با اوج گرفتن ارزش دلار در بازار ارز ایران در یکی دو هفته گذشته، شاخص کل بورس تهران نیز به طور مداوم روند صعودی طی کرده و روز شنبه، ۲۴ فروردین ماه، دوباره به سطح رکورد تاریخی خود در نیمه سال گذشته رسید.
شاخص کل بورس تهران روز شنبه به ۱۹۵ هزار و ۲۰۲ واحد رسید. شاخص کل اوایل فروردین تنها ۱۵۷ هزار واحد بود. بدین ترتیب، شاخص کل بورس، همزمان با افزایش قیمت دلار در بازار آزاد ایران، به شدت اوج گرفته و نسبت به ابتدای فروردین‌ماه تقریبا ۲۵ درصد افزایش داشته است.
نمودار تغییرات ارزش دلار و شاخص بورس از انتهای سال ۹۶ تاکنون نشان می‌دهد که تغییرات شاخص بورس تهران همواره تابعی از تغییرات قیمت ارز در بازار آزاد ایران و نرخ تورم بوده است.
نمودار شاخص بورس تهران از انتهای سال ۹۶ تاکنون (واحد):
ریال ایران سال گذشته تقریبا دو سوم ارزش خود را از دست داد.
قیمت دلار در نیمه سال گذشته برای مدتی کوتاه حتی به ۱۹ هزار تومان رسید، اما متوسط قیمت دلار در همان ماه زیر ۱۵ هزار تومان بود که با قیمت‌های کنونی دلار تقریبا یکسان است.
شاخص بورس در نیمه سال ۹۷ رکورد تاریخی ۱۹۵ هزار واحدی را شکست، اما با کاهش قیمت دلار در بازار آزاد ایران به حدود ۱۱ هزار تومان تا پایان سال، شاخص بورس نیز فروکش کرد و به ۱۵۷ هزار واحد در پایان سال رسید. اما با اوج گیری دوباره قیمت دلار به ۱۴ هزار تومان در روزهای اخیر، دوباره شاخص بورس اوج گرفته و به سطح نیمه سال ۹۷ رسیده است.
علت تبعیت تغییرات شاخص بورس از بازار ارز ایران در این نکته است که بسیاری از شرکت‌های تاثیرگذار در بورس ایران، مانند شرکت‌های معدنی، فولاد و پتروشیمی، صادرات‌محور هستند و افت ارزش ریال در مقابل ارزهای خارجی، درآمد ریالی صادرات آنها و در نتیجه ارزش سهام آنها بر اساس ریال را بالا می‌برد.
نرخ تورم نیز با افزایش قیمت دلار اوج گرفته است و قیمت محصولات این شرکت‌ها در بازار داخلی نیز بالا رفته و درآمد ریالی آنها را افزایش داده است.
بدین ترتیب، اوج‌گیری شاخص بورس ایران به معنی افزایش ارزش سهام این شرکت‌ها با ارزهای خارجی نیست و عمدتا تورم و افت ارزش ریال باعث افزایش ارزش سهام آنها شده است.
برای نمونه افزایش ارزش سهام شرکت‌های معدنی و صنعتی «چادرملو» و «مپنا»، همچنین شرکت نفت و گاز «پارسیان»، صنایع پتروشیمی «خلیج فارس» و «تامین» و نهایتا داروسازی «دزهراوی» بیشترین تاثیر را در افزایش ۱۲۲۴ واحدی شاخص کل بورس ایران در روز شنبه نسبت به انتهای هفته کاری گذشته داشته است.
