سفیر ایران در بلژیک می‌گوید از زمان خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های یکجانبه آن علیه جمهوری اسلامی، اقتصاد کشور ۲۰۰ میلیارد دلار زیان دیده و کشور با کمبود منابع کافی برای مبارزه با ویروس کرونا مواجه شده است.
غلام‌حسین دهقانی در مقاله‌ای که رسانه یورونیوز آن منتشر کرده است، نوشت تحریم‌ها توان اقتصادی کشور برای مبارزه موثر با ویروس کرونا را تضعیف کرده و نتیجه آن را می‌توان در شمار بالای قربانیان در میان کادرهای درمانی ایران مشاهده کرد.
به گفته او، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا از اردیبهشت پارسال تاکنون بیش از صد مورد اقدامات محدود کننده علیه ایران اعمال کرده و یک نمونه آن، مسدود شدن ۱.۶۷ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در لوکزامبورگ است که آزاد شدنش می‌تواند به مبارزه با کرونا و مردم ایران کمک کند.
این دارایی‌ها بر اساس رای یک دادگاه آمریکایی برای پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیان سربازان آمریکایی در بمبگذاری سال ۱۹۸۳ بیروت مسدود شده بود، اما دی ماه امسال دیوان عالی آمریکا رای به عدم توقیف این دارایی‌ها داد.
در رابطه با حملات انتحاری سال ۱۹۸۳ در بیروت که منجر به کشته شدن ۲۴۱ تفنگدار آمریکایی شد، خانواده قربانیان انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه رفتند.
اولین بار نیست که یک مقام رسمی ایران از زیان ۲۰۰ میلیارد دلاری اقتصاد کشور به‌خاطر تحریم‌های آمریکا سخن گفته است.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران دی ماه امسال اعلام کرد درآمد و اعتبارات از دست رفته ایران به دلیل تحریم‌ها در سه سال اخیر حدود ۲۰۰ میلیارد دلار بوده است.
وی گفت اگر تحریم‌ها نبود، از سال ۹۵ تاکنون ۲۰۰ میلیارد دلار منابع اضافی وارد کشور می‌شد.
بخشی از این زیان مربوط به کاهش چشمگیر صادرات نفت ایران است.
آمریکا می‌گوید ایران درآمدهای نفتی را صرف تامین مالی گروه‌های تروریستی و توسعه برنامه موشکی و هسته‌ای می‌کند و به همین خاطر صادرات نفت ایران را تحریم کرده است.
بر اساس برآورد صندوق بین‌المللی پول، ایران قبل از تحریم‌ها در سال ۲۰۱۸ حدود ۶۲ میلیارد دلار صادرات نفت خام داشت و جمهوری اسلامی روزانه ۲.۵ میلیون بشکه نفت صادر می‌کرد.
پاییز پارسال آمریکا خرید نفت ایران را تحریم کرد و تنها به هشت کشور اجازه خرید محدود نفت ایران برای شش ماه داد. آمریکا اردیبهشت امسال نیز خرید نفت ایران توسط مشتری‌ها را به طور کامل تحریم کرد و هم‌اکنون تنها چین و سوریه از ایران نفت دریافت می‌کنند. از این رو میزان صادرات نفت ایران در ماه‌های گذشته به ۲۵۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
بدین ترتیب، تقریبا نیمی از ۲۰۰ میلیارد دلار زیانی که آقای دهقانی و قبل از آن آقای روحانی مطرح کرده، مستقیما مربوط به افت صادرات نفت ایران بعد از خروج آمریکا از برجام است و آقای روحانی نیز در گفته‌های خود به این موضوع اشاره کرده بود.
آقای دهقانی توضیح نداد بقیه زیان ایران از کجاست، اما آقای روحانی عنوان کرده بود که اگر تحریم نبود «اعتبارات خارجی تا پایان امسال به حدود ۱۰۰ میلیارد دلار می‌رسید و کل زیان تحریم‌ها در مجموع ۲۰۰ میلیارد شده است».
ظاهرا اشاره وی به ده‌ها تفاهم‌نامه و قراردادی بود که ایران در صنایع خودروسازی، نفت و گاز، برق، پتروشیمی و غیره با شرکت‌های خارجی امضا کرده، اما همه این شرکت‌ها بعد از خروج آمریکا از برجام، از توافقات پا پس کشیدند. البته معلوم نیست، اگر آمریکا از برجام خارج نمی‌شد این شرکت‌ها واقعا در طول دو سال گذشته ۱۰۰ میلیارد دلار در کشور سرمایه‌گذاری می‌کردند یا نه.
بر اساس آمارهای کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد)، متوسط میزان جذب سرمایه‌های مستقیمی خارجی ایران در سال‌هایی که تحریمهایی علیه ایران نبوده، از حدود ۵ میلیارد دلار در سال تجاوز نکرده است.
آقای دهقانی اتحادیه اروپا را به نقض تحریم‌های آمریکا دعوت کرده و گفته است اکنون با توجه به اینکه قوانین اروپا تحریم‌های آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسد، انتخاب جامعه جهانی و اروپا واضح است: آیا آنها در چهارچوب تعهدات برجامی خود، تصمیمی قانونی و اخلاقی برای کمک به مردم ایران و نقض تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه آمریکا خواهند گرفت یا نه؟
اتحادیه اروپا خروج آمریکا از برجام را مورد انتقاد قرار داده و گفته است به این توافق پایبند است.
دهقانی گفت شیوع کرونا در ایران نه تنها تهدیدی برای شهروندان این کشور است، بلکه کل منطقه و جهان را با خطر مواجه می‌کند.
اخیرا ایران از صندوق بین‌المللی پول درخواست کمک پنج میلیارد دلاری برای مبارزه با ویروس کرونا کرد. این نهاد بین‌المللی هنوز پاسخی به ایران نداده است، اما قبلا گفته بود برای کمک به کشورهای آسیب‌دیده از کرونا، ۵۰ میلیارد دلار وام در نظر گرفته است.
