی خود، بدون بردن نام او، نوشت سوریه نه تنها حریم هوایی خود را به روی هواپیمای نظامی جمهوری اسلامی ایران بسته بلکه به ایران گفته است که ورود هواپیماهای غیرنظامی و مسافری این کشور به حریم هوایی سوریه ممنوع شده است.
