وزیر خارجه ایران در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «انبیسی» در آمریکا تکرار کرد که درهای مذاکره میان ایران و آمریکا باز است، اما اول باید تحریمهایی که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ بر ایران وضع شده، پایان یابد.
محمدجواد ظریف روز دوشنبه، ۲۴ تیرماه، در پاسخ به سوالی درباره اظهارات آقای ترامپ در رابطه با تمایلش به مذاکره با ایران گفت: «متاسفانه آمریکا همواره تحریمهایی علیه ایران داشته و به تحریم معتاد شده است، اما اگر تحریمهایی که دولت ترامپ وضع کرده برداشته شود، فرصت برای مذاکره فراهم میشود.»
اظهارات وی در حالی بیان میشود که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به دفعات و بهروشنی مخالفت خود با مذاکره با آمریکا را اعلام کرده و اخیرا نیز گفت: «آمریکا نزدیک ایران نیاید.»
وی درباره امکان مذاکره موشکی با ایالات متحده نیز گفت اول باید بر سر برجام که قبلا روی آن توافق شده، تمرکز کرد و اگر آمریکا میخواهد درباره برنامه موشکی ایران گفتوگو کند، باید مسائل دیگری نیز روی میز مذاکره قرار بگیرد؛ از جمله این که ایران با ۸۲ میلیون نفر جمعیت و یک میلیون نظامی، تنها ۱۶ میلیارد دلار در سال گذشته هزینه نظامی داشته است، در حالی که امارات با یک میلیون جمعیت ۲۲ میلیارد و عربستان با نصف جمعیت ایران ۶۷ میلیارد دلار هزینه نظامی داشتهاند و بخش اعظم خرید تسلیحات آنها از آمریکا بوده است.
به گفته آقای ظریف، «این تسلیحات آمریکایی است که وارد منطقه شده و آن را در آستانه انفجار قرار داده است».
تاکنون مقامات ایران گفته بودند که تحت «هیچ شرایطی حاضر به گفتوگو بر سر توان نظامی کشور نیستند»، اگرچه در برجام محدودیتهایی برای فعالیت موشکهای بالیستیک ایران در نظر گرفته شده است.
ایران اخیرا برخی تعهدات خود در قالب برجام را معلق و تهدید کرد که اگر کشورهای اروپایی منافع ایران از این توافق را تامین نکنند، گامهای بیشتری برخواهد داشت؛ موضوعی که با انتقاد شدید فرانسه، بریتانیا و آلمان به عنوان اعضای اروپایی برجام مواجه شد و آمریکا آن را «اخاذی هستهای» نامید.
اما به گفته وزیر خارجه جمهوری اسلامی، اگر تحریمها لغو شود، «ظرف چند ساعت» امکان برگشت ایران به تعهدات تعلیق شده و روند معکوس وجود دارد.
وی همچنین تحریمها را «جنگ با مردم عادی به جای نظامیان» توصیف کرد و گفت این تحریمها غیرنظامیان را هدف قرار داده؛ مردمی که نیاز به دارو و درمان خاص دارند.
ظریف همچنین درباره استقرار بیشتر نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس گفت که به اعتقاد وی ترامپ مایل به جنگ نیست، اما پیرامون او کسانی هستند که «از جنگ بدشان نمیآید»، اما در تحلیل نهایی فکر میکند دوراندیشی و احتیاط بر تمایلات جنگطلبانه در آمریکا چیره خواهد شد.
وی گفت ایران کشوری «پرافتخار و نیرومند است و هرگز در برابر تجاوز نظامی ساکت نخواهد ماند».
وی درباره وجود گروههای نیابتی ایران در منطقه گفت جمهوری اسلامی با کسانی کار میکند که از طرف مردم خود انتخاب شدهاند.
آمریکا و برخی کشورهای دیگر از جمله عربستان میگویند ایران با تشکیل و حمایت از گروههای شبهنظامی، در منطقه جنگ نیابتی به راه انداخته است، از جمله حوثیهای یمن، گروههای شیعه در عراق و حزبالله لبنان.
ظریف درباره حمله به چندین کشتی تجاری، از جمله سه نفتکش در آبهای امارات و دریای عمان در ماههای اردیبهشت و خرداد، با رد ادعای دست داشتن سپاه پاسداران در این حملات گفت ویدئوهایی که آمریکا از حضور نیروهای سپاه در کنار کشتی منتشر کرد «چیزی را ثابت نمیکند»، چون نیروهای ایرانی برای کمک به این کشتی نزدیک شدند و خدمههای آن را نجات دادند.
شماری از رسانهها از جمله شبکه خبری فاکسنیوز در همان زمان به نقل از مقامهای دولت آمریکا گزارش دادند که پس از آسیب دیدن نفتکش فرونت التر در ماه گذشته، یک کشتی تجاری به نام «هیوندای دوبی» که نزدیک به محل حادثه بود خدمه را نجات داد، «اما چهار قایق مسلح ایرانی به سرعت این کشتی را محاصره کردند و خواستار تحویل خدمه فرونت التر شدند».
آمریکا همچنین ویدئویی منتشر کرد که ظاهرا نشان میدهد نیروی دریایی سپاه به این کشتی نزدیک شده و یک مین عمل نکرده را از بدنه آن جدا کردهاند.
ظریف درباره احتمال دست داشتن گروههای نیابتی ایران در این حملات گفت که چنین چیزی امکان ندارد، اما شاید باشند کسانی که تمایل به تشدید تنشها دارند: «این خرابکاریها میتواند تصادفی یا برنامهریزی شده باشد.»
وی گفت، حمله به نفتکش ژاپنی، در حالی که نخست وزیر این کشور (شینزو آبه) برای دیدار با رهبر دینی ایران در تهران به سر میبرد، نمیتواند کار جمهوری اسلامی باشد.