خبرگزاری رویترز از قول شش منبع صنعتی و آمارهای شرکت‌های ردیابی نفتکش‌ها گزارش داد که صادرات نفت ایران به چین طی ماه‌های گذشته اوج گرفته و تهران در حال تماس با دیگر مشتریان برای احیای صادرات نفت است.
این گزارش که روز دوشنبه ۱۸ اسفند منتشر شد، می‌گوید پالایشگاه‌های دولتی هند نیز به امید رفع تحریم‌های آمریکا، خرید نفت از ایران را در برنامه امسال خود قرار داده‌اند.
آمریکا اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و یک سال بعد، معافیت نفتی به مشتریان ایران را متوقف کرد. فقط چین بعد از اردیبهشت ۹۸ رسما از ایران نفت خریداری کرده، اما آمارهای شرکت ردیابی نفتکش‌ها، رفینیتو، نشان می‌دهد میزان خرید نفت چین از ایران چهار برابر رقمی است که در آمارهای گمرکی چین ثبت می‌شود.
منبعی در یک پالایشگاه هندی به این خبرگزاری گفته است ایرانی‌ها با مشتریان هندی خود تماس گرفته و گفته‌اند به زودی امیدوارند فروش نفت به این کشور را از سر بگیرند.
یک مقام رسمی هند که نام او فاش نشده است نیز به رویترز گفته که دهلی‌نو انتظار دارد نفت ایران طی سه تا چهار ماه آینده دوباره وارد بازار شود.
همچنین یک منبع صنعت پالایشگاهی هند گفته است شرکت ملی نفت ایران تماس گرفته و گفته است بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری ژوئن سال جاری میلادی (۲۸ خرداد ۱۴۰۰)، ایران آماده امضای رسمی قرارداد فروش نفت به این پالایشگاه است.
رویترز می‌نویسد جمهوری اسلامی با دیگر مشتریان سابق خود نیز تماس‌های مشابه داشته است.
اوج‌گیری صادرات به چین
آمارهای رسمی گمرک چین نشان می‌دهد این کشور طی سال گذشته میلادی روزانه کمتر از ۸۰ هزار بشکه نفت از ایران تحویل گرفته است.
با این‌حال، آمارهای رفینیتو نشان می‌دهد رقم واقعی فروش نفت ایران به چین در ۱۴ ماه گذشته (ابتدای ۲۰۲۰ تا فوریه ۲۰۲۱) حدود ۳۰۶ هزار بشکه در روز بوده است که سه چهارم آن، نفتی است که ایران تحت نام نفت عمان، امارات و مالزی به چین تحویل داده است.
قبلا نیز گزارش‌های زیادی از فروش پنهانی نفت ایران با تغییر اسناد مالکیت نفت، تحت عنوان نفت مالزی و اندونزی به چین منتشر شده بود.
آمارهای رفینیتو نشان می‌دهد که خرید نفت چین از ایران از سه ماهه پایانی ۲۰۲۰ رو به افزایش چشمگیر نهاده است.
این گزارش می‌افزاید معمولا نفتکش‌های حامل نفت ایران سیستم ردیابی خود را خاموش می‌کنند و سپس در بنادر امارات، عمان و عراق دوباره سیستم سیگنال‌دهی خود را روشن می‌کنند.
همچنین در شرق آسیا، این نفتکش‌ها بخشی از بار خود را در نزدیکی سنگاپور و مالزی به نفتکش‌های دیگر خالی می‌کنند و بدین ترتیب ردیابی میزان نفتی که ایران راهی چین می‌کند، بسیار سخت است.
یک سخنگوی وزارت خارجه چین به رویترز گفته است «چین و ایران دو کشور دوست هستند که همکاری‌ها و تجارت معمول دارند و این تعاملات در چهارچوب قوانین بین‌المللی و قانونی هست و باید مورد احترام قرار گیرد».
شرکت ملی نفت ایران از پاسخ به سوالات رویترز خودداری کرده، اما یک منبع در وزارت نفت ایران به این خبرگزاری گفته است وقتی «تحریم‌های ناعادلانه» آمریکا برداشته شود، جمهوری اسلامی می‌تواند به هر کشوری که بخواهد نفت بفروشد.
او گفته است «مطمئن باشید بسیاری از کشورها خواهان امضای قرارداد برای خرید نفت ایران هستند».
شرکت ردیابی نفتکش‌ها، پترو لجستیکز، نیز به رویترز گفته است بارگیری نفت ایران در ماه ژانویه از ۶۰۰ هزار بشکه در روز گذشته است که بالاترین رقم از اردیبهشت ۹۸ است.
آمارهای رفینیتو نیز نشان می‌دهد میزان نفتی که ایران در ماه فوریه راهی چین کرده (شامل نفتی که هنوز در بنادر چین تخلیه نشده) به ۸۵۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد ایران ۱۶ اسفند گفته بود با وجود همه محدودیت‌ها، منابع حاصل از فروش نفت به کشور در حال افزایش است و گشایش‌هایی در منابع ارزی کشور در خارج نیز ایجاد شده است.
