گزارشها حاکی است مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برای احیای برجام قرار است با میانجیگری اتحادیه اروپا در دوحه قطر برگزار شود.
در همین زمینه، خبرگزاری رویترز به نقل از یک «منبع آگاه» گزارش داد که انتظار میرود رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران امروز دوشنبه، ششم تیر، وارد دوحه شود و با وزیر خارجه قطر دیدار کند.
رویترز در ادامه به نقل از یک مقام ایرانی نیز نوشت که علی باقری، مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی هم «برای گفتوگوها در ۲۸ و ۲۹ ژوئن (هفتم و هشتم تیر) در دوحه خواهد بود».
در مورد تاریخ انجام این مذاکرات گزارشی منتشر نشده اما برخی خبرنگاران آن را روز سهشنبه هفتم تیر ذکر میکنند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران در وین نیز در گفتوگو با روزنامه العربی الجدید درخصوص انتقال محل مذاکرات از وین اتریش به قطر گفت: «ایران قطر را به عنوان کشوری برای میزبانی از مذاکرات انتخاب کرد زیرا این کشور دوست ما است.»
چند روز پس از اعلام خبر برگزاری قریبالوقوع مذاکرات احیای برجام از سوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز روز دوشنبه اعلام کرد که این مذاکرات این هفته برگزار خواهد شد و افزود که «آمریکا وعده داده انتفاع اقتصادی ایران از برجام را تضمین کند.»
به گزارش رسانههای ایران، سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه، ششم تیر در آخرین نشست رسانهای خود گفت که زمان و مکان برگزاری مذاکرات بین ایران و آمریکا تقریبا قطعی شده است؛ میزبان نیز یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس خواهد بود و این مذاکرات در یکی از روزهای این هفته انجام خواهد شد، اما اطلاعات دقیقتر تا چند ساعت بعد منتشر خواهد شد.
روز شنبه چهارم تیر، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برای گفتوگو در مورد مذاکرات برجام به تهران آمد.
سعید خطیبزاده روز دوشنبه در این باره گفت: «در سفر آقای بورل به تهران گفتوگوهای مفصلی بین ایران و ایشان انجام گرفت آقای بورل نظر طرف آمریکایی را منتقل کرده است و ایشان گفتند که آمریکا تعهد داده که در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل عمل کند. به تعهدات خود در این زمینه پایبند باشد و چرخه انتفاع اقتصادی ایران از احیای برجام را تضمین کند و موضوعات اختلافی نیز مورد بررسی قرار بگیرد.»
آقای خطیبزاده درباره محورهای مذاکره پیش رو نیز گفت که این مذاکرات در خصوص «ابعاد هستهای» نیست و تنها درباره «چند موضوع باقیمانده در رفع تحریمها» خواهد بود و «به توافقات وین چیزی افزوده و کاسته نخواهد شد.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره نحوه برگزاری مذاکرات هم تاکید کرد که مذاکرات به صورت «غیر مستقیم» و با «تسهیلگری اتحادیه اروپا» و با حضور آقای بورل در این نقش برگزار خواهد شد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده اروپایی مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام ۴ تیر گفته بود که مذاکرات بین ایران و آمریکا به «زودی» و در کشوری در حوزه خلیج فارس برگزار خواهد شد.
با این که آقای بورل از کشور خاصی نام نبرده بود، اما روز یکشنبه، ۵ تیر خبرگزاری صدا و سیما به نقل از رسانه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، از قطر به عنوان میزبان احتمالی مذاکرات آتی بین ایران و آمریکا نام برده بود.
سفر از پیشتعییننشده مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران در روز شنبه، ۴ تیر با هدف زمینهچینی برای از سرگیری گفتوگوهای احیای برجام که از سه ماه پیش به دلیل اختلاف نظرها میان ایران و ایالات متحده متوقف مانده، صورت گرفته است.
آقای بورل نیز در نشست خبری روز شنبه خود در تهران تاکید کرده بود که مذاکرات بین ایران و آمریکا در چارچوب مذاکرات کشورهای حاضر در برجام برای احیای این توافق در وین برگزار نخواهد شد.
توافق هستهای ایران، موسوم به برجام، از زمان خروج ایالات متحده از آن و بازگشت تحریمهای ایران در آستانه فروپاشی قرار گرفت و اقدامات ایران در عدول از تعهدات خود در چارچوب این توافق، موجب سرعت گرفتن این روند شد.
گرچه دولت بایدن از زمان روی کار آمدن در تلاش برای احیای برجام به عنوان راهی برای متوقف کردن «جاهطلبیهای هستهای ایران» بود، اما اختلاف نظر با ایران بر سر پیگیری پرونده قاسم سلیمانی و حذف یا ماندن سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی ایالات متحده، مذاکرات مربوط را به بنبست کشاند.
ایران خواهان خروج سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا و تضمین ایالات متحده به عدم خروج از برجام در دولتهای آینده است. دولت جو بایدن اما این درخواستها را رد کرده و گفته است که نمیتواند از طرف دولتهای آتی تصمیم بگیرد.
مذاکرات احیای برجام که از بهار ۱۴۰۰ در جریان بود و در جریان انتقال دولت میان حسن روحانی و ابراهیم رئیسی، توقفی چندماهه داشت، پس از روی کار آمدن ابراهیم رئیسی ادامه پیدا کرد.
این مذاکرات از فروردین امسال متوقف شد و در این مدت تنشها بر سر پرونده هستهای ایران افزایش یافت که از جمله نشانههای آن صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه تهران به دلیل عدم همکاری با آژانس و واکنش ایران در غیرفعال کردن دوربینهای نظارتی آژانس بوده است.