عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران در وین، از احتمال به نتیجه نرسیدن دور پنجم مذاکرات مربوط به احیای برجام خبر داده است و همزمان خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران به نقل از «منابع مطلع درباره مذاکرات هستهای» نوشته که در وین «توافق بد» صورت گرفته است.
آقای عراقچی روز دوشنبه ۱۰ خرداد به تلویزیون حکومتی ایران گفته که «مسیر خوبی در مذاکرات طی شده» ولی «ممکن است که لازم شود هیئتهای مذاکرهکننده بار دیگر برای مشورتهای بیشتر به کشورهای خود مراجعه کنند».
خبرگزاری تسنیم اما این اظهارات آقای عراقچی را همسو با گفتههای سایر مقامهای دولت روحانی و «خوشبینی قابل توجه» درباره مذاکرات وین دانسته و گفته است: «هرگونه توافق بدی در وین باید در همان وین رد شود و الّا آوردن آن به تهران و قراردادن آن روی میز منازعات، هیچ نسبتی با منافع ملی ندارد».
این خبرگزاری نوشته که دولت روحانی «با توجه به در پیش بودن انتخابات» میخواهد به هر نحوی شده است به یک توافق دست پیدا کند و به عراقچی هشدار داده که «کارگزار یک جناح سیاسی» نشود.
پیش از این اظهارنظرهای متعددی درباره احتمال رسیدن به یک توافق یا نقشه راه برای احیای برجام در روزهای پیش از انتخابات ریاستجمهوری ایران مطرح شده بود.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز امروز از پیشرفت در مذاکرات خبر داد و گفت «هر دور از مذاکرات وین میتواند دور نهایی باشد و نباید عجله کرد».
گفتوگوهای وین ادامه مذاکراتی است که ایران و کشورهای حاضر در برجام شامل آلمان، فرانسه، بریتانیا، چین و روسیه انجام میدهند. نماینده آمریکا نیز در وین حضور دارد ولی به صورت غیرمستقیم با نمایندگان ایران مذاکره میکند.
طرفین در جریان این مذاکرات در تلاش برای دستیابی به یک توافق برای برداشته شدن تحریمهای آمریکا علیه ایران و بازگشت تهران به تعهدات هستهای خود طبق برجام هستند.
غنیسازی اورانیوم با استفاده از سانتریفوژهای پیشرفته و تولید اورانیوم فلزی و وضعیت برخی تحریمهای اعمال شده علیه ایران که برچسب هستهای ندارند، از جمله موضوعاتی بوده که در هفتههای اخیر به عنوان موضوعات کلیدی مذاکرات به آن اشاره شدهاند.
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، پیش از این اعلام کرده است که ایالات متحده فقط در صورتی به برجام بازخواهد گشت که ایران تمامی تعهدات خود در قبال این توافق از جمله محدودیتهای وضع شده در مورد حجم و غلظت اورانیوم را اجرا کند.
مقامهای حکومت ایران اما ابتدا بر برداشتهشدن تمامی تحریمها و راستی آزمایی آن اصرار دارند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی با اشاره به این مشکلات، نوشته است که دولت بایدن برای بازگشت به توافق برجام باید در میدان مینی که دولت ترامپ بوجود آورده است با احتیاط قدم بردارد.
طی حدود سه سال گذشته وزارت خزانهداری آمریکا بیش از ۷۰۰ فرد حقیقی و حقوقی را تحریم کرده و ایران خواستار آن است که تمامی تحریمهای دوران ترامپ، چه مواردی که مربوط به برنامه هستهای هستند و چه مواردی که بدون ارتباط با برنامه هستهای و در مورد فعالیتهای موشکی و یا حقوق بشر وضع شدهاند، لغو شوند.
یک مقام ایرانی به خبرگزاری رویترز گفته است اختلافنظر درباره این موضوع «یکی از مسائل مهمی است که مذاکرات وین را کند کرده است».
او تاکید کرده است که «تمامی تحریمهای آمریکا، چه هستهای و چه غیر هستهای باید لغو شوند».
دولت ترامپ با استناد به قانون مجازات عوامل خارجی حامی تروریسم بیش از ۲۰ نهاد اقتصادی مهم ایران از جمله بانک مرکزی و شرکت ملی نفت را در فهرست تحریم ها قرار داده است. قراردادن سپاه پاسداران و نیروی قدس سپاه در فهرست گروههای تروریستی حکومت آمریکا نیز یکی ديگر از موضوعات پیچیده مذاکرات برجام است.