حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، یکشنبه ۲۶ اسفندماه فازهای ۱۳، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی را افتتاح کرد.
ظرفیت نهایی این فازها، رویهمرفته تولید روزانه ۱۱۳ میلیون متر مکعب گاز عنوان شدهاست، اما فازهای یاد شده هنوز بهصورت کامل توسعه نیافته و تنها نیمی از میزان یادشده تولید گاز خواهند داشت.
قرار است نیمه سال آینده خورشیدی، این فازها تکمیل و به ظرفیت نهایی برسد.
پالایشگاههای این فازها نیز تاکنون حدود ۹۵ درصد توسعه یافته و روز یکشنبه افتتاح رسمی شد، اما تا رسیدن به توسعه کامل، تنها با نیمی از ظرفیت کار خواهند کرد.
هنوز معلوم نیست چرا در حالی که نه خود فازها و نه پالایشگاههای آنها به ظرفیت نهایی رسیدهاند، مراسم افتتاح رسمی برگزار شدهاست.
ظرفیت نهایی فاز ۱۳ برابر تولید روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب گاز، ۷۵ هزار بشکه میعانات گازی است. البته سالانه ۱٫۵ میلیون تن پروپان و بوتان به همراه یک میلیون تن اتان و ۴۰۰ تن گوگرد نیز بهعنوان فرآورده جانبی این فاز تولید خواهد شد.
ظرفیت نهایی تولید همه فازهای ۲۲، ۲۳ و ۲۴ نیز رویهمرفته برابر فاز ۱۳ است.
بر اساس گزارش وزارت نفت، ایران در این چهار فاز پارس جنوبی تاکنون ۱۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری کردهاست، اما مقامهای ایران در آیین گشایش فازهای نو و پالایشگاههای آنها، میزان سرمایهگذاری انجام شده در این پروژهها را ۱۱ میلیارد دلار عنوان کردند.
تولید گاز ایران
از زمان خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه، ایران از اعلام آمارهای تولید، مصرف و صادرات گاز اجتناب کردهاست و تنها بیژن نامدار زنگنه اخیراً طی اظهاراتی کلی گفت که طی سال جاری روزانه ۱۰۰ میلیون متر مکعب تولید گاز افزایش یافته و بهطور میانگین به ۸۰۰ میلیون متر مکعب رسیدهاست.
با این حال، شرکت مشاوره انرژی «وودمکنزی» در گفتوگو با رادیو فردا، میزان تولید گاز ایران در سال ۲۰۱۸ را حداکثر ۶۳۵ میلیون متر مکعب ارزیابی کردهاست. بر اساس برآوردها، تولید گاز ایران در سال ۲۰۱۸ نسبت به ۲۰۱۷ حدود ۲۰ میلیون متر مکعب افزایش داشتهاست.
شرکت بریتیش پترولیوم نیز تولید گاز ایران در سال ۲۰۱۷ را حدود ۶۱۵ میلیون متر مکعب ارزیابی کرده بود، اما هنوز گزارش سال ۲۰۱۸ را منتشر نکردهاست.
ایران در نوامبر سال گذشته یک سکوی فاز ۱۴ را با ظرفیت تولید روزانه ۱۴ میلیون متر مکعب راهاندازی کرده بود و حادثه مهم دیگری در افزایش تولید گاز کشور اتفاق نیفتاده است.
از طرفی، مرکز پژوهشهای مجلس مصرف گاز در بخشهای خانگی، صنعتی و نیروگاهی در سال جاری خورشیدی را زیر ۵۷۰ میلیون متر مکعب ارزیابی کرده و با توجه به صادرات روزانه ۵۴ میلیون متر مکعب گاز به ترکیه و عراق، انتظار نمیرود تولید گاز کشور بیشتر از ۶۲۵ تا ۶۳۵ میلیون متر مکعب باشد.
البته ایران روزانه بیش از ۱۲۵ میلیون متر مکعب اتلاف گاز (مشعلسوزی) و تزریق گاز به میادین نفتی دارد و احتمالاً آقای زنگنه این ارقام را شامل تولید گاز کردهاست، اما هیچ آماری مؤید افزایش ۱۰۰ میلیون متر مکعبی تولید گاز و رسیدن آن به ۸۰۰ میلیون متر مکعب نیست.
در آیین گشایش فازهای جدید پارس جنوبی، زنگنه همچنین گفت تکلیف فاز ۱۱ این میدان عظیم گازی مشترک با قطر نیز به زودی روشن خواهد شد.
شرکت فرانسوی توتال و «سیانپیسی» چین، سال گذشته خورشیدی قراردادی ۴٫۸ میلیارد دلاری برای توسعه این فاز با ظرفیت تولید روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب امضا کردند، اما با خروج آمریکا از برجام، شرکت توتال از قرارداد کنار کشید و بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت چینی نیز به رغم خرید سهم توتال از این پروژه، فعلاً برنامهای برای سرمایهگذاری و توسعه فاز ۱۱ ندارد.
زنگنه گفت قرار است به زودی هیئت چینی راهی ایران شود تا تکلیف فاز ۱۱ روشن گردد. هماکنون سهم شرکت چینی از پروژه یاد شده ۸۰٫۱ درصد است و بقیه سهم پروژه به شرکت ایرانی «پتروپارس» واگذار شدهاست.
پارس جنوبی هماکنون سهمی بالای ۷۰ درصدی در کل تولید گاز ایران دارد.