نگاهی به موضع ایران در قبال بیانیه پایانی نشست استانبول و موجودیت اسرائیل

به دنبال تصمیم دونالد ترامپ، رییس جمهوری در خصوص به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل، سران سازمان همکاری اسلامی اجلاسی اضطراری در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۷ در استانبول برگزار کردند.

در بیانیه این نشست ضمن محکوم کردن این اقدام دولت آمریکا، از همه کشورهای جهان خواستار شناسایی بیت المقدس شرقی به عنوان پایتخت دولت فلسطین شدند.

در این بیانیه آمده است: «قدس شرقی را به عنوان پایتخت دولت فلسطین اعلام می کنیم و دیگر کشورها را برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین به پایتختی قدس شرقی فرا می خوانیم.»

روشن است که این پیشنهاد اشاره روشن به مدل «دو دولت» دارد؛ مدلی که بر اساس آن دولت اسرائیل به پایتختی قدس غربی حقیقتی پذیرفته شده تلقی می گردد و افزون بر آن، پیشنهاد می شود که کشور فلسطین به پایتختی قدس شرقی مورد شناسایی جامعه جهانی قرار گیرد. روشن است که این پیشنهاد در مغایرت کامل با اقدام دونالد ترامپ است که اورشلیم را به عنوان شهری یکپارچه پایتخت اسرائیل دانسته و تصمیم دارد که سفارت امریکا را به آنجا منتقل سازد.

شناسایی چندباره اسرائیل توسط جمهوری اسلامی

جمهوری اسلامی در موارد عدیده وجود کشوری به نام اسرئیل را در قلمرو ۱۹۶۷ به رسمیت شناخته است. آنچه در بیانیه سازمان همکاری اسلامی به "اجماع" اعضا پذیرفته شده تا "مدل دو دولت" یکی (اسرائیل) به پایتختی قدس غربی و دیگری (فلسطین) به پایتختی قدس شرقی، مورد شناسایی جهانیان قرار گیرد، نمونه دیگری است که بار دیگر جمهوری اسلامی –همان گونه که خواست محمود عباس است- فلسطین را فقط در محدوده ۲۲ درصد از سرزمین تاریخی فلسطین پذیرفته است. این بدان معناست که جمهوری اسلامی به صورت دوفاکتو اسرائیل را در ۷۸ درصد باقی سرزمین ها مورد شناسایی قرار داده است.

این در حالی است که بر خلاف این حقیقت مسلم (ولی پنهان نگه داشته شده)، جمهوری اسلامی تظاهر به "عدم شناسایی" دولت اسرائیل می نماید تا آنجا که بارها و بارها در آوردگاه های ورزشی از رو در رویی با حریفان اسرائیلی به استناد اینکه کشوری به نام اسرائیل را فاقد مشروعیت می داند و منکر موجودیت آن است، امتناع ورزیده است. نمونه تازه از این امتناع ورزیدن برای بازی با یک حریف اسرائیلی را می توان باخت عمدی علیرضا کریمی در ورزش کشتی دانست که مورد تقدیر شخص رهبر جمهوری اسلامی قرار گرفت.

آیت الله خامنه ای در دیدار با علیرضا کریمی گفت: "من از اینکه نشان دادید جوانی از جوانهای ما حاضر است برای یک هدف بزرگ و بلند [انکار موجودیت اسرائیل] پا بر روی نفس خود بگذارد و از حق قطعی و قهرمانی مسلم صرف‌ نظر کند، واقعاً احساس عزت کردم."

در انکار موجودیت کشوری به نام اسرائیل همین بس که در تمامی اطلس هایی که از نقشه جهان در جمهوری اسلامی منتشر می شود، هرگز نام اسرائیل دیده نمی شود و به جای آن فلسطین نوشته می شود.

به شرحی آنچه گفته شد تناقضی آشکار و مواضعی دو گانه از جمهوری اسلامی شاهدیم. یکی انکار موجودیت اسرائیل مثلا در آوردگاه های ورزشی و دیگر اعتراف به موجودیت اسرائیل (در محدده ۶۷)در استانبول و موارد عدیده دیگر.

