تاکنون چند بار در کوچه و خیابان، در ادارات و بانکها، بیمارستان و فروشگاه فردی را دیدهاید که با صندلی چرخدار متوقف شده است و دیگر نمیتواند جلوتر برود؟ چند بار نابینایی را دیدهاید که در چالهها و دستاندازهای خیابانهای شهر زمین خورده است؟ در زندگی روزمره خود چند جای شهر علامت مخصوص معلولان توجهتان را جلب کرده است؟
چقدر به این موضوع فکر کردهاید که یک معلول چطور از عهده نیازهای شخصی خود برمیآید و چطور جامعه و حکومت از این افراد حمایت میکنند؟
روز سوم دسامبر مصادف با ۱۲ آذرماه روز جهانی معلولان است، روزی که نهادهای مردمی و جامعه معلولان تلاش میکنند تا توجه نهادهای سیاستگذار، رسانهها و مردم را به مسائل مربوط به این گروه از جامعه جلب کنند.
در شرایطی که وضعیت اقتصادی در ایران روزبهروز برای تمامی اقشار جامعه سختتر و بحرانیتر میشود، پرداختن به وضعیت معلولان از اهمیت جدی برخوردار است.
معلولان در ایران به دلیل محدودیتها، کمبود امکانات، عدم مناسبسازی فضای شهری و معماری ساختمانها، عدم استخدام در مشاغل، عدم آموزش درست و کافی و بهتبع آن عدم آگاهسازی جامعه درباره نیازها، تواناییها و مشکلاتشان با مسائل و مشکلات ویژهای روبهرو هستند.
پرداختن به مسائل این گروه از جامعه و آگاهیسازی درباره نیازهای هر روزه آنان در شرایطی که حاکمیت بخشی از وظایف خود در قبال معلولان را نادیده گرفته ضروری است.
سازمان بهداشت جهانی در گزارشی درباره معلولان از وجود بیش از یک میلیارد و یکصد میلیون معلول در دنیا خبر میدهد. بر پایه این گزارش، ۸۰ درصد از این معلولان در کشورهای جهان سوم یا در حال توسعه زندگی میکنند.
این در حالی است که حدود ۱۵ درصد از جمعیت ایران، برابر با ۱۲ میلیون نفر، را معلولان تشکیل میدهند.
بند ۹ اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر «رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه» در کلیهٔ زمینههای مادی و معنوی تأکید میکند.
قانون حمایت از حقوق معلولان دولت را مکلف کرده است که زمینههای لازم را برای تأمین حقوق معلولان فراهم و حمایتهای لازم را از آنان به عمل آورد، اما فعالان حوزه معلولان میگویند همچنان در بسیاری از موارد از آموزش گرفته تا مناسبسازی فضاهای شهری، یک معلول در ایران با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم میکند.
همزمان در بودجه سال ۱۴۰۱ نیز بودجه اختصاص یافته به معلولان کاهش یافته و در این میان خبرگزاری خانه ملت نیز میگوید ۱۶۰۰ میلیارد تومان از بودجه بهزیستی که متولی امور معلولان در کشور است پرداخت نشده است.