مجید تخت روانچی، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، در نامهای که به رئيس شورای امنیت نوشته تاکید کرد که ایران در حملات مسلحانهای که در عراق علیه «کارکنان یا تأسیسات آمریکا» انجام شده «دخالت مستقیم یا غیرمستقیم نداشته است».
او گفته است نسبت دادن این حملات به ایران «کاملا بیاساس» است و با هدف «سرپوش گذاشتن بر فعالیتهای غیرمسئولانه» آمریکا در منطقه صورت میگیرد.
نماینده ایران در سازمان ملل همچنین حملات اخیر آمریکا به مواضع گروههای شبهنظامی تحت حمایت ایران در سوریه و عراق را «نقض حاکمیت» این دو کشور منطقه دانسته و آن را محکوم کرده است.
آقای روانچی ۹ اسفند سال گذشته نیز در نامهای مشابه ادعای عدم دخالت ایران در این حملات را مطرح کرده بود.
بامداد دوشنبه، هفتم تیرماه، جنگندههای آمریکا به مواضع شبهنظامیان مورد حمایت ایران در مرز عراق و سوریه حمله کردند و پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، این حملات را اقدامی دفاعی و بازدارنده در واکنش به حملات پهپادی اخیر به اماکن و پایگاههای ایالات متحده و کارکنان آن در عراق عنوان کرد.
حمله آمریکا به نیروهای متحد ایران در عراق دومین حمله از زمان روی کار آمدن دولت جو بایدن بود.
اهداف وابسته به کتائب حزبالله و یگانهای سیدالشهدا، که از متحدان شناخته شده ایران در عراق هستند، هدف حملات هوایی آمریکا بودند.
علاوه بر این، روزنامه واشینگتن پست روز ۱۰ تیرماه در گزارشی نوشت که مقامهای دولت آمریکا تصمیم گرفتهاند به حملات این گروهها حتی در صورتی که به نیروهای آمریکایی صدمه وارد نشود، قاطعانه پاسخ دهند.
واشینگتن پست میگوید این پیام دولت آمریکا که از طریق کانالهای دیپلماتیک به ایران منتقل شده نشاندهنده تغییر رویکرد آمریکا در منطقه در قبال حملات شبهنظامیان نسبت به دوران دونالد ترامپ است.
دونالد ترامپ دیماه سال گذشته خط قرمزی تعیین کرد که بر اساس آن هرگونه حمله شبه نظامیان در عراق که به کشته و زخمی شدن حتی یک آمریکایی منجر شود، به آن واکنش نشان داده میشد.
دیماه سال گذشته نیز پس از تشدید تنشها بر سر حملات به مواضع نیروهای آمریکایی در عراق، ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق، گفت حکومت ایران عوامل این حملات را نمیشناسد و مخالف حمله به مراکز دیپلماتیک است.
او همچنین تاکید کرد که ایران نمیخواهد «عراق میدانی برای جنگ با آمریکا باشد» و این کشور را محل «تسویه حساب» قرار نداده است.
با وجود این اظهارنظرها، در ماههای گذشته گزارشهای متعددی درباره سیاستهای ایران در حمایت و تقویت گروههای شبه نظامی شیعه در عراق که عامل حملات به مواضع آمریکا هستند، منتشر شده است.
خبرگزاری رویترز اردیبهشت امسال در گزارشی خبر داد که ایران اکنون به جای اتکا به گروههای بزرگ شبهنظامی شیعه، پیکارجویان زبده و وفادار را در گروههای کوچک سازماندهی کرده است و اعضای این گروههای ویژه سال گذشته تحت نظارت نیروی قدس سپاه پاسداران، آموزشهایی را در جنگهای پهپادی، رصد و ردیابی، و انتشار تبلیغات آنلاین فراگرفتهاند.
روزنامه نیویورک تایمز روز جمعه ۱۴ خرداد در گزارشی نوشت این شبهنظامیان قادرند در حملات خود از فناوری سلاحهای پیشرفته و پیچیده از جمله پهپادهای مسلح استفاده کنند و ایران حملات پهپادی را برای حداقل رساندن تلفات طراحی کرده است تا احتمال واکنش تلافیجویانه آمریکا به این حملات را کاهش دهد.
بر اساس این گزارش، ایران که طی سالهای اخیر به دنبال تحریمهای گسترده مالی آمریکا به شدت ضعیف شده از نیروهای نیابتی خود در عراق برای تحت فشار قرار دادن آمریکا و دیگر قدرتهای جهانی برای احیای توافق هستهای موسوم به برجام و لغو این تحریمها استفاده میکند.
حکومت ایران و کشورهای عضو برجام شامل چین، روسیه، آلمان، بریتانیا و فرانسه تاکنون شش دوره مذاکره درباره احیای برجام برگزار کردهاند.
نمایندگان آمریکا نیز در این مذاکرات حضور دارند ولی به صورت غیرمستقیم با نمایندگان ایران مذاکره میکنند.
نحوه و میزان لغو تحریمها و چگونگی اجرای تعهدات ایران در برجام، دو محور عمده اختلافبرانگیز بین ایران و آمریکا است که منجر به طولانی شدن و به نتیجه نرسیدن مذاکرات تاکنون شده است.