وزیر خارجه جمهوری اسلامی پنجشنبه شب، ۳۰ تیرماه، در مصاحبه‌ای خبر داد که عربستان برای مذاکره با ایران در «فاز علنی و سیاسی» اعلام آمادگی کرده است.
حسین امیرعبداللهیان در گفت‌و‌گو با تلویزیون جمهوری اسلامی گفت: «هفته گذشته پیامی از وزیر خارجه عراق دریافت کردیم که طرف سعودی آمادگی دارد گفت‌وگوها از فاز امنیتی وارد فاز سیاسی و علنی شود.»
آن طور که وی اعلام کرده، ایران نیز اعلام آمادگی کرده که گفت‌وگوها «در سطح سیاسی ادامه یابد و در نهایت روابط دیپلماتیک به حالت طبیعی بازگردد».
وی بدون اشاره به حمله نیروهای تندروی جمهوری اسلامی به اماکن دیپلماتیک عربستان در دو شهر تهران و مشهد که منجر به قطع روابط دو کشور شد تنها اشاره کرد: «بعد از سال ۱۳۹۵ عربستان تصمیم به قطع رابطه دیپلماتیک با ایران گرفت و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس در همراهی با عربستان سطح مناسبات دیپلماتیک را از سفیر به کاردار کاهش دادند.»
مناسبات رسمی تهران و ریاض در دی‌ماه سال ۱۳۹۴ در پی حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران که در واکنش به اعدام شیخ نِمر باقر النمر، روحانی شیعه، توسط حکومت عربستان سعودی روی داد، قطع شد.
دو کشور در طول این سال‌ها به جنگ نیابتی و یارکشی در منطقه مشغول بوده‌اند.
رسانه‌ها در فروردین سال ۱۴۰۰ گزارش دادند که عربستان سعودی و ایران تقریبا پنج سال پس از قطع روابط دیپلماتیک، مذاکراتی با میانجیگری عراق در بغداد انجام داده‌اند.
دور پنجم و آخر گفت‌وگوها بین ایران و عربستان سعودی اردیبهشت‌ماه سال جاری در بغداد برگزار شد و در پی بالا گرفتن تنش‌ها در منطقه بار دیگر متوقف ماند.
حسین امیرعبداللهیان در ادامه از بهبود روابط با امارات و کویت، دیگر کشورهای عربی منطقه خلیج فارس، نیز خبر داد.
وی گفت: «امارات تصمیم گرفت سفیر به تهران اعزام کند و بزودی سفیر این کشور وارد تهران می‌شود. کویت سفیر خودش را معرفی کرد و ما هم موافقت کردیم و ظرف روزهای آینده سفیر جدید کویت وارد تهران می‌شود.»
۲۴ تیرماه، انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس دولت امارات متحده عربی، گفته بود که امارات در حال تلاش برای پل زدن دوباره به ایران و اعزام سفیر خود به تهران است.
آقای قرقاش که در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت اضافه کرد که ایده «رویکرد تقابلی» با ایران «چیزی نیست که ابوظبی از آن حمایت کند».
این مقام رسمی افزود که ابوظبی همچنان در مورد فعالیت‌های منطقه‌ای ایران به طور جدی نگران است، اما می‌خواهد برای یافتن راه حل‌های دیپلماتیک سخت تلاش کند.
چند روز پیش از اظهارات قرقاش، خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که عربستان و امارات به احیای برجام رضایت داده و اکنون در تلاش برای بهبود روابط خود با ایران و لابی‌گری در آمریکا برای حل نگرانی‌های امنیتی خود هستند.
به نوشته رویترز، کشورهای عربی حداقل امیدوارند آن بخش از تحریم‌های آمریکا علیه ایران که مربوط به تروریسم و اشاعه تسلیحات هست، باقی بماند تا ابزاری برای فشار بر جمهوری اسلامی باشد.
در همین زمینه ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز جمعه، ۳۱ تیر، در توییتی آمریکا را به «بی‌تصمیمی» متهم کرده و نوشت که این موضوع مهم‌ترین «مانع» رسیدن به توافق است.
آقای کنعانی افزود: «سیاست همسایگی ما مشروط به برجام یا اجازه آمریکا نیست.»
اشاره وی به سفر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه به ایران است که با انتقادهای داخلی و خارجی مواجه شده، اما جمهوری اسلامی از آن به عنوان یک دستاورد یاد می‌کند.