بدیهی است از میان این دو رفتار متناقض،رأی جمهوری اسلامی در سازمان ملل یا بیانیه استانبول ( با حضور شخص رییس جمهوری ایران) و موارد عدیده دیگر اقدام حقوقی دال بر شناسایی اسرائیل است تا امتناع اجباری یک کشتی گیر دال بر انکار اسرائیل.

سخنگوی وزارت خارجه ادعای خود را ثابت کند

به دنبال صدور بیانیه استانبول مبنی بر قبول انقسام بیت المقدس به دو بخش غربی و شرقی (مدل دو دولت و اعتراف دوفاکتو به شناسایی اسرائیل توسط جمهوری اسلامی)، جمعی از تشکل های دانشجویی آنچه را که در نشست استانبول رخ داد "خیانت به آرمان های جمهوری اسلامی" دانستند.

در واقع چنین اعتراضی هنگامی درست و بجاست که در یاد داشته باشیم سیاست "گوش پر کن" جمهوری اسلامی انکار تمامیت موجودیت اسرائیل است ولی این تشکل های دانشجویی غافل اند که نه تنها در استانبول بلکه از سال ها دورتر و در موارد عدیده از جمله در سازمان ملل، جمهوری اسلامی اسرائیل را در محدوده ۱۹۶۷ به رسمیت شناخته است.

به رغم این حقیقت غیر قابل کتمان، اخیرا بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پاسخ به اعتراض کسانی که بیانیه استانبول را خیانت به آرمان های جمهوری اسلامی دانسته اند، گفت: «حمایت از قطعنامه مصوب در نشست وزرای خارجه کشورهای اسلامی و اعلامیه پایانی نشست فوق العاده سران کشورهای اسلامی در استانبول ترکیه با موضوع قدس شریف، به هیچ وجه به منزله شناسایی رژیم غاصب و جعلی صهیونیستی از سوی جمهوری اسلامی ایران نمی باشد.» او همچنین افزود: «تحفّظ جمهوری اسلامی ایران در موضوع عدم شناسایی رژیم صهیونیستی در جریان نشست استانبول به صورت رسمی و مکتوب در اختیار دبیرخانه اجلاس قرار گرفته است.»

به این شرح، سخنگوی وزارت خارجه مدعی است که دولت جمهوری اسلامی ضمن موافقت خود با بیانیه (دال بر مدل دو دولت) حق تحفظ (Reservation)خود را در به رسمیت نشناختن اسرائیل به دبیرخانه اجلاس اعلام داشته است. این در حالی است که نه در متن بیانیه، نه در سایت سازمان همکاری اسلامی و نه در روز برقرای اجلاس هیچ اشاره ای به حق تحفظ جمهوری اسلامی نشده است و بیانیه با اجماع آراء مورد تصویب قرار گرفته است.

بنا بر این اگر سخنگوی وزارت خارجه در ادعای خود صادق است می بایست متن حق تحفظ جمهوری اسلامی که به دبیرخانه اجلاس منعکس شده، منتشرکند.

وانگهی پاسخ سخنگو به دیگر موارد عدیده که در مناسبت های گوناگون و از سال های پیبشتر جمهوری اسلامی دست به اقدامی زده که از منظر حقوق بین الملل «شناسایی اسرائیل» بشمار می رود، چیست؟

برخی از آن موارد عبارت است از اعتراف شخص آیت الله خامنه ای به «دولت مستقر اسرائیل»، اقامه عاوی حقوقی علیه اسرائیل در محاکم بین المللی و از همه مهم تر رأی مثبت جمهوری اسلامی به قطعنامه پیشنهادی محمود عباس در مجمع عمومی در نوامبر ۲۰۱۲ مبنی قبول مدل دو دولت یعنی اسرائیل (۷۸ درصد زمین) و فلسطین (۲۲درصد). ( مراجعه شود به مقاله "جمهوری اسلامی، اسرائیل را به رسمیت شناخته است")

------------------------------------------------------------

یادداشت‌ها و گفتارها بیانگر آرا و نظرات نویسندگان خود هستند و نه بازتاب دیدگاهی از سوی رادیو فردا.