دیپلماتها در وین میگویند که ایران هنوز از سقف قید شده در برجام برای ذخیرهٔ اورانیوم غنیشده، عبور نکردهاست.
ایران روز ۱۸ اردیبهشت خروج خود را از «برخی» تعهداتش ذیل برجام، اعلام کرد. همزمان ایران به اروپا مهلتی ۶۰ روزه داد تا منافعش را از توافق اتمی در حوزههای اقتصادی و بانکی، تأمین کند. کشورهای اروپایی گفتهاند که اولتیماتوم ایران را نمیپذیرند و خواستار حفظ پایبندی تهران به برجام شدهاند.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، هفتهٔ پیش گفت که اگر منافع ایران از برجام تأمین نشود، جمهوری اسلامی تا ششم تیرماه از سقف ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده عبور خواهد کرد و بعد از آن انی میزان را باز هم افزایش خواهد داد.
اما رویترز به نقل از دیپلماتهایی که نخواستند نامشان فاش شود، گزارش داده که ایران هنوز به این سقف نرسیدهاست. هرچند مطابق این گزارش، ایران در مسیر رسیدن به سقف ذخیرهٔ اورانیوم غنیشده قرار دارد و ممکن است تا اواخر هفتهٔ جاری به این سقف برسد. نشست کمیسیون برجام با شرکت کشورهای باقیمانده در توافق اتمی، روز جمعه برگزار میشود.
بر اساس توافق هستهای، ایران ملزم است سطح ذخایر اورانیوم خود را زیر ۲۰۲٫۸ کیلوگرم نگه دارد و افزایش بیش از این میزان، به معنای نقض برجام توسط ایران خواهد بود.
مقامات اروپا چندین بار به ایران هشدار دادهاند که افزایش ذخیره اورانیوم غنیسازی شده، به معنی «پایان نقش دیپلماتیک» اروپا است.
چندین دیپلمات به خبرگزاری رویترز گفتهاند سازمان بینالمللی انرژی اتمی چهارشنبه میزان ذخایر اورانیوم غنیسازی شده ایران را ۲۰۰ کیلوگرم اعلام کرده و با توجه به اینکه ایران روزانه تنها قادر به تولید یک کیلوگرم اورانیم ۳٫۵ درصد غنیسازی شدهاست، بنابر این احتمال نمیرود ذخایر اورانیوم ایران در روز پنجشنبه، ۶ تیرماه از سطحی که ایران بر اساس برجام متعهد شدهاست، بگذرد.
قرار است مقامات ایران روز جمعه با نمایندههای دیگر اعضای برجام شامل فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین در وین دیدار کنند.
در این نشست دربارهٔ چگونگی برخورد با چالشهای ناشی از خروج آمریکا از توافق هستهای و بازگرداندن تحریمها علیه ایران بحث و تبادل نظر خواهد شد.
خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلماتها که نخواستهاند نامی از آنها برده شود، نوشتهاست، به هر حال ایران بعد از این دیدار میتواند ذخایر اورانیوم غنیسازی شده را از سطحی که تعیین شده، بالاتر ببرد.
ایران از کشورهای اروپایی انتظار دارد سازوکار مالی موسوم به «اینستکس» را سریع راهاندازی کند تا تجارت دوجانبه افزایش یابد.
در همین زمینه روزنامه والاستریت جورنال چهارشنبه گزارش داد سه کشور اروپایی در راستای حفظ روابط خود با ایران تا روز جمعه یک خط اعتباری چند میلیون یورویی از طریق اینستکس راهاندازی میکنند.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز سهشنبه گفته بود اینستکس در روزهای آینده آماده اجرایی شدن خواهد بود. مقامهای مطلع هم به والاستریت جورنال گفتهاند، آغاز به کار این سازوکار مالی جمعه بهطور رسمی اعلام میشود.
آمریکا اردیبهشت پارسال از برجام خارج شد و تحریمهای سنگینی علیه ایران به اجرا گذاشتهاست. ایران نیز اردیبهشت امسال پیروی از بخشی از تعهدات خود به برجام را کاهش داد و اعلام کرد ۶۰ روز به دیگر اعضای برجام فرصت میدهد تا منافع اقتصادی ایران از توافق هستهای را تأمین کنند. فرصت ۶۰ روزه ایران به اعضای برجام، خصوصاً اروپا ۱۰ روز دیگر به پایان میرسد.