یک استاد حوزه علمیه قم میگوید مجالس عزاداری در ماههای محرم و صفر٬ «از دست روحانیت خارج شده»٬ افرادی که مداحان را به حوزه سیاست کشاندند٬ بزرگترین «جنایت» را در حق دین کردند و در برخی مجالس عزاداری٬ فرد نمیداند باید «برقصد یا سینهزنی کند».
بهرام دلیر٬ مدرس فلسفه عالی و عرفان حوزه علمیه قم، روز پنجشنبه ششم مهر با اعلام این موضوع در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا، «آسیبدیدن» هیئتها در ماههای محرم و صفر را ناشی از «نیروهای فرادستی» دانست و بدون اینکه به نام ارگان یا افراد خاصی اشاره کند٬ افزود که «خیلی از آسیبها در هیئتها و محرم و صفر از نیروهای فرادستی به فرودستی سرازیر میشود».
این استاد حوزه علیمه قم گفت: «آنهایی که مداحان را به حوزه سیاست و حزببازی کشاندهاند، بزرگترین جنایت را در حق دین و مداحان کردند» و افزود: «مداح نباید به حوزه سیاسی که جزو تخصص او نیست وارد شود. به عنوان یک شهروند حق دارد اظهار نظر کند، اما وقتی تریبون در دست اوست نباید به شخصیتهای حقیقی و حقوقی جامعه اهانت کند».
این روحانی خواستار خروج مداحان از حوزه «سیاست ژورنالیستی٬ روزمرگی و حرف زدن به نفع احزاب» شد و اضافه کرد که مداحان باید بدانند با روزنامه کیهان، جوان و شرق تفاوت دارند.
بهرام دلیر بسیاری از «آسیبهای جامعه» را هم ناشی از «منبریهای کمسواد و بیسواد» دانست و خواستار نظارت جدی از سوی سازمانها و نهادهای علمی بر روی منبریها و مداحان شد.
وی از اینکه شخصیتهایی که به مراکز مهم و علمی دعوت میشوند، بعضا صلاحیت علمی و حوزوی ندارند٬ انتقاد کرد و به صراحت گفت: «شاید گفتن این نکته تلخ باشد، اما مجالس محرم و صفر از دست روحانیت و حوزهها خارج شده است».
به گفته این روحانی٬ در هیئتهای عزاداری٬ مجموعهای از «خرافات و سخنهای نادرست» جایگزین گزارههای دینی شده است و امروز هیاتهای مذهبی٬ «مداحمحور» شدهاند.
بهرام دلیر با بیان اینکه «روحانیت باید مجلس گردان شود، نه مداح»٬ افزود: «تعارفات را کنار بگذاریم. برخی از منبریهای ما لیاقت رفتن به بالای منبر را ندارند و حتی گاهی برخی از مداحان که فقط یک حنجره دارند و نه سواد مقتلخوانی و روضهخوانی مجالس را در دست گرفتهاند».
وی با بیان اینکه خیلی از منبریهای امروز را «جعبه سیاه» (رادیو و تلویزیون دولتی ایران) بدون آنکه «استحقاق» داشته باشند٬ به شهرت رسانده٬ گفته که «فرد نمیداند که باید در مجلس عزاداری برقصد یا سینهزنی کند.»
پیشتر مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی، در سرمقاله روز ۲۴ مهر سال ۹۵ این روزنامه، ضمن انتقاد از «سطحی شدن» مداحیها گفته بود که «نسل جدید مداحان با ورود به عالم وعظ و خطابه، در عین حال که از محتوای دین بیخبرند، تلاش میکنند جای واعظان و خطبا را بگیرند».
به گفته آقای مهاجری، این مداحان «دخالت در سیاست و تعیین تکلیف برای مسئولین نظام و دولت را نیز به وظایف خود اضافه کردهاند و به این ترتیب، نظریه جمهوری مداحان را که قبلاً یک فرضیه بود، به تحقق نزدیک کردهاند».
همچنین علی مطهری، نایب رئیس مجلس، روز ۲۰ مهر گفت که حجم برنامههای مداحی در ایران «بیش از اندازه لازم است»٬ اطلاعات «ناقص» برخی مداحان میتواند آنها را به «ابزار دست افراد و گروههای سیاسی» تبدیل کند و پرداختن این گروه به مسائل سیاسی که «پیوند مستقیم با کسب قدرت» دارد ممکن است از میزان تاثیرگذاری آنها بکاهد.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، وابسته به مجلس شورای اسلامی٬ آقای مطهری در عین حال چند بار تکرار کرد که نمیتوان مداحان را از وارد شدن به مسائل سیاسی نهی کرد و مانع استفاده آنها از «نفوذ» خود در برخی اقشار جامعه شد.
پیش از این نیز بارها شماری از روحانیون از آنچه «بدعتگذاری» در هیاتهای مذهبی نامیده شده٬ انتقاد کرده و گفتهاند که به کار بردن موسیقی و ترانهخوانی در عزاداریها میتواند این مجالس را به «انحراف» بکشاند.
با این حال مجالس مداحانی که بر اساس گزارش ها، به شیوه موسیقی پاپ روضهخوانی میکنند٬ هر سال شلوغتر از مجالس روحانیون سنتی است.
ضمن اینکه گزارشهای متعدد٬ حاکی از دریافت رقمهای بسیار بالا از سوی مداحان و روضهخوانان در مجالس عزاداری ماههای محرم و صفر است.
در این ارتباط، ناصر موسوی لارگانی٬ نماینده مجلس با انتقاد از این وضع گفته که «به جلسات عزاداری امام حسین نباید دید مادی داشت و اینکه از ابتدا برای روضه خوانی در این جلسات قیمت تعیین میکنند، کار اشتباهی است.»
آقای موسوی لارگانی در گفتوگو با وبسایت خبرآنلاین٬ از دریافتی کلان برخی مداحان انتقاد کرد و افزود که «این رفتارها در جلسات معنوی فساد برانگیزاست.»
وی نیز خواستار برگزاری مراسم عزاداری محرم و صفر به شیوه «سنتی» شده است.