اتحادیه اروپا با حضور دبیرکل ناتو روز جمعه، ۲۰ دی‌ماه، در رابطه با مناقشه ایران و آمریکا، همچنین برنامه هسته‌ای ایران تشکیل جلسه می‌دهد.
رویترز می‌نویسد این جلسه برای یافتن راه‌هایی برای کاهش تنش تشکیل می‌شود، با علم به این که هرگونه اشتباه محاسباتی میان ایران و آمریکا می‌تواند پای ناتو را به جنگ بکشاند یا ایران به سوی ساخت بمب هسته‌ای پیش برود.
بر اساس گزارش این خبرگزاری، وزرای خارجه اتحادیه اروپا با این نشست اضطراری کم‌سابقه با حضور ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، احتمالا دیگر به پاسخ دیپلماتیک شدیداللحن به ایران متوسل نخواهند شد.
به گفته یک دیپلمات اروپایی، تمایل ایران به جلوگیری از تقابل «فرصتی به ما می‌دهد که مقداری از تنش‌ها کاهش دهیم».
ایران صبح چهارشنبه به تلافی کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی سپاه قدس پاسداران، به دو پایگاه آمریکا در عراق حمله موشکی کرد، اما به گفته مقامات آمریکایی و عراقی این حملات تلفات جانی بر جای نگذاشت.
ایران گفته است عراق را از قبل از حملات مطلع کرده؛ موضوعی که به گمانه‌زنی درباره تمایل ایران به کشته نشدن نیروهای آمریکایی در این پایگاه‌ها دامن زده است.
در این میان، ایران بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی اعلام کرد همه تعهدات عملیاتی خود در رابطه با برجام را متوقف می‌کند، اما بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کماکان می‌توانند به حضور و نظارت خود از فعالیت‌های هسته‌ای ایران ادامه دهند.
در همین زمینه ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، روز جمعه در مصاحبه‌ای هشدار داد که اگر ایران کلا از برجام خارج شود، می‌تواند طی یک تا دو سال موفق به ساخت بمب هسته‌ای شود.
به گفته وی، اگر ایران از توافق هسته‌ای وین کلا خارج شود، می‌تواند در کوتاه‌مدت، «شاید یک یا دو سال»، بمب هسته‌ای تولید کند.
ایران از اردیبهشت‌ماه سال جاری در پاسخ به خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های جدید، طی چندین مرحله از تعهدات هسته‌ای خود عدول کرده و از اتحادیه اروپا خواسته است منافع اقتصادی ایران از برجام را تامین کنند.
رویترز می‌نویسد افزایش تنش‌ها اروپا را در وضعیت بغرنجی قرار داده و برای میانجی‌گری بین ایران و آمریکا با چالش مواجه کرده است.
چند ماه پیش فرانسه تلاشی برای میانجی‌گری میان ایران و آمریکا کرد، اما حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، که برای شرکت در نشست سازمان ملل به نیویورک رفته بود، حاضر به ملاقات با همتای آمریکایی خود دونالد ترامپ نشد.
دولت ایران می‌گوید قبل از شروع مذاکرات، آمریکا باید تحریم‌ها را لغو کند و علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی نیز کلا گفته است «مذاکرات با آمریکا سم است».
در این میان، دونالد ترامپ روز چهارشنبه بعد از حمله موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکایی از شرکای اروپایی برجام، شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان خواست که از این توافق خارج شوند.
شامگاه پنج‌شنبه جوزف بورل، مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با مایک پومپئو وزیرخارجه آمریکا تلفنی گفت‌وگو کرد.
یک منبع فرانسوی به رویترز گفته است که ما نیاز به هماهنگی و افزایش تلاش برای کاهش تنش هم از طرف ایران و هم آمریکا داریم. به گفته وی، نگرانی اصلی این است که آنها مرتکب اشتباه محاسباتی شوند.
آمریکا به دفعات ایران را به تلاش پنهانی برای ساخت بمب هسته‌ای متهم کرده است، موضوعی که ایران رد می‌کند.
در این میان میخائیل اولیانوف، نماینده دائمی روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، روز جمعه در آستانه نشست کشورهای اروپایی و دبیرکل ناتو با انتشار توئیتی در دفاع از ایران گفت: «واقعیت جالبی هست، خصوصا برای کسانی که بر راست‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران سایه تردید می‌اندازند. آژانس بین‌المللی انرژی پارسال کلا ۱۱۲۴ عملیات بازرسی در جهان انجام داده که ۹۸۹ مورد آن مربوط به ایران بوده است....»
یک دیپلمات اروپایی به رویترز گفته است هنوز ایران ضرب‌العجلی برای اهداف غنی‌سازی اورانیوم اعلام نکرده و این به ما فرصت (مذاکره) می‌دهد.
