چند روز مانده به برگزاری دور پنجم مذاکرات ایران با عربستان سعودی، ایران به دلایل نامعلومی این گفتوگوها را «تعلیق» کرد.
سایت خبری «نورنیوز» وابسته به شورای عالی امنیت ایران روز یکشنبه، ۲۲ اسفند بدون اشاره به منبع این خبر اعلام کرد که این گفتوگوها از سوی ایران بهصورت «یکطرفه» و «موقتا» تعلیق شده است.
در خبر «نورنیوز» به دلایل این اقدام ایران و زمان برگزاری دور بعدی مذاکرات با عربستان اشاره نشده است و مقامات عربستان تاکنون به این خبر واکنشی نشان ندادهاند.
خبر این تصمیم از سوی ایران اما یک روز پس از آن منتشر میشود که عربستان سعودی بزرگترین اعدام دستهجمعی شناختهشده در تاریخ معاصر خود را انجام داد که دهها شیعه نیز ازجمله این اعدامیان بودند.
عربستان سعودی روز شنبه ۸۱ نفر را محکوم به جنایاتی از قتل گرفته تا عضویت در گروههای شبهنظامی اعدام کرد که دهها نفر از آنها شیعه بودند.
اواخر روز شنبه همچنین اعتراضات پراکندهای در میان شیعیان بحرین به دلیل این اعدامهای جمعی انجام شد.
تعلیق دور پنجم مذاکرات با عربستان در حالی صورت میگیرد که فواد حسین، وزیر خارجه عراق در حاشیه کنفرانس آنتالیا اعلام کرده بود که این دور از مذاکرات روز چهارشنبه، ۲۵ اسفند در بغداد برگزار خواهد شد.
فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر خارجه عربستان سعودی، ۳۰ بهمن گفته بود که این کشور در پی برنامهریزی برای دور پنجم مذاکرات مستقیم با ایران علیرغم «عدم پیشرفت واقعی» در مذاکرات پیشین است و از تهران خواسته بود که رفتار خود در منطقه را تغییر دهد.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی هم اواسط اسفند اعلام کرده بود که کشورش قصد دارد مذاکره با حکومت ایران برای رسیدن به توافق مورد قبول دو کشور را ادامه دهد و مذاکره مستقیم به ایجاد یک شرایط خوب و آینده بهتر برای هر دو کشور کمک خواهد کرد.
از زمان شروع مذاکرات ایران و عربستان، مقامات ایران نیز نشان دادند که از تداوم این مذاکرات تا دستیابی به توافق استقبال میکنند.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، ۱۶ بهمن از آمادگی ایران بر تداوم مذاکرات با عربستان تا حصول نتیجه به شرط تداوم آن در یک فضای «تفاهم و احترام متقابل» تاکید کرده بود.
مناسبات رسمی ایران و عربستان سعودی در سال ۱۳۹۵ قطع شد و تنش بین دو کشور در سال ۱۳۹۸ در پی حملات موشکی به تاسیسات نفتی عربستان به اوج رسید. ریاض، ایران را مسئول این حملات معرفی کرد ولی تهران همواره دخالت در این حملات را تکذیب کرده است.
دیپلماتها امیدوارند که با به سرانجام رسیدن مذاکرات ایران و عربستان پس از سالها دشمنی که منطقه را به یک درگیری تمامعیار نزدیک کرده است، تنش ها در سراسر خاورمیانه کاهش یابد.
با این حال بر اساس برخی گمانهزنیها تعلیق مذاکرات با عربستان از سوی ایران تحت تاثیر توقف مذاکرات برجام صورت گرفته است.
در حالی که طرفهای مذاکرهکننده در گفتوگوهای احیای برجام در هفتههای گذشته از نزدیک شدن به توافق نهایی خبر داده بودند، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز ۱۴ اسفند از آمریکا خواست تضمین کتبی بدهد که تحریمهای غرب علیه آن کشور به دلیل تجاوز به اوکراین، بر همکاریهای اقتصادی و نظامی مسکو و تهران تاثیر نخواهد گذاشت.
جمهوری اسلامی به دلیل همسویی با حکومت ولادیمیر پوتین واکنش سرسختانهای به این خواسته روسیه نشان نداد، اما جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ۲۰ اسفند از توقف مذاکرات احیای برجام در پایتخت اتریش «به دلیل عوامل خارجی» خبر داد.